coverstory Multifunctionele landbouw MFL, ofwel multifunctionele landbouw, staat voor alle alternatieve activiteiten van agrariërs om geld te verdienen met het bedrijf. Denk aan natuurbeheer, educatie, zorgboerderijen, verkoop van streekproducten, een groepsaccommodatie of minicamping. Volgens onderzoek van Universiteit Wageningen ging in 2020 in MFL 1 miljard euro om, en dat cijfer stijgt al jaren. Ongeveer een vijfde deel van de totale omzet komt uit recreatie. “Een derde tot de helft van de agrarische bedrijven is actief met multifunctionele landbouw”, stelt Bart Pijnenburg, voorzitter van de vakgroep MFL van LTO Nederland. “Of ze dan kiezen voor natuurbeheer, zorg, recreatie of een andere nevenactiviteit, verschilt per ondernemer. Waar gaat je voorkeur naar uit, waar heb je plezier in? Daarnaast is de locatie heel belangrijk. Er moet natuurlijk wel een markt voor zijn. En als er al eens iemand een camping start zonder dat hij er goed over heeft nagedacht, dan kan dat nooit lang duren. Zonder gasten houdt het vanzelf weer op.” Pijnenburg heeft dan ook niet het idee dat er de afgelopen jaren een hausse aan nieuwe minicampings is opgericht. De recente cijfers van Wageningen worden later dit jaar bekendgemaakt. In 2020 waren er volgens de monitor 3.200 boerenbedrijven actief met recreatie (ook B&B, groepen, dagrecreatie). In 2007 waren dat er 2.432. ‘Er zijn geregeld rondleidingen voor campinggasten door de stallen’ het varkensbedrijf. De vrijgekomen ruimte hebben we ingericht voor de paardenhouderij. We hebben nu een stoeterij en een pensionstalling.” Brabantse gezelligheid De combinatie met paarden ligt de campinggasten beter dan de varkens. “Nu zijn er ook geregeld rondleidingen voor campinggasten door de stallen”, vertelt Judith Sanders. Gevraagd naar het geheim van haar bedrijf, denkt zij vooral aan de Brabantse gezelligheid en de persoonlijke sfeer. “We doen alles zelf en dat wordt gewaardeerd. Van reservering tot vertrek, van onderhoud van het terrein tot het poetsen van het sanitairgebouw, alles doen we zelf, samen met de moeder van Antonie en onze drie kinderen. Daarnaast is het een heel groen bedrijf. De bomen bieden veel beschutting en er zijn mooie groene haagjes tussen de plaatsen. Je loopt vanaf de camping zo het bos in.” Plannen voor uitbreiding zijn er voorlopig niet. “We hebben het op dit moment druk genoeg met twee bedrijven en een gezin. Misschien dat we ooit nog eens wat camperplaatsen willen. Maar voorlopig is het goed zo.” 06-2024 | Recreactie 19
20 Online Touch Home