RECREACTIE 2 | maart 2024 magazine over recreatie en toerisme Hoe vind je goed personeel? Ondernemen in een krappe arbeidsmarkt Betere medewerkers door samenwerking met scholen Tips and tricks voor het motiveren van generatie Z Hoe kun je internationale medewerkers goed inwerken?
Dé specialist in de bouw van sanitaire units van hoge kwaliteit Maatwerk dat volledig aan uw wensen voldoet Volledige ontzorging van ontwerp tot sanitaire installatie Innovatieve milieu- en energiebewuste oplossingen Onderhoudsvriendelijke en duurzame materialen Units zijn schakelbaar, fl exibel en verplaatsbaar mobielbouw.nl biedt u nog veel meer informatie
WIJ WENSEN ALLE NIEUWE EIGENAREN EEN SUCCESVOL SEIZOEN TOE! Wij zijn sinds 1974 gespecialiseerd in aan- en verkoop, taxaties en bedrijfsovernames in de dag- en verblijfsrecreatieve sector. Persoonlijk advies? Neem contact op met één van onze specialisten: Maxx Hup, Thijs Lunenburg, Yvette Mijnheer, Adri Mijnheer, Rianne Jansen of Harm-Jan Mooiweer. vandeloosdrechtrbm.nl Verblijfsrecreatie Watersport Dagrecreatie Sport en Wellness DÉ RECREATIE BEDRIJFSMAKELAAR F.A. Molijnlaan 28, 8071 AG Nunspeet Tel: 0341 - 25 23 63
colofon voorwoord Hoofdredactie: HISWA-RECRON, Marike Rosier, communicatie@hiswarecron.nl Eindredactie: Maarten Bokslag, www.bokslag.com Redactiecommissie: Wanda van Eck, Jeff rey Belt, Stijn Boode, Charlotte de Baat Aan dit nummer werkten mee: Jaap van Sandijk, Erik van Dijk, Facet, Jeroen Kamphuis Opmaak: Dock35 Media Coverfoto: Shutterstock Bladmanagement: Dock35 Media, Sjoerd Franssen Advertenties: Dock35 Media, Martijn Penning, (0314) 355 826, martijn@dock35media.nl Druk: Senefelder Misset Doetinchem B.V. Abonnementen: HISWA-RECRON, Storkstraat 24, 3833 LB Leusden, communicatie@hiswarecron.nl, (033) 303 9700, 70 euro per jaar, 35 euro voor studenten en medewerkers van recreatiebedrijven. Gratis voor HISWA-RECRON-leden, overheden en pers. Als vakblad hanteren wij de opzegregels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan er vanuit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een jaar verlengd. Oplage: 4.400 exemplaren. De samenstellers hebben de grootst mogelijk zorgvuldigheid betracht. Noch HISWA-RECRON, noch redactie, noch auteurs aanvaarden enige aansprakelijkheid bij eventueel voorkomende fouten. Marike Rosier Manager Communicatie Aan de slag! Wat veel mensen niet beseffen, is dat onze sector een schat aan werkgelegenheid en opleidingsmogelijkheden kent. Men denkt al snel aan seizoenskrachten en tijdelijke krachten, maar in de recreatie en watersport werkt een grote diversiteit aan professionals - van ervaren entertainers tot deskundige technici, van gepassioneerde natuurgidsen tot bedrijfsstrategen met een voorliefde voor avontuur. Maar laten we eerlijk zijn: onze sector heeft te kampen met een imagoprobleem. Misschien komt het door de associaties met ontspanning en vrije tijd, misschien doordat sommigen het werk in de recreatie te veel als een bijbaan zien. Kunnen we met elkaar de vooroordelen nu eens aan de kant schuiven? Want onze sector barst van de mogelijkheden voor persoonlijke groei en professionele ontwikkeling. PARTNERS IN BUSINESS: KENNISPARTNERS: Dat is natuurlijk ook direct een uitdaging. De krapte op de arbeidsmarkt is reëel. Maar die biedt ook nieuwe kansen voor ondernemers die bereid zijn om te investeren in hun personeel en om te laten zien waar hun prachtige bedrijven voor staan. In deze Recreactie vind je veel voorbeelden: zoek de samenwerking met scholen in je regio, maak tijd vrij om leerlingen je bedrijf te tonen. Laat docenten zélf eens een dag stage lopen. Kortom: profi leer je als leuke werkgever bij studenten en scholen, want je kunt ook echt leuke dingen bieden! Laat je medewerkers een paar nachtjes op het bedrijf van een collega overnachten (en vice versa), bied gratis gebruik van je zwembad na sluitingstijd, een sportschoolabonnement of een leuk feest aan het eind van het seizoen. Je leest ook een artikel over generatie Z. Ze zijn heel anders dan de generaties ervoor, maar met de juiste aanpak wel loyaal en enthousiast! Dus gebruik deze editie vol tips, informatie en handvatten om zelf aan de slag te gaan met je huidige én toekomstige personeel! Veel leesplezier. 02-2024 | Recreactie 5
Voor de energiezuinige aansturing van alle soorten verwarming Airco’s | Elektrische verwarming | CV-installaties Warmtepompen | IR panelen Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek 088-1231333 / verkoop@icy.nl www.icy.nl Kies voor een Countus Scan om het meeste uit je recreatiebedrijf te halen COUNTUS.NL/RECREATIE Expertiseteam Recreatie & Horeca recreatie-horeca@countus.nl Hoe zie jij de toekomst van je bedrijf voor je? Het Countus Expertiseteam Recreatie & Horeca denkt graag strategisch met je mee. Vanuit de uitgebreide Countus Scan analyseren we jouw onderneming en onderzoeken we hoe we het beste uit je bedrijf kunnen halen. Zo zetten we samen de stappen voor de realisatie van jouw toekomstvisie. Draadloos aan te sturen!
inhoud Informatief 08 14 22 24 31 33 Onder de aandacht Kort nieuws uit de branche Coverstory De noodzaak van arbeidsmarktbeleid Samenwerking Scholen en ondernemers samen sterker Kennis delen Let op met bemiddelings- en toestemmingskosten bij verkoop Vakinfo Zelf energie opslaan met een batterij Productnieuws Een overzicht van de laatste innovaties 11 13 20 25 26 Opinie De visie Kim Jansen geeft tips and tricks voor het motiveren van de jonge generatie Z Mens & bedrijf Arbeidsmarkt Internationale medewerkers inwerken? RCN heeft een speciaal programma Kennis delen Vacatures zet je gratis op recron.nl Columns Green Key RecreAnders 02-2024 | Recreactie 7
onder de aandacht Eigen opleiding voor Toverland en Schatberg Alles over de arbeidsmarkt Eind januari ging de webpagina van HISWA-RECRON online die speciaal is gericht op scholing en arbeidsmarkt. Op hiswarecron.nl/arbeidsmarkt vind je veel informatie op het gebied van werken, leren, stages en arbeidsmarktbranding. De site is zowel voor ondernemers als voor geïnteresseerde studenten relevant. Eén van de onderwerpen is bijvoorbeeld: hoe maak je een goede vacaturetekst? Een goede vraag, want eigenlijk is de vacature een eerste indruk die je maakt op een potentiële medewerker. Het is een uitnodiging om verder te klikken voor meer informatie. Hoe raak je die potentiële medewerker? Wat wil jij uitdragen in die eerste seconden die je hebt als werkgever? www.hiswarecron.nl/arbeidsmarkt Attractiepark Toverland, vakantiepark De Schatberg en Fun & Entertainment Center Sevenum ntwikkelden samen met Gilde Opleidingen een eigen bbl-opleiding, die opleidt tot zelfstandig medewerker Leisure & Hospitality. De Limburgse bedrijven hopen dat de eigen opleiding uiteindelijk meer medewerkers oplevert. Gilde Opleidingen ziet vooral de directe toegang tot praktijkervaring als waardevol voor studenten. Daarbij kan het onderwijs beter aansluiten op wat studenten tegenkomen tijdens het echte werk. Vanaf de zomer start de eerste groep studenten in het tweejarige bbl-trajct. Vertrouwenspersoon recreatie Ook in de recreatiesector komt het voor: ongewenste omgangsvormen op de werkvloer. Om dit te voorkomen zijn in de cao Recreatie heldere afspraken gemaakt over wat wel en niet kan. Onderdeel van de afspraken is dat er een vertrouwenspersoon komt, waar je bij twijfels, vragen en meldingen terecht kunt. Sinds 1 februari is daarvoor Carolien Verboom van Arboned beschikbaar. “Ik ben er om gevoelige zaken te bespreken. Denk aan grensoverschrijdend gedrag zoals pesten, discriminatie, agressie of seksuele intimidatie. Daarnaast kan ook sprake zijn van een integriteitskwestie of een vermoeden van een misstand.” Vaak is er geen pasklare oplossing voor grensoverschrijdend gedrag. Verboom: “Daarom kijk ik samen met de medewerker naar de situatie en adviseer over een mogelijke oplossing. Hierbij zet ik geen enkele stap zonder toestemming van de medewerker.” Carolien Verboom 06 - 478 700 49 carolien.verboom@arboned.nl 8 Recreactie | 02-2024 Foto: RCN Foto: De Schatberg
