De productielijn. niet of nauwelijks verliezen en werk je circulair’. Arjen vult aan: “Circulair gebruik van grondstoffen werd tot een jaar of tien geleden nog gezien als ‘linkse hobby’. Nu komen bedrijven vragen om hulp bij het meer circulair maken van hun productie. De toenemende EU-regelgeving op dit vlak is daarbij een belangrijke stimulans.” Antifouling een probleem? Pleziervaartuigen aan het einde van hun leven worden vaak aan hun lot overgelaten. Probleem hierbij is dat het composietmateriaal dan vervuild kan zijn met bijvoorbeeld olie. Op het onderwaterschip zit vaak antifouling. In hoeverre is dat een probleem voor de verwerking van oude boten? Oomen: “Het materiaal dat we aangeleverd krijgen, moet schoon zijn van olieresten. Dat is te bereiken door het van tevoren met een hogedrukreiniger of stoomcleaner schoon te maken. We kunnen geen risico lopen zeer zorgwekkende stoffen (ZZS) in ons proces te introduceren want die komen dan terug in onze grondstof. Coatings zoals oude antifouling is een minder groot probleem. We moeten dan wel de juiste afnemer hiervoor vinden met de juiste toepassing in het product wat ze voor ogen hebben. Dus per afvalstroom kijken we goed naar het aangeboden materiaal en welke afnemer daarbij past.” Kernmateriaal dat in de jachtbouw wordt gebuikt - zoals (balsa) hout of schuim – vormt geen probleem. Oomen legt uit: “In het proces worden de delen zo fijn geslagen dat materiaal zoals hout of schuim uit de stroom gezogen wordt. Dat is dus geen probleem. Het betekent wel dat we voldoende aanbod moeten hebben omdat het verwerken van één boot onvoldoende consistent materiaal oplevert voor herhaalopdrachten van een afnemer. Het is dus belangrijk om bij het aanbod aan te geven of het om polyester, vinylester of epoxy gaat. Dan kunnen we daar rekening mee houden.” Het verkrijgen van voldoende massa in het aanbod is soms nog Kernmateriaal dat in de jachtbouw wordt gebuikt - zoals (balsa) hout of schuim – vormt geen probleem. een probleem. Arjen: “We hebben niets aan het verwerken van één bootje. Daar kunnen we geen business case op bouwen. Gezien het fragmentarische aanbod van end-of-life boten is het een optie om die boten tussentijds op te slaan om op die manier in één keer een bulk te kunnen verwerken. Dan ga ik er vanuit dat het om de aanlevering van het kale composiet gaat in voor ons verwerkbare delen van maximaal 100 bij 150 cm. Alle andere delen, zoals metalen, interieur en motor moeten zijn verwijderd. Dan heeft het voor ons zin. We zijn ons ervan bewust dat daarbij alle ketenpartners moeten samenwerken. De basis moet zijn dat alle ketenpartners er financieel beter van worden.” * Depolymerisatie: hierbij worden de kunststoffen door middel van zuurstof arme verhitting afgebroken tot moleculen die weer te gebruiken zijn als grondstof voor nieuwe chemische producten. Test met composiet van een jacht HISWA-RECRON wil samen met CRC en Stichting Jachtrecycling een test uitvoeren om te bekijken op welke manier composiet van een jacht goed te verwerken is. En hoe fracties mogelijk zijn samen te voegen met andere recyclestromen. Als het mogelijk blijkt om stromen samen te voegen, is het probleem van de aanlevering van bulk materiaal vanuit de jachtbouw in elk geval wat kleiner geworden. Zo komt een oplossing voor het afvalprobleem sneller in zicht. 04 2024 | HISWA MAGAZINE 23
24 Online Touch Home