Halvering aantal mbo-studenten Op pagina 22 van deze Recreactie over scholing en arbeidsmarkt noemen we het ook al: het aantal studenten op de mbo Recreatie-opleidingen neemt al jaren af. Hoe dramatisch de daling is, blijkt uit cijfers van SBB, de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. De instroomcijfers van studenten voor mbo-opleidingen Leisure & Hospitality laten sinds 2017 een halvering zien van het aantal studenten in zeven jaar! In 2017 ging het om 2.539 aanmeldingen, in 2023 nog maar om 1.273. Herbert van Oord, manager Arbeidsmarkt, opleiding en training bij HISWA-RECRON, verklaart de cijfers deels uit het teruggelopen aantal jongeren. “Verder moeten we samen met onder nemers werken aan ons imago. 65% van de banen in leisure en recreatie betreft vaste banen. Terwijl scholieren én hun ouders denken dat er enkel seizoenswerk te vinden is.” 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 500 0 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 De nieuwe cao Recreatie Molecaten start onbemande shops Na een succesvolle pilot op Molecaten Park Waterdunen opent Molecaten dit voorjaar vier nieuwe onbemande shops op haar vakantieparken. Er is geen personeel nodig om de winkel te runnen. Afrekenen gaat met de zelfscankassa. De winkels worden als compleet concept geleverd door Omise. “We hebben een aantal parken die niet groot genoeg zijn voor een winkel”, legt Tim Slager van Molecaten uit. “Nu kunnen we daar de gasten toch service bieden voor de vergeten boodschapjes, zonder er schaarse medewerkers op te zetten.” Winkeldiefstal komt nauwelijks voor, zo bleek uit de pilot op Waterdunen. Slager: “Vakantiegasten zijn niet uit op winkeldiefstal. En er is wel een gevoel van toezicht, omdat het bij de receptie is ondergebracht.” De openingstijden van de onbemande shops zijn dan ook gelijk aan die van de receptie. HISWA-RECRON en de vakbonden FNV Horeca en CNV Vakmensen hebben halverwege februari een onderhandelingsresultaat bereikt over een nieuwe tweejarige cao, die loopt van 1 januari 2023 tot 31 december 2025. Een cao omvat veel meer zaken, maar enkel kijkend naar de lonen groeien die de komende anderhalf jaar in stappen met minimaal 10,5%. De lagere schalen groeien iets meer, dus er treedt nivellering op. Bovendien is per juli 2025 een infl atieafhankelijke extra loonsverhoging van 2% mogelijk. “Wij zijn blij dat er nu een onderhandelingsresultaat ligt”, zegt Martin Merks, onderhandelaar namens HISWA-RECRON. Het resultaat ligt nu ter goedkeuring voor aan de leden van zowel de branchevereniging als van de bonden. Naar verwachting wordt de cao begin maart defi nitief. www.hiswarecron.nl (zoekterm: cao Recreatie) 02-2024 | Recreactie 9 Aantal eerstejaars studenten Foto: De Achterste Hoef
Totaalleverancier voor de recreatiesector Wij hebben een ruim assortiment artikelen die benodigd zijn in de camping- of recreatiebranche. Daarnaast bieden we ondersteuning op maat bij de voorbereiding én uitvoering van infrastructurele & technische projecten. Denk aan ontwerpberekeningen of begeleiding op het terrein, bijvoorbeeld bij het aanleggen van leidingsystemen. Extra korting voor HISWARECRON leden! Kijk voor meer informatie op wildkamp.nl/recreatie De Uw inventaris in één keer L’OR BARISTA koffiemachine van Philips Topklasse koffiemachine. Uw gasten kunnen nu genieten van ultieme koffie variatie. Door het testpanel van Kieskeurig.nl beoordeeld met een 8,4! compleet en altijd up-to-date. Ons full-service concept bespaart u veel tijd en hoofdbrekens. Als specialist in complete inventarispakketten verzorgen wij snel en accuraat de volledige inventaris voor uw recreatiewoningen. Van theelepel tot tuininventaris. En via de handige app kunt u deze daarna eenvoudig op peil houden. Want de kracht van ons assortiment is dat wij artikelen langdurig kunnen naleveren. Plaza 28 • 4782 SK Moerdijk • tel. 0182 511 511 • www.marindex.nl
onder de aandacht ‘Fout Vastgoed’ Eind januari presenteerde het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid het onderzoek ‘Fout Vastgoed’. In dit onderzoek worden vakantieparken wederom in één adem genoemd met criminele en ondermijnende activiteiten. “Heel jammer”, vindt HISWA-RECRON directeur Geert Dijks. “Zulke publicaties schaden de hele recreatiesector. Terwijl het onderzoek sterk is gericht op nietvitale parken met veel bewoning. Deze parken hebben weinig tot niets met recreatie te maken. Verreweg het grootste deel van de sector betreft bonafide bedrijven met een fantastisch toeristisch product. Het gevaar bestaat dat ongenuanceerde rapporten leiden tot zware disproportionele maatregelen, die voor de hele sector moeten gelden.” Dat HISWA-RECRON de problematiek wel degelijk serieus neemt, blijkt onder meer uit de aanstelling van Thiald Bokkinga als Programmamanager Veilig Ondernemen. “Alles is erop gericht om onze leden zo goed mogelijk te wapenen tegen criminele en ondermijnende activiteiten op hun parken.” www.hiswarecron.nl (zoekterm: vastgoed) Hoe pak je dóór? Vorige maand reikten we de Green Key certificaten voor 2024 uit. Dat waren er maar liefst 750. Want de Green Key zit stevig in de lift. Vooral uit de hoek van de bungalowparken is er veel belangstelling voor ons objectieve duurzaamheidskeurmerk. Je kunt de Green Key om twee redenen gebruiken: als doel of als middel. Het keurmerk helpt je om je doel te bereiken: je laat ermee zien dat je actief bent op het gebied van duurzaamheid. Dat is belangrijk om uit te stralen naar je gasten, maar bijvoorbeeld ook naar de gemeente. Met de Green Key laat je zien dat je aantoonbaar werkt aan een betere wereld. Daarmee kun je je onderscheiden van bedrijven die dat alleen maar roepen: greenwashing. Maar de Green Key is voor ondernemers ook een middel om te verduurzamen. Want een paar zonnepanelen en ledlampen zijn een mooi begin. Maar hoe pak je dóór? Dan is de systematische aanpak van Green Key een enorme steun. Stap Nieuwe leden Tussen 15 januari en 15 februari zijn de volgende bedrijven lid geworden van HISWA-RECRON. Welkom! Kempen Stee, Knegsel, www.kempenstee.nl Camping de Tjallen, Hoorn (Terschelling) voor stap word je meegenomen door het proces van verduurzaming. Dat is leuk, want je bent actief bezig met het verbeteren van je bedrijf. Op termijn levert het ook geld op, want je kunt veel energie besparen. En, heel belangrijk: je loopt voor op toekomstige wetgeving. Het is slechts een kwestie van tijd voor ook het mkb dwingende duurzame doelstellingen krijgt opgelegd, die volgen uit Europese regelgeving. Wie deelneemt aan het programma van Green Key heeft daar straks een stuk minder moeite mee. Wij maken het ondernemers zo makkelijk mogelijk en wat dat betreft is er de afgelopen jaren veel verbeterd. Natuurlijk: wie wil beginnen met de Green Key moet er even voor gaan zitten. Maar daarna is het hele systeem zo gebruiksvriendelijk mogelijk. Via een gratis account kun je daar op de website Greenkey.nl alvast kennis mee maken. Dus wil je weten of de Green Key iets voor jou is? Meld je gratis aan op de site en je krijgt meteen de eerste bespaartips! Meer weten over Green Key? Erik van Dijk, directeur Stichting KMVK E: erik@kmvk.nl T: 06 - 12 81 06 41 02-2024 | Recreactie 11 Foto: Maarten Bokslag
GOED ZICHT OP DE GEZONDHEID VAN UW WERKNEMERS Met het Preventief medisch onderzoek (PMO) HISWA werkt u actief aan de gezondheid en vitaliteit van uw werknemers. arboned.nl/pmo-hiswa Meer info? Meer informatie www.arboned.nl/pmo-hiswa 030 299 62 77 salessupport@arboned.nl
onder de aandacht RecreAnders Eén uur voor een leuk gesprek Stichting één uur voor de toekomst organiseert van alles om jongeren te helpen bij het maken van de juiste keuzes voor de toekomst. Een heel leuke activiteit zijn de ‘gesprekken met een professional’. Draag jij je enthousiasme over je werk en onze sector graag over aan jongeren? Vind jij het leuk om jongeren te inspireren bij hun toekomstkeuzes? Doneer dan ook een uurtje van je tijd en schrijf je in bij Stichting één uur voor de toekomst. Vaak vindt dan al snel een (online) gesprek van ongeveer een uur plaats met een jongere die juist jouw beroep interessant vindt. Je kunt ze vertellen hoe jouw werkdag er uit ziet, of welke opleiding je nodig hebt voor dit werk. Je geeft zelf aan hoe vaak je een gesprek zou willen hebben. www.eenuurvoordetoekomst.nl Johan Drenth en Bob Kettering Facet, ruimtedenkers in recreatie Business as usual De kop van het nieuwe jaar is eraf. Ondernemers bereiden zich weer voor op de start van het seizoen. Traditiegetrouw een moment om kritisch te kijken naar het afgelopen jaar en verbeteringen door te voeren voor het komende seizoen. Ga je voorsorteren op een gezonde toekomst, of wordt het business as usual? Stilstaan is maar zelden een succesvolle strategie. Maar aanpassingen in het bedrijfsconcept voelen vaak niet vertrouwd, of zelfs spannend. En juist dan is ondernemerschap nodig. Ben jij een ondernemer of pas je enkel op de winkel? Als je wilt bewegen, dus het recreatiebedrijf aanpassen met het oog op een gezonde toekomst, kan dat op verschillende manieren. Bijvoorbeeld volgens het strategieënmodel van Tracy en Wiersma. Hierbij ligt de focus op productleiderschap, klantrelatie en efficiëntie. In minstens één van deze richtingen moet je uitblinken, om het recreatiebedrijf te kunnen onderscheiden van de massa. Het fraaie aan deze strategie is dat je die kunt koppelen aan de Leefstijlvinder. Efficiëntie past bijvoorbeeld naadloos bij een gele doelgroep, waarbij al het vermaak binnen de poorten van het recreatiebedrijf geboden moet worden. Trendrapport NRIT, NBTC en Celth presenteerden 8 februari het nieuwe Trendrapport toerisme, recreatie en vrije tijd. De onderzoekers constateren in het jaarlijkse rapport dat het toerisme zich onverwacht snel heeft hersteld van de pandemie. Dat tekent een veerkrachtige sector. Toch staan er grote veranderingen voor de deur, zoals Artificial Intelligence, inflatie (teruglopende koopkracht), vergrijzing, klimaatverandering en geopolitieke instabiliteit. Ook een diverser Nederland en meer eengezinshuishoudens maken dat de vraag zal veranderen. In deze tijd van grote transities zijn er ook volop kansen voor bedrijven in de vrijetijd. In het Trendrapport worden ze geschetst, waarbij veel aandacht is voor het promoten van de (duurzame) vakantie ‘dichtbij’. www.nrit.nl/trendrapport Terwijl productleiderschap juist gaat over het aanbieden van een uniek recreatieproduct, en dat past bij liefhebbers van inzicht, stijl, of avontuur. Dat lijkt een open deur, maar dat is het niet. Een klein voorbeeld. Het kopen en plaatsen van het mooiste en vaak ook duurste overnachtingsobject op je bedrijf, voelt als productleiderschap. Maar een eenvoudige en goedkope accommodatie kopen en deze landschappelijk zo inrichten dat een unieke buitenbeleving wordt geboden, is wellicht een betere vorm van productleiderschap. De vraag die dan opkomt: is de (niet aanpasbare) accommodatie het product? Of juist de veranderbare landschappelijke ervaring? Bij veel recreatieondernemers is het fysieke product leidend, terwijl de gast juist een vakantiebeleving zoekt. De invulling van deze beleving verschilt per doelgroep. Het is voor recreatieondernemers dus zaak om te onderzoeken welke doelgroep ze kunnen bedienen. En bedenk, dat hoef je niet allemaal zelf te doen. Betrek de regio als verlengstuk van het recreatiepark, om de vakantiebeleving in zijn geheel te laden. Of wordt het toch weer business as usual? 02-2024 | Recreactie 13 Foto: Shutterstock
coverstory Positieve branding van de arbeidsmarkt Personeelstekort: hoe keren we het tij? In een straat liggen vijf recreatiebedrijven op een rij. Waarom wil iemand dan liever bij jouw bedrijf werken dan bij de buren? Dat is de centrale vraag die ondernemers zich zouden moeten stellen als ze tekort hebben aan medewerkers. Maar de vraag stellen is makkelijker dan hem beantwoorden. Om ondernemers ook hierin te ondersteunen loopt sinds anderhalf jaar het project arbeidsmarktbranding. Een beter imago van het werken in de sector staat daarbij voorop. Tekst: Maarten Bokslag Foto’s: Max de Krijger, De Achterste Hoef De cijfers liegen er niet om. Uit de Arbeidsmarktmonitor Gastvrijheidssector over 2022 blijkt dat de werkgelegenheid in de sector leisure en recreatie ten opzichte van het voor14 Recreactie | 02-2024 gaande jaar groeide met 5,7%. Bedrijven uit de sector leisure en recreatie geven over 2022 aan dat maar liefst 56% met onvervulde vacatures zit. En dat geldt niet enkel voor de recreatie, maar ook voor sectoren als de horeca en de zorg. Ofwel: de vijver waarin we vissen wordt steeds kleiner, terwijl de sector groeit. Om het tij te keren zetten HISWA-RECRON en de oplei
‘Bedenk als bedrijf: wat kun jij betekenen voor je medewerkers?’ dingen hun beste beentje voor. Er lopen steeds meer campagnes om jongeren te interesseren voor het werken in de sector en dat werpt zijn vruchten af (zie artikel pagina 22). Profileren Er wordt onder meer gewerkt aan een pakket dat bedrijven kunnen gebruiken om het werken in de sector positief onder de aandacht te brengen van de gasten. In januari ging de website hiswarecron.nl/arbeidsmarkt live, met allerlei inspirerende voorbeelden en data over de arbeidsmarkt. De site is specifiek bedoeld voor ondernemers. Lucie Schuijt is medewerker Arbeidsmarktbranding bij HISWA-RECRON. “Zo werken we in het collectief belang. Daarnaast helpen we ondernemers die hun bedrijf graag willen profileren op de arbeidsmarkt. Wat maakt jouw bedrijf aantrekkelijk voor medewerkers?” Uit onderzoek van het Kenniscentrum Kusttoerisme komt naar voren dat het bij jonge mensen zeker niet alleen draait om geld. Ze willen op een nette manier behandeld worden, werken in een gezellig team en een bepaalde mate van flexibiliteit: niet enkel voor de werkgever, maar ook voor zichzelf. Stel dat je dat als werkgever weet te bieden, hoe draag je dat dan uit? Lucie Schuijt: “Creativiteit is geboden. Je kunt leuke acties bedenken en die via de juiste kanalen delen. Als je echt iets leuks hebt kan dat via social media razendsnel gaan. Ik heb weleens gelezen 02-2024 | Recreactie 15 >
Recreatie in eigen land Samen bouwen aan duurzame beleving van rust, ruimte en natuur! +31 (0)343 454 400 info@duurzaamhout.nl duurzaamhout.nl Meer inspiratie? Ga naar onze site of scan de qr-code en word gratis abonnee van onze nieuwsbrief.
coverstory over een ondernemer die elke nieuwe medewerker een paar gloednieuwe sneakers geeft. Dan kun je meteen shinen op je eerste werkdag. Een abonnement op de sportschool wordt vaak gewaardeerd, om in vorm te blijven. Of geef mensen een paar gratis overnachtingen, om de sfeer te proeven.” Schuijt ziet dat ook samenwerkingen rendement opleveren. “Je kunt iets leuks doen met een ander bedrijf in de regio. Zo bied je elkaars medewerkers iets extra’s.” Goed werkgeverschap Belangrijker dan ooit is ook het vasthouden van goede medewerkers. Dat levert veel meer rendement op dan het tekens zoeken en inwerken van nieuwe mensen. Dan gaat het – naast een leuke sfeer en extraatjes voor de medewerkers – ook om goed werkgeverschap. Lucie Schuijt: “Kijk als leidinggevende eens écht naar je medewerkers. Wat hebben ze in hun mars? Waar zitten ze mee? Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat het goed met ze gaat? Het blijven mensen: er is altijd wel wat. Soms groeit mensen dat boven het hoofd. Juist op die momenten moet je er voor ze zijn, kijken wat je kunt doen. Open communicatie is belangrijk. Je bent er als team voor elkaar. Zorg dus ook voor een veilige werkomgeving. Als je dat goed voor elkaar hebt werken mensen graag bij je, en daar kan geen loonsverhoging tegenop. Je kunt dan ook medewerkers gaan werven via je eigen personeel. Want het is veel effectiever als mensen tegen elkaar zeggen: daar moet je werken, dat is een fijne sfeer en ik heb er een goede tijd gehad.” Welke aanpak een ondernemer kiest zal per bedrijf verschillen. “Ik ben er voor de leden van HISWA-RECRON en ga graag met ondernemers in gesprek over de manier waarop zij personeel werven en vasthouden”, vertelt Schuijt. “Ze mogen me altijd bellen of mailen.” Workshops Leon Starrenburg van Recreatie Trainingen geeft regelmatig workshops op het gebied van arbeidsmarktbranding. Er is nog veel te verbeteren, vindt hij. “We zien dat ondernemers heel veel geld steken in mooie voorzieningen voor de gasten. Dure waterparken, mooie accommodaties en een fraai ‘Verzin leuke, opvallende acties en zet ze op social media. Creativiteit is geboden’ horecaconcept. Dat wordt allemaal heel slim verkocht door marketeers, waarbij precies de juiste snaar van de vakantiegast wordt beroerd. Maar een recreatiebedrijf is niets zonder gemotiveerde werknemers. Maar daar wordt nauwelijks aandacht aan besteed. Wij zeggen dus: denk eens heel goed na over de manier waarop je je bedrijf presenteert aan mogelijke nieuwe medewerkers.” Starrenburg is gaan kijken op vacaturesites: hoe wordt er gezocht naar seizoenskrachten in de recreatie? “Ik zag dat er vooral een hoop eisen worden gesteld: stressbestendig, bereid om op onregelmatige uren te werken, verantwoordelijkheidsgevoel. Dat deed me wel wat denken aan de eisen die de brandweer aan zijn medewerkers stelt. Maar als je daar kijkt, zie je dat de brandweer benadrukt hoe belangrijk het werk is. Dat je mensen kunt redden en dat samen met je collega’s Het belang van een goede cao Halverwege vorige maand werd na lang onderhandelen de nieuwe cao afgesloten, die loopt tot 31 december 2025. De cao is een belangrijk middel waarmee de sector zich kan onderscheiden naar werknemers, betoogt Martin Merks, die namens HISWA-RECRON de onderhandelingen voerde. “In de cao maken we betere afspraken dat het wettelijk minimum. Denk aan het loongebouw, maar ook aan zaken als verlofsparen, doorbetaling bij ziekte, betaling van overuren en de termijnen waarop werkroosters bekend worden gemaakt.” De cao Recreatie pakt voor werknemers beslist gunstiger uit dan die van de horeca, om maar eens een grote concurrent op de arbeidsmarkt te noemen. “Werken op zon- en feestdagen wordt bij ons extra betaald en de lonen zijn ook iets hoger”, legt Merks uit. In de cao worden ook belangrijke extra faciliteiten geregeld, zoals de bijdragen aan het pensioenfonds en het SFR (KIKK), waar medewerkers in de verblijfsrecreatie onbeperkt online cursussen en trainingen kunnen volgen. > 02-2024 | Recreactie 17
WAAROM STELLICHER ADVOCATEN ALLE ENERGIE STEKEN IN RECREATIE Al ruim 35 jaar zijn wij nauw betrokken bij de Nederlandse recreatiebranche. Dat is wat je met recht een specialisme kunt noemen. Wij staan recreatie-ondernemers bij met praktisch advies en juridische procedures. Omdat we persoonlijk contact en creativiteit belangrijk vinden, kunnen we daadwerkelijk maatwerk bieden; geen standaard oplossingen, maar oplossingen waar anderen geen uitkomst zien. En dat doen we allemaal met veel kennis, expertise en plezier. Ontdek onze kracht op stellicher.nl WELCOME TO THE WORLD OF JUMPING PILLOWS® www.airtrampoline.nl Meer dan 23 jaar ervaring Betrouwbaar De beste garantie in de markt Goede en bewezen kwaliteit Gedegen advies Korte communicatielijnen EEN NIEUWE DIMENSIE * vraag naar de voorwaarden mobil-home.com - Volg ons op social media GARANTIE* JAAR
coverstory doet. Een totaal andere benadering! Dat is wat wij de recreatieondernemers ook leren. Niet meteen beginnen over alle eisen die je stelt. Benadruk het belang van het werk voor de gasten. Je bezorgt mensen een geweldige vakantie! Je moet er als bedrijf over nadenken wat jij kunt betekenen voor je medewerkers.” Bedrijven doen vaak al veel voor hun medewerkers. Een einde-seizoen-feest, elke maand gesprekken, onderdak op het recreatiebedrijf en elke dag gezond eten, om maar eens wat te noemen. Maar bedrijven verzuimen dat te melden bij het werven van medewerkers, omdat ze zelf vinden dat het ‘voor zich spreekt’. “Maar dat is niet zo!” stelt Starrenburg. “Als jij een camping in het buitengebied hebt, zullen veel jongeren niet solliciteren omdat het lastig te bereiken is. Als je erbij zet dat er voor onderdak of veilig transport naar huis wordt gezorgd, neem je daarmee direct een belangrijke drempel weg.” Schouwen-Duiveland De ondernemers op Schouwen-Duiveland, sinds kort officieel samenwerkend in de vereniging Hospitality Hub, geven het goede voorbeeld. “Het personeelstekort is hier al jaren groot”, vertelt Marieke Braber, voorzitter van HISWARECRON Schouwen-Duiveland (en eigenaar van Vakantiepark Zonnedorp in Renesse). De gemeente nam het voortouw en heeft HISWA-RECRON, KHN en de scholen bijeengebracht. Dat heeft geleid tot deze Hospitality Hub: een vereniging van ondernemers die zich actief inzetten voor hele goede arbeidsvoorwaarden en sociaal werkgeverschap, om zo medewerkers te trekken en te behouden. Braber: “De ondernemers uit de groep spreken onder meer af dat ze 5% meer loon betalen dan in de cao staat. Dat ze medewerkers helpen om extra af te lossen op ‘Jongeren willen ook recht op vakantie in het hoogseizoen, anders komen ze gewoon niet’ hun studieschuld én dat ze recht hebben op vakantie in het hoogseizoen. Dat klinkt heel onlogisch, maar als je jongeren die vakantie niet wilt geven, komen ze gewoon niet. Het is kiezen of delen.” Heel verrassend was de uitkomst toen Braber de seizoenskrachten vroeg naar hun verlangens. “We willen gezond eten en we willen functioneringsgesprekken”, was het antwoord. “Dat was best onverwacht, want je denkt toch altijd dat ze een frietje het lekkerste vinden.” 5 tips om medewerkers te vinden Kies je doelgroep, en denk ook eens aan zijinstromers, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of 50-plussers. Speeddate sollicitatie. Nodig de kandidaten uit voor korte kennismakingsgesprekken van 10-15 minuten. Schakel je medewerkers in en vraag ze of er vrienden zijn die bij je willen werken. Een bonus helpt!. Nodig de geïnteresseerden (en je collega’s) uit voor een gezellige avond. Laat jezelf zien. Online en offline moet blijken wie jij bent als werkgever én dat je vacatures hebt. En natuurlijk plaats je vacatures op www.recron.nl/ vacatures. Meer daarover op pagina 25. Positief beeld behouden Een van de afspraken is dat elk lid goed voor zijn medewerkers zorgt, óók als ze besluiten ergens anders te gaan werken. “We willen dat ze een positief beeld van onze sector meenemen. Iedereen die hier werkt kent weer heel veel mensen. Dan wil je toch dat er alleen maar positieve verhalen rondgaan? Dat levert je straks weer medewerkers én een beter imago op.” In de Hospitality Hub gaan ondernemers ver om medewerkers te behouden. Braber noemt het voorbeeld van een medewerker die een greep uit de kas had gedaan. Ontslag zou logisch zijn. “Maar uit gesprekken bleek dat die jongen in de schulden zat en nooit geleerd had om met geld om te gaan. Die was wanhopig. Toen is hij gekoppeld aan een budgetcoach, zodat hij zijn financiën beter op orde houdt. Zo helpt de ondernemer die jongen verder met zijn leven, én behoud je een ervaren medewerker voor de sector.” Naast geld is ook geluk heel belangrijk. “Wie bij één van de deelnemende bedrijven werkt, kan daar ook met een fikse korting uit eten gaan of verblijven met een partner. En we geven korting op een sportpas, zodat mensen in vorm blijven. Dat kost je wel wat, zowel in tijd als in geld. Maar als je goed bent voor je medewerkers, krijg je dat ook weer terug.” 02-2024 | Recreactie 19
arbeidsmarkt en scholing Inwerken internationale medewerkers vraagt om brede aanpak Een nieuw land, een nieuwe cultuur Door de krapte op de arbeidsmarkt werven steeds meer bedrijven internationale medewerkers. Maar hoe zorg je voor een succesvolle integratie op de werkvloer? RCN Vakantieparken onderzocht het samen met Breda University of applied sciences (BUas). Het onboarding platform van RCN houdt sindsdien rekening met verschillen in taal en cultuur. “Een werkgever moet nóg meer allround zijn.” Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: RCN Net als veel andere recreatiebedrijven heeft RCN Vakantieparken, dat beschikt over 18 vestigingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland, te maken met personeelsgebrek. Een gebrek dat deels wordt opgelost door de inzet van Oekraïense medewerkers. Maar hoe zorg je voor een succesvolle onboarding en integratie van deze nieuwe collega’s? Om daar inzicht in te krijgen wijdde BUas-student Inge Bouwhuis haar afstudeerscriptie aan dit onderwerp. Hiervoor deed ze onder meer onderzoek naar verschillende andere sectoren waar internationale werknemers actief zijn. Voor RCN ontwikkelde zij een onboarding platform. Dat is een tool die uitlegt wat RCN Vakantieparken doet en waar het voor staat, en daarbij rekening houdt met taal- en cultuurverschillen. Met het onboarding platform biedt RCN taalworkshops en cursussen en helpt het bedrijf internationale medewerkers bij het regelen van praktische zaken in Nederland. “Denk bijvoorbeeld aan het betalen van belasting, boodschappen doen en deelnemen aan sociale activiteiten in je eigen omgeving”, verduidelijkt Inge Bouwhuis. Internationale medewerkers hebben een veel uitgebreider inwerkprogramma nodig Brede insteek Ze benadrukt dat het onboarden van internationale medewerkers meer van de werkgever vraagt, dan ze gewend zijn bij Nederlandse mensen. “Er komt meer bij kijken dan alleen uitleggen wat de functie inhoudt en waar het bedrijf voor staat. Internationale medewerkers moeten wennen aan veel meer dingen dan alleen een nieuwe baan. Ze belanden in een nieuw land, een nieuwe cultuur en een heel andere werkomgeving. Je moet de onboarding – het binden en boeien van nieuwe medewerkers – veel breder insteken. Als werkgever moet je veel meer allround zijn.” 20 Recreactie | 02-2024
Wouter van Reeven was namens RCN Vakantieparken nauw betrokken bij het onderzoek van Inge Bouwhuis. “Onze vraag aan Inge was vrij simpel”, stelt Van Reeven. “We zien een flinke toename van het aantal internationale medewerkers. Welke andere manier van onboarding is nodig om hen succesvol te laten integreren?” Bouwhuis werkte volgens de design thinking-methode. “Daarin staat de behoefte van de gebruiker van het product centraal”, licht zij toe. “Je doorloopt een aantal vaste stappen die je helpen bij het vinden van de oplossing. Die oplossing is een klantgericht product. Tijdens het onderzoeksproces wordt een prototype ontwikkeld. Dat prototype wordt in een aantal cycli getest en daarna aangepast en verbeterd tot een passend eindproduct.” Praktische werkwijze Daar moet je als bedrijf wel op voorbereid zijn, waarschuwt Bouwhuis. “De uitkomst van deze werkwijze kan verrassend zijn. Een fictief voorbeeld: stel dat je een nieuw koffiezetapparaat wilt. Dan kan de uitkomst zomaar zijn dat je uitkomt bij de bouw van een lounge.” Van Reeven is enthousiast over de praktische werkwijze van de methode. “Je gaat heel snel naar een prototype van een product. Daar word je als opdrachtgever nauw bij betrokken. Je maakt dus geen rapport dat grote kans heeft om in de la te belanden, maar je werkt aan een concrete en klantgerichte oplossing.” Een oplossing die aanvankelijk tijdrovend lijkt. “Je vraagt de onderzoekers eerst om met een helikopterview naar je bedrijf te kijken. Dat lijkt een langdurig proces, maar het is juist een waardevolle tijdsinvestering omdat het je op vernieuwende ideeën brengt.” Inmiddels bewijst het platform zich in de praktijk. RCN stelt via het platform diverse handboeken beschikbaar in verschillende talen. Ook wordt de online leeromgeving – de RCN Academy – steeds meer uitgebreid met trainingen die in meerdere talen of met ondertiteling beschikbaar zijn. Inge Bouwhuis onderstreept dat het onboarding platform niet alleen het personeelstekort helpt oplossen, maar ook bijdraagt aan een inclusieve werkvloer. “We moeten geen vooroordeel hebben over de internationale medewerker, maar ze ook echt een kans geven. Daar gaat extra tijd en aandacht in zitten. Maar je krijgt er wel wat voor terug, in de vorm van gemotiveerde collega’s. En dat is heel wat waard.” Samenwerken met BUas Net als RCN kunnen recreatiebedrijven die plannen hebben voor het ontwikkelen van een duurzaam toeristisch product samenwerken met BUas, de vroegere NHTV in Breda. Studenten van BUas volgen modules over online marketing, onderzoek, design thinking, consumentengedrag, financieel management en talen. Ze kunnen voor je bedrijf aan de slag met een praktijkstage, praktijkopdracht of afstudeerproject. De onderwerpen kunnen variëren van het schrijven van een social mediastrategie en het uitvoeren van een conversie-optimalisatietraject voor de website, tot het geven van een aanzet voor een online marketingplan. Ook het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek en het verrichten van een kwaliteitsonderzoek onder gasten behoren tot de mogelijkheden. De mate van diepgang van de opdracht of het onderzoek is afhankelijk van het studiejaar van de student. Bedrijven die een geschikte en uitdagende stage-, afstudeer- of praktijkopdracht hebben, kunnen contact opnemen met Corné Kops, kops.c@buas.nl, 06 - 2292 4019. 02-2024 | Recreactie 21
arbeidsmarkt en scholing Opbouwend samenwerken met het onderwijs ‘Het moet echt Wow! zijn’ Het recreatie-onderwijs en de recreatiebedrijven kunnen elkaar op diverse manieren versterken. Maar hoe pak je dat aan en wie neemt het initiatief? Scholen maken graag gebruik van docentenstages, open dagen op de bedrijven en zelfs examens op de werkvloer. Dat maakt ook dat meer studenten na hun afstuderen voor de recreatiesector kiezen. “Zo kun je alvast wederzijds kennismaken. Het zijn toch de handjes die je straks op je bedrijf nodig hebt.” Tekst: Maarten Bokslag Foto’s: De Achterste Hoef De afgelopen jaren was het ook in Recreactie meerdere malen te lezen: de aantallen studenten op de recreatie-opleidingen lopen terug. Bij ROC Mondriaan (Den Haag en omstreken) is daar verandering in gekomen. Afgelopen zomer startten er twee recreatieklassen, terwijl dat er voorgaande jaren maar één was. Wat is het geheim van deze school? Els van Deursen, docent praktijkvakken en vakgroepvoorzitter Leisure aan de School voor Toerisme, Recreatie en Evenementen van ROC Mondriaan, kan het niet met zekerheid zeggen. “Wél weet ik dat we de afgelopen jaren veel meer naar buiten zijn getreden, en op andere manieren dan vroeger. Natuurlijk hebben we onze eigen open dagen en gaan we naar de scholen om daar te vertellen over de opleiding. Maar we leggen ook voor‘Met KIP laten we de studenten Kijken In de Praktijk’ lichtingsmateriaal neer bij de scouting en bij sportverenigingen. Omdat we daar mensen tegenkomen die van aanpakken weten en die goed op onze opleiding passen.” Elk uur is anders Het is altijd lastig om te communiceren wat je leert op een recreatie-opleiding. Het werkveld is zoveel breder dan animatie. Hoe breng je dat over op scholieren? “Tijdens onze open dag in januari hadden we bijvoorbeeld een grote banner gemaakt, met daarop de LinkedIn-profielen van onze vroegere studenten. Dat geeft al een beeld van wat je met de studie kunt. Daarnaast geven we veel duidelijker aan dat de opleiding ook gaat over het werk aan de frontoffice, en dat je ook marketing en management krijgt. En we laten afgestudeerden vertellen over het werk, dat van uur tot uur, van week tot week weer anders is.” De studenten aan ROC Mondriaan zijn nog jong: een jaar of 16-17. “Die zijn aan de opleiding begonnen maar hebben nog geen idee wat ze daarna willen”, vertelt Van Deursen. “Daarom zijn we vorig jaar begonnen met KIP. Dat staat voor Kijken In de Praktijk. We doen dat vier keer per jaar. We gaan naar een bedrijf en koppelen dat aan een project. Zo waren we in januari bij SnowWorld in Zoetermeer, waar we het hele bedrijf hebben gezien met alle afdelingen. En natuurlijk een uurtje geskied. Dan gaat er een wereld voor de studenten open. Ze zien hoeveel er komt kijken om zo’n bedrijf draaiend te houden. 22 Recreactie | 02-2024
Eind 2023 waren we bij Camping Delftse Hout, ook heel interessant. En voor de zomer gaan we nog een project doen omtrent natuurbeleving.” Door het KIPpen krijgen de studenten een breed beeld van de sector, met alle gunstige gevolgen van dien. Ze vertellen aan anderen hoe leuk ze het hebben gehad en dat kan leiden tot nieuwe aanmeldingen op de school. Bovendien wordt de kans groter dat ze na hun opleiding kiezen voor een baan in de recreatiesector. Rol voor ondernemers Bij het praktijkgerichte onderwijs van ROC Mondriaan spelen ondernemers een belangrijke rol. Het belang is wederzijds: door goed samen te werken kan het ROC studenten opleiden, terwijl ondernemers hun bedrijf op een positieve manier kunnen tonen. Dan heb je alvast een streepje voor als afgestudeerden straks op zoek gaan naar een baan. “Het belangrijkste is dat ondernemers tijd vrijmaken om onze groepen te ontvangen”, vertelt Van Deursen. “En realiseer je dat we geen commerciële prijs kunnen betalen. Als je het echt interessant vindt, dan stap je zelf op het ROC in jouw regio af. Of nodig het docententeam een keer uit voor een stage. Ik heb zelf een keer een docentenstage gedaan, een dagje meegedraaid op een camping. Dan leer je opeens heel veel over de praktijk!” Seizoenskrachten Een van de bedrijven die graag samenwerkt met onderwijsinstellingen is recreatiepark De Achterste Hoef in Bladel. Eigenaar Nina Garvelink werkt óók samen met ROC Mondriaan, hoewel Bladel en Den Haag niet echt dicht bij elkaar liggen. “De samenwerking loopt al jaren en het is een hele prettige school”, vertelt Garvelink. “We hebben al veel stagiairs van ze gehad en het komt regelmatig voor dat die studenten daarna als seizoenskracht aan het werk gaan.” De Achterste Hoef heeft (naast de stageplekken) een bijzondere samenwerking met ROC Mondriaan: zowel voor als na het seizoen wordt het bedrijf een week lang opengesteld voor de examens van de mbo-studenten. “De derdejaars bereiden activiteiten voor, laten zien dat ze goed omgaan met de materialen en draaien uiteindelijk een activiteitenprogramma. De eerstejaars komen ook mee: die zijn het publiek. En na afloop mogen wij, samen met de school, de studenten beoordelen. Soms is dat heel goed, maar zoals overal: soms is het ook wat minder. Wat dat betreft is het fijn dat wij in de beoordeling met de docenten op één lijn zitten. We weten allemaal: voor een recreatiebedrijf is goed niet voldoende. Het moet echt Wow! zijn.” 02-2024 | Recreactie 23
kennis delen Let op met kosten bij verkoop Soms vragen ondernemers een vergoeding aan recreanten, als er een kampeermiddel met of zonder behoud van standplaats wordt verkocht. Daar is al jaren discussie over. De geschillencommissie Recreatie moet regelmatig oordelen over dit soort zaken. De les die we daaruit kunnen trekken is: reken jezelf niet te snel rijk. Bij hoge claims wordt de ondernemer regelmatig in het ongelijk gesteld. Tekst: Jeroen Kamphuis (Zypp advocaten) Foto: Max de Krijger Recreatieondernemers vragen hun gasten regelmatig een vergoeding bij verkoop van het kampeermiddel met behoud van standplaats. In artikel 9 van de RECRON-voorwaarden voor vaste plaatsen is dit geregeld. Daar staat dat verkoop van het kampeermiddel zonder behoud van de plaats altijd is toe gestaan. Bij verkoop van het kampeermiddel met behoud van de plaats is toestemming van de ondernemer vereist, waarbij de ondernemer verkoopvoorwaarden mag hanteren. Het staat de ondernemer vrij om met de koper van het kampeermiddel wel of niet een nieuwe overeenkomst aan te gaan. Maar de onder nemer mag het sluiten van een nieuwe overeenkomst met de koper niet afhankelijk maken van een fi nanciële tegemoetkoming of een opdracht tot bemiddeling door de verkoper. Vorig jaar heeft de geschillencommissie Recreatie uitspraak gedaan in een zaak waarbij de ondernemer vijfduizend euro had bedongen van de recreant, voor zijn toestemming om het kampeermiddel met behoud van de plaats te verkopen. De onder nemer stelde dat deze vergoeding in de verkoopvoorwaarden was opgenomen, waarmee de recreant had ingestemd. De recreant stelde dat de ‘toestemmingskosten’ ten onrechte in rekening waren gebracht. De geschillencommissie stelde de recreant in het gelijk. De ondernemer had, in strijd met de 24 Recreactie | 02-2024 Bij verkoop zijn ‘toestemmingskosten’ niet toegestaan RECRON-voorwaarden, een fi nanciële vergoeding bedongen voor zijn toestemming voor verkoop van het kampeermiddel met behoud van de plaats. Toestemmingskosten zijn niet toegestaan. Bemiddelingskosten In een andere zaak boog de geschillencommissie zich over de bemiddelingskosten van 5% die de ondernemer had bedongen voor zijn werkzaamheden bij verkoop van het kampeermiddel. Ook hier weer: met behoud van plaats. De recreant stelde dat hij de verkoopopdracht onder protest heeft getekend, aangezien hij het kampeermiddel anders niet met behoud van de plaats kon verkopen. De geschillencommissie oordeelde dat in dit geval moet worden getoetst of het percentage van 5% in redelijke verhouding staat tot de door de ondernemer gemaakte uren en kosten bij de verkoop. De ondernemer dient nadere bewijsstukken te overleggen. De geschillencommissie gaat dus niet zomaar akkoord met de bemiddelingsvergoeding. Ondernemers die zo’n vergoeding vragen, moeten hun kosten goed kunnen onderbouwen.
kennis delen Vacatures plaatsen op Recron.nl Het vinden van goede medewerkers is niet makkelijk. Commerciële vacaturesites als Indeed kosten zo’n 150 tot 240 euro per maand. Goed om te weten dat het plaatsen van je vacatures op Recron.nl voor leden volledig gratis is. Bij Google verschijnen de zoekresultaten inmiddels op de eerste pagina, soms nog bóven de commerciële vacaturesites. En hoe meer vacatures, hoe beter de site gevonden wordt. Tekst: Maarten Bokslag Foto: De Achterste Hoef “Zo versterken we elkaar”, stelt Jan Ybema, die binnen HISWARECRON de kar trekt als het gaat om de websites. “Recron.nl is sinds de lancering een paar jaar terug boven verwachting snel gegroeid. Ondernemers werken aan hun bedrijfsprofi el en die worden heel goed gevonden.” Ook de pagina’s met vacatures trekken veel aandacht. Bij zoektermen als ‘vacature recreatie’ of ‘werken in de recreatie’ staat de site vrijwel bovenaan in Google. De vacatures die ondernemers plaatsen – nu zo’n 40 in totaal – worden dan ook zeer goed gevonden en bekeken. “Hoe meer hoe beter”, stelt Jan Ybema. “Het algoritme van Google houdt van dit soort ‘user generated content’. Door vacatures op de site te plaatsen maken we samen de site en de vacatures beter vindbaar.” Breed aanbod Wie kijkt op Recron.nl/vacatures ziet een breed aanbod aan vacatures. Dat loopt van een jurist bij de branchevereniging tot posities als groenmedewerker, assistent bedrijfsleider, receptionist, facilitair medewerker en evenementen instructeurs. Er staan ook heel wat stageplaatsen bij: de site blijkt een prima platform om stagiairs te werven. Via mijnhiswarecron.nl kan iedere ondernemer in zijn eigen beheersomgeving komen. Daar kun je je eigen bedrijfsprofi el aanpassen en voorzien van actuele foto’s. Belangrijk, want Recron.nl wordt door consumenten heel veel geraadpleegd en leidt aantoonbaar tot veel leads naar de eigen website. Ook de personeelsadvertenties kunnen via de beheersomgeving worden geplaatst. Ybema: “De eerste keer, als je alles nog moet verkennen, kan dat best eens tien minuten kosten. Daarna gaat het nog sneller. Het kost je niets en dat is weer een stuk meerwaarde van je lidmaatschap bij HISWA-RECRON. Maak er dus gebruik van!” Hulp nodig? Op hiswarecron.nl staan tips voor het schrijven van een pakkende vacaturetekst: zie onderstaande QR-code. Wie problemen heeft om in de beheersomgeving (mijnhiswarecron.nl) te komen of de vacatures te plaatsen, kan contact opnemen met de collega’s van de afdeling Communicatie. Die helpen je graag verder! www.hiswarecron.nl/arbeidsmarkt 02-2024 | Recreactie 25
de visie Kim Jansen van Generations at Work: ‘Generatie Z moet je écht raken’ Een nieuwe generatie dient zich aan op de arbeidsmarkt. En deze generatie Z vraagt om een andere vorm van werkgeverschap. “We hebben te maken met een groeiende kloof die pijnlijk voelbaar is op de werkvloer”, zegt Kim Jansen, de vrouw achter Generations at Work en gespecialiseerd in generatiemanagement. “Je moet nieuwe wegen verkennen om deze jongeren te bereiken.” Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s: Janita Sassen, Karen van Gilst Jongeren van nu zijn lui, veeleisend en verwend. Dat is althans het beeld van generatie Z, de jongeren die zijn geboren tussen 2000 en 2015. Maar de werkelijkheid is anders, zegt Kim Jansen, die begint met het voorhouden van een spiegel. “Een generatie is niets meer dan een product van de tijdgeest. Veel van de ouders van generatie Z – die behoren tot de pragmatische generatie – hebben hun kinderen op een voetstuk geplaatst. Jij bent bijzonder, jij bent uniek. Doe wat je leuk vindt en volg je hart. Je werkt om te leven en niet andersom. Dat deden deze opvoeders met de allerbeste intenties, maar dat heeft er wel voor gezorgd dat jongeren met hoge verwachtingen en een heel ander werkethos de arbeidsmarkt op komen.” generaties, zijn geprogrammeerd om ons te conformeren. Generatie Z niet. In het algemeen geldt: die mensen zijn geprogrammeerd om zichzelf te zijn. En om zichzelf niet te verloochenen.” Jongeren worden ook vaak eigenwijs genoemd. “Ze zijn authentiek en trouw aan zichzelf. Dat zijn de mooie kanten van Generatie Z. Omgaan met tegenslag is echter een probleem. Ze zijn gewend dat problemen voor ze weggehouden worden, dat dingen worden weggepoetst.” ‘Veel werkgevers zeggen: je past je maar aan. Dat werkt niet meer’ Is er nog hoop? “Haha, natuurlijk is er nog hoop! Elke generatie komt met een heel andere mindset de werkvloer op. En daar moeten we aan wennen.” En dat blijkt nogal lastig te zijn? “We zien een groeiende kloof op de werkvloer en die is pijnlijk voelbaar. Terwijl generatie Z heel belangrijk is. De jongeren die nu op de werkvloer komen, kunnen als een vernieuwingsinjectie fungeren. Als zij ergens op afhaken, dan is dat vaak een sleutel tot vernieuwing. Zij voelen haarfijn aan wat verouderd is. Maar die injectie is vaak een bron van irritatie. Veel werkgevers stralen naar jongeren uit: dit is nu eenmaal onze manier van werken, je past je maar aan. Dat werkt niet meer. Wij, de oudere 26 Recreactie | 02-2024 Wat verwachten ze van hun werk? “Mensgericht leiderschap. Ze willen zich ontwikkelen en zoeken continu nieuwe uitdagingen. Dat kunnen kleine dingen zijn die ervoor zorgen dat het werk interessant blijft. Af en toe een attentie, een teamuitje of met elkaar een barbecue organiseren. Fun is heel belangrijk. Maar ook flexibiliteit. Ze willen meepraten over hoe je je werk doet, en waar en wanneer. Over het algemeen geldt: als ze flexibiliteit ervaren, gaan ze meer voor je doen.” Aan hiërarchie hebben ze een hekel? “Iets opleggen werkt niet. Zeg niet: je moet overwerken, punt. Maar als je ze weet te raken met taken en een doel waar ze echt Wat zijn belangrijke kenmerken van deze generatie? “De jongeren van nu zijn erg omgevingsbewust. Ze weten wat er speelt in de wereld en zijn 24/7 connected. Het zijn digital natives – van kinds af aan zijn ze opgegroeid met online technologie. Ze weten dat de wereld een gevaarlijke plek is. Economische crisis, klimaatcrisis, polarisatie, corona, fake nieuws: ze zijn best angstig over de toekomst. Het is een generatie die altijd ‘aan’ staat en die te maken heeft met veel burn outs.” >
Kim Jansen Generatie-expert en sociaal-psycholoog Kim Jansen (1980) werkte jarenlang op het snijvlak van HR, trainerschap en onderzoek. Sinds 2014 is ze spreker en senior trainer vanuit haar bedrijf Generations at Work. In april verschijnt bij Uitgeverij Boom haar boek Het Generatie-effect, waarin ze inzichten geeft in de generatieverschillen op de werkvloer. Ze vertelt ook hoe je het beste uit alle generaties kunt halen voor een future-proof organisatie. 02-2024 | Recreactie 27
TECHNISCHE TOTAALOPLOSSINGEN VOOR DE RECREATIEMARKT Lekker, als alles werkt zoals jij wil. Slimme totaaloplossingen, die recreatie prettig en eenvoudig maken. Bedacht én ontwikkeld door mensen die vooruitkijken, maar ook meedenken. Vakmensen. De mensen van Seijsener. Ga naar seijsener.com Of scan de QR-code Slim bedacht, goed uitgevoerd Aan- en verkoop Denkt u aan de verkoop van uw recreatiebedrijf? Of wilt u een bedrijf aankopen? Den Otter Van Vliet, uw makelaar en persoonlijk adviseur DEN OTTER VAN VLIET BEDRIJF S OPVOLGING | TAXATIE | COACHING www.denottervanvliet.nl
de visie ‘Voer niet alleen exitgesprekken, maar ook blijf-gesprekken. Waarom werk je bij ons?’ werk je bij ons? Wat vind je leuk en wat vind je niet leuk? Wat zou een reden voor jou zijn om langer te blijven? Maak het persoonlijk. Zodra ze bij je bedrijf in dienst zijn, is het belangrijk om een band op te bouwen. Vraag waar ze van dromen. Of waar ze bang voor zijn. Die connectie zijn ze gewend vanuit thuis. Het maken van die verbinding is belangrijk om ook impopulaire boodschappen te kunnen brengen.” Hoe bereik je als werkgever deze nieuwe groep werknemers op de arbeidsmarkt? “Hou een vacaturetekst simpel, aansprekend en persoonlijk. Zoek naar nieuwe, creatieve manieren van werven. Pak snel door tijdens het hele proces. Zeg na een sollicitatie niet dat ze over een paar weken een reactie van je krijgen. Daar haken ze op af. Wees ook eerlijk en verkoop geen bullshit. Of het nu gaat om een sollicitatie of een verkennend gesprek, vertel ze ook wat de minder leuke dingen in je bedrijf zijn. Ga het niet mooier maken dan het is. Vertel waar je bedrijf voor staat en wat het aandeel van medewerkers hierin is. Wat is hún bijdrage aan dit grote geheel? Jongeren houden enorm van een ‘sense of community’: ze willen ergens bij horen en samen iets moois doen.” ‘Generatie Z voelt haarfijn aan wat verouderd is’ blij van worden, dan gaan ze tot diep in de nacht door.” Dat lijkt me nogal moeilijk voor een werkgever. Hoe pak je zoiets aan? “Je moet nieuwe wegen verkennen om ze te bereiken. Ga sowieso met ze in gesprek. Het zou heel dom zijn om als generatie X of Y te bedenken hoe je generatie Z moet aanspreken. Dat werkt niet. Nodig scholieren uit op je bedrijf. Voer gesprekken met je stagiaires. Vraag wat ze nodig hebben om lekker te werken. Om balans te houden. Om de volgende stap in hun carrière te zetten. Voer niet alleen exitgesprekken als mensen vertrekken, maar ook blijf-gesprekken. Waarom Hoe zorg je ervoor dat generatie Z goed integreert met de andere generaties op de werkvloer? “Je kunt bijvoorbeeld werken met reverse mentoring. Meestal worden jonge collega’s gecoacht door senior medewerkers, bij reverse mentoring gebeurt dat andersom. Junior medewerkers delen kennis en inzichten met hun senior collega’s. Of start een schaduwmanagementteam. Laat jongeren aanhaken bij vergaderingen van het managementteam om mee te denken over strategische beslissingen. Je kunt ook een projectenmarkt opzetten waar medewerkers zich op kunnen inschrijven. Via deze afdelingsoverstijgende projecten breng je collega’s samen en leren afdelingen van elkaar. Wat ook goed werkt is een staande kick-off, aan het begin van de werkdag. Collega’s doen een rondje en delen waarmee ze aan de slag gaan en welke hulp ze nog kunnen gebruiken. Ook onboarding kan anders. Dat moet meer gaan over de nieuwe relatie die een medewerker aangaat met de organisatie en de baan. Onboarding betekent dat je met mensen in de hele organisatie in gesprek gaat. Koppel via een buddy-systeem nieuwe medewerkers aan meer ervaren collega’s.” Het klinkt als een flinke opgave. Of lijkt dat maar zo? “Het kunnen kleine dingen zijn. Verken samen de mogelijkheden om medewerkers meer van elkaar te laten leren en ook meer eigen regie te geven.” 02-2024 | Recreactie 29
LOTEC GEEFT WATER VORM DE EUROPESE SPECIALIST VOOR RECREATIEBADENZWEMBADEN EN WATERTECHNIEK. EuroParcs Resort - De Utrechtse Heuvelrug Lotec is een Europese specialist voor recreatiebadenzwembaden en watertechniek. We zijn uitgegroeid tot een absolute specialist met kwalitatief hoogwaardig zwemwater als belangrijkste uitgangspunt. Hierbij gaan wij tot het uiterste. Met geavanceerde technologieën en efficiënte oplossingen creëren we innovatieve (beheers)systemen die water een extra dimensie geven. In veel gevallen ontstaan op onze eigen tekentafels. We durven daarom wel te stellen dat we onze sporen als totaalinstallateur op zwemwater gebied hebben verdiend. Onze naam staat garant voor de hoogste waterkwaliteit en is onlosmakelijk verbonden met uw, maar ook onze reputatie. ONTDEK WATERPROOF H2O TECHNOLOGY, ONTDEK LOTEC! LOTEC Nederland LOTEC Noord-Oost LOTEC Belgium Boven Zijde 12, 5626 EB Eindhoven Koppelstraat 35, 7391 AK Twello Esperantolaan 4, 3001 Heverlee T 040 243 00 21 T 057 174 38 00 T 016 98 01 03 E info@lotec.nl E twello@lotec.nl E info@lotec.be www.lotec.nl www.lotec.nl www.lotec.be
vakinfo Zelf energie opslaan wordt aantrekkelijker Een recreatiebedrijf dat optimale grip wil hebben op de inkoopprijs van energie doet meer dan alleen energie opwekken met zonnepanelen. Ook het opslaan van energie is noodzakelijk. Lange tijd was dat echter niet rendabel, door de hoge prijs van accu’s. Door nieuwe ontwikkelingen op het gebied van accusystemen wordt die opslag steeds interessanter. Tekst: Jaap van Sandijk Foto: Seijsener Techniek We willen van het gas af en door de groeiende elektrifi catie loopt het Nederlandse net vol. Dat heeft nadelige gevolgen voor recreatie ondernemers. Veel bedrijven worden door hun leverancier op een maximale capaciteit gezet, die ze beperkt in hun ondernemerschap. Daarnaast worden ze geconfronteerd met energieprijzen die de pan uit rijzen – vooral tijdens piekuren. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van accusystemen maken de opslag van energie steeds aantrekkelijker. Accu’s die zijn uitgerust met geavanceerde software zijn in staat om elektriciteit op te slaan tijdens (goedkope) daluren en te ontladen tijdens piekuren. Dit zorgt niet alleen voor een stabiele energievoorziening, maar levert ook een aanzienlijke besparing op de prijs per kilowattuur. Bovendien helpt zo’n slim accusysteem mee aan een lagere belasting van het elektriciteitsnet. Dat draagt bij aan een stabieler en effi ciënter netwerk. En belangrijk voor de kosten: het benodigde gecontracteerd vermogen kan lager zijn. Overigens is een accusysteem ook een goede oplossing bij tijdelijke capaciteitsproblemen op een vakantiepark. Te weinig stroom Vakantiepark Roompot Callantsoog kampte met een te laag gecontracteerd vermogen voor de bedrijfsvoering van het park. In de vakantieperioden, wanneer de vraag naar elektriciteit piekt door de toestroom van gasten, werd de gecontracteerde capaciteit overschreden. Een hoger vermogen kon de netbeheerder op korte termijn niet leveren. Om boetes van de netbeheerder te voorkomen besloot het park om zelf energie op te slaan. Hierdoor kan het bedrijf zijn capaciteit zelf managen en dat leidt tot lagere operationele kosten. Dankzij het accusysteem heeft het vakantiepark nu een consistente energievoorziening tijdens piekperioden. De energiekosten zijn lager. Bovendien is het park er duurzamer op geworden. Het accusysteem verlaagt namelijk de CO2 -uitstoot. Slimme accu’s slaan elektriciteit op tijdens daluren en ontladen in de dure piekuren Opslag van hernieuwbare energie (uit windmolens en zonnepanelen) vermindert de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. En dat sluit naadloos aan op de doelstelling van het park om bij te dragen aan ecologische duurzaamheid. Met dank aan Seijsener Techniek (i.s.m. Ampowr) 02-2024 | Recreactie 31
Ideaal voor het onderhoud van grote oppervlakken Imants RotoSweep Efficiënt Multifunctioneel Veilig voor de grasmat Scan de QR-code voor meer informatie Duurzame werkvoertuigen 100% ELEKTRISCH MULTIFUNCTIONEEL ONVERWOESTBAAR Scan de QR-code voor meer informatie
productnieuws Tekst: Jaap van Sandijk Foto’s en video’s van je bedrijf Met nieuwe foto- en videobeelden op je website en social mediakanalen verfris je je uitstraling en vergroot je de kans op meer kliks. Prosuco maakt niet alleen interieur- en exterieurfoto’s op je park, maar ook video’s en beelden die worden gemaakt met een drone. (0318) 49 58 87 www.prosuco.nl Transporter met extra lange bak Energieregisseur Audax Renewables regelt, adviseert en ontzorgt op het gebied van energie. Het bedrijf levert niet alleen stroom en gas, maar denkt als energieregisseur met de ondernemer mee. Klanten krijgen een persoonlijke energiespecialist toegewezen. Ook advies op het gebied van laadpalen, batterijen en zonnepanelen is onderdeel van de dienstverlening. (088) 080 91 00 www.audaxrenewables.nl Frisian Motors heeft het aanbod van elektrische transporters uitgebreid met de FM-80 Cargo Lithium. Dit nieuwe model beschikt over een laadbak van ruim 1 meter 70. De transporter is voorzien van stuurbekrachtiging en een robuuste cabine. De snelheid is maximaal 40 km/u en de actieradius is circa 60 kilometer.De bestuurder heeft een auto- of tractorrijbewijs nodig. (0512) 76 71 00 www.frisianmotors.com Privé-sanitair De CampPlus DUO is een dubbele unit privé-sanitair voor twee kampeerplaatsen. Gasten delen de unit, maar door de geluidsisolatie is de privacy gewaarborgd. De units zijn volledig uitgerust en worden plug & play geleverd. Elke kant van de unit heeft een aparte wc en badkamer (voor dubbel gebruik dus) en eigen elektriciteit en warm water. (06) 8442 5656 www.campplus.nl 02-2024 | Recreactie 33
BESPAAR OP BEDRIJFSKOSTEN en spaar het mileu! WARMTE TERUGWINNING ZORGT VOOR EEN LAGERE ENERGIEREKENING Doorschuiver Type: Zanussi ZHT8IELG geheel rvs (AISI304) geisoleerde bovenkap energiezuinige dubbelwandige tank capaciteit 1440 borden p/uur 3 wasprogramma's: 45|84|150 sec. extreem laag verbruik: 2 liter per spoelbeurt automatisch zelfreinigingsprogramma afm. 75x88x227 cm 400 Volt | 9,9 kW Type: Zanussi ZLAI3 dubbelwandig rvs (18/10) rvs spoelarmen 3 wasprogramma’s: 90|120|240 sec. 2,5 liter per spoelbeurt HACCP monitoring zelfdiagnose systeem diepgetrokken naadloze bodem ingebouwde naglansdosering automatisch zelfreinigingsprogramma gegarandeerde naspoeltemperatuur van minimaal 84°C incl. borden- en koppenkorf, 2 bestekcylinders afm. 60x61x82 cm 400 Volt | 5,35 kW 4550.1562 normaal Voorlader 3.895,actie 3.195,inruilkorting 300,NU 2.895,Lease vanaf 67,74* GEGARANDEERD DESINFECTIE Alle Active modellen zijn uitgevoerd met een gegarandeerd desinfecterend spoelsysteem. De atmosferische boiler garandeert een naspoelkwaliteit die nog niet eerder vertoont is, waardoor het water op een zeer hoge en stabiele temperatuur (84°C) blijft en de druk constant is. ACTIVE ZL1 4550.1550 230 Volt 2.475,Type ZL1 en ZL3 demontabele wasarmen vervaardigd van roestvaststaal (AISI 304) 2 wasprogramma’s 120|180 sec. 5,8 liter boiler voorzien van een grof- en fijnvuilfilter naglansinjector en zelfreinigingsprogramma inclusief bordenkorf en 1 bestekkorf afm. 60x65x82 cm QUA HOOGTE EENVOUDIG TE PLAATSEN ONDER SPOEL- OF WERKTAFEL ZL3 4550.1548 400 Volt 2.675,Lease vanaf 42,88* 1.695,- 1.950,Lease vanaf 49,34* Pure and ActivActive P A ti d Zuiniger Schoner Met maar liefst 5.000,EIA fiscale aftrek 4550.682 normaal 14.885,actie 7.995,inruilkorting 1.000,NU 6.995,ACTIVE Lease vanaf 152,49 * ACTIVE
Doorschuif vaatwasser Type: Hakpro HDS80 geheel rvs (AISI 304) diepgetrokken tank met afgeronde hoeken laag verbruik: slechts 2 liter per spoelbeurt atmosferische boiler naglanspomp 3 programma's 45|84|150 sec. zelfreinigingsprogramma en automatische leegloop krachtige 12 liter boiler incl. 1 bordenkorf + 1 bestekkorf afm. 67x76x157 cm (excl. beugel) 400 Volt | 9,9 kW COMBINATIE A GESCHIKT VOOR GROTE PANNEN, SCHALEN EN PIZZABORDEN tot 44 cm hoogte 4558.911 normaal actie 6.429,4.845,inruilkorting 750,NU ACTIVE Meerdere opstellingen en combinaties mogelijk COMBINATIE B 120 cm | | 67 cm | 110 cm | 4558.913 normaal 6.589,actie 4.945,Inruilkorting 750,4194.110 4558.010 COMBINATIE C 110 cm | 67 cm 4194.106 4.195,Lease vanaf 98,16* | | 120 cm | 4558.915 normaal 6.589,actie 4.945,Inruilkorting 750,4194.108 4558.010 Glazenspoeler 1 wasprogramma: 120 seconden inzet voor 12 schotels 29x29x7,5 cm incl. 1 glazenkorf en 1 bestekkorf 30 korven per uur naglansinjector 230 Volt OOK LEVERBAAR MET AFVOERPOMP EN/OF DOSEERUNIT Vanaf art.nr afm. cm afm. korf 4550.1500 44x50x64 38x38 cm 1.690,3-voudige werking: - voorkomt kalkaanslag - bespaart op onderhoud - verminderd wasmiddelgebruik 1.275,4550.1510 46x55x70 40x40 cm 1.835,- 1.395,EMMELOORD Platinaweg 21 8304 BL Emmeloord Tel: (0527) 635 635 info@hakpro.nl AMSTERDAM De Flinesstraat 20 1114 AL Duivendrecht Tel: (020) 665 6428 amsterdam@hakpro.nl 1.275,Lease vanaf 32,26* GRONINGEN Verl. Bremenweg 10c 9723 JV Groningen Tel: (050) 318 1600 groningen@hakpro.nl ROTTERDAM Schuttevaerweg 13 3044 BA Rotterdam Tel: (010) 750 2750 rotterdam@hakpro.nl VENLO Venrayseweg 44 5928 NZ Venlo Tel: (077) 387 4242 venlo@hakpro.nl VLISSINGEN Bedrijfsweg 9 4387 PD Vlissingen Tel: (0118) 493 222 vlissingen@hakpro.nl 23-06-00 Alle prijzen zijn in euro's, exclusief BTW en wettelijke verwijderingsbijdragen. Wijzigingen voorbehouden zonder voorafgaande kennisgeving. Zet- of drukfouten voorbehouden. 4194.112 4.195,Lease vanaf 98,16* COMBINATIE D 120 cm | 4194.102 4.095,Lease vanaf 95,82 * | 67 cm | 110 cm | 4558.917 normaal 6.618,actie 4.945,Inruilkorting 750,4194.114 4558.010 COMBINATIE E | 180 cm 4194.106 4.195,Lease vanaf 98,16* | 67 cm | 110 cm | 4558.919 normaal 6.944,actie 5.145,Inruilkorting 750,4194.118 4558.010 Century waterontharder Type Compact geïntegreerde harstank, 5 ltr. bypass is standaard inbegrepen capaciteit 1050 ltr. per uur afm. 21,5x35x46 cm 4194.106 4.395,Lease vanaf 102,84* 4270.102 865,745,hakpro.nl
BEN JIJ KLAAR VOOR DE TOEKOMST? Stilstand is achteruitgang. Als dat érgens van toepassing is, is dat wel in de recreatiesector. Om relevant en succesvol te zijn maar ook te blijven, moet je in beweging zijn. Facet helpt ondernemers in de recreatiebranche om die beweging te maken en vast te houden. Onze werkwijze kenmerkt zich door een brede, integrale benadering vanuit verschillende invalshoeken. Met als doel om je te inspireren over de mogelijkheden van en met jouw bedrijf. MEER WETEN? scan deze qr-code
1 Online Touch