51

op één lijn 36 1e uitgave 2010 gewoon niet lukt om de cervix te passeren met de uterussonde. Hierdoor moet het plaatsen van het IUD uitgesteld worden (soms lukt het een dag later wel). Het lijkt erop, dat het middel misoprostol, bekend als maagprotectivum in de combinatie met diclofenac én bekend als abortuspil, een relaxerende werking heeft op het cervixkanaal, waardoor de plaatsing van een IUD wellicht vergemakkelijkt zou kunnen worden. De presentatie over “de zwarte teen” was een schitterend voorbeeld van het papegaaien. Huisartsen dragen steeds weer aan elkaar over, dat het gebruik van adrenaline in combinatie met lidocaïne bij een Oberstanaesthesie van een vinger of teen gecontra-indiceerd is. De teen of vinger zou wel eens necrotisch kunnen worden. Onderzoek laat zien dat er weliswaar een vaatvernauwing optreedt, maar dat een necrose niet aan de orde is. Ondanks dat bijvoorbeeld alle plastische chirurgen strooien met de combinatie, leken zelfs na het praatje niet alle aanwezigen overtuigd. Wellicht kan dit verslag helpen dit oude dogma overboord te gooien? De alternatieve geneeswijzen kwamen aan bod bij de presentatie over Ymea. voor wie het niet weet (zoals ik): Ymea is een middel dat gepropageerd lijkt te worden tegen opvliegers. Het middel bevat Cimicifuga, een plant die sommigen in de zaal in hun tuin bleken te hebben onder de naam zilverkaars. In een fraai uitgevoerd onderzoek werd geconstateerd, dat er geen significant, klinisch relevant effect kon worden aangetoond. Slechts één onderzoek liet effect zien, maar dat was in een combinatie met sint janskruid. Toch zou men op moeten passen voor eventuele, weliswaar zeldzame, ernstige leverbijwerkingen. Opvallend voor mij was ook nu weer, dat ondanks dit duidelijke verhaal dit middel door de aanwezige AIOS niet actief afgeraden zou worden. Daarna kwam de rookverslaving aanbod: is er een plaats voor varenicicline? Het middel lijkt effectief bij gezonde volwassenen. Opvallend was, dat er geen onafhankelijke studies te vinden waren. De verschillen in verslavingsgedrag wereldwijd werden duidelijk door de getoonde Aziatische studies, waar de man-vrouw verhoudingen ongeveer 97%-3% waren. Conclusie: de NHG-standaard klopt nog steeds en biedt een uitstekend houvast. De slotpresentatie ging over “glucosamines bij artrose”. Glucosamine wordt gemaakt van schaaldieren. Het is in twee vormen beschikbaar: als hydrochloride (wat even werkzaam blijkt als placebo) en als sulfaat. Ook hier was opvallend, dat de door fabrikant gesponsorde studies positieve resultaten te zien gaven. M.b.t. de glucosamines werd uiteindelijk geconcludeerd, dat er een mogelijk positief effect is, maar dat er wel een grote heterogeniteit in uitkomst was. Het advies was, indien men het zou gebruiken, om 1000mg glucosaminesulfaat in één dosis in te nemen. Ook na deze presentatie waren AIOS toch geneigd om het middel voor te schrijven. voor mij was dit weer een opvallende constatering. Wat is nog meer nodig om bepaalde medicatie dan wel behandelwijzen al dan niet voor te schrijven dan het aanwezig zijn van een in deugdelijk wetenschappelijk onderzoek bewezen positief effect? “In dubio abstine” werd mij vanaf de eerste dag van mijn studie ingepompt. Wellicht kan daar nog eens een onderzoek aan gewijd worden? de prijsuitreiking De publieksprijs was voor het referaat over Ymea, van Jesse van de Sande, José Snoek, Imke Laros en Marie-Anne Marechal, met op de tweede plaats het referaat over de zwarte teen, en op de derde plaats het referaat over de weerstand bij het IUD. De leden van het comité voor de juryprijs constateerden, dat ieder referaat meer tijd voor reflectie nodig had. Opmerkingen die door voorzitter Job Metsemakers werden gemaakt waren o.a.: wanneer geloof je cijfers nu wel of niet? Een gesponsorde studie betekent niet per definitie dat er sprake is van een onbetrouwbare studie. Sponsoring is niet per definitie onethisch. Het gaat uiteindelijk om de voorwaarden waaronder een studie is uitgevoerd. zijn advies aan de AIOS was om de vraagstelling aan te scherpen. De uitspraak: “Baat het niet, dan schaadt het niet”, is niet wat we willen horen! Als je argumenten, evidence, hebt om iets af te wijzen, wees dan ook consequent. De juryprijs werd aan dezelfde personen toegekend als de publieksprijs. Een extra compliment voor de auteurs van het referaat over Ymea. De tweede plaats was voor het referaat over stoppen met roken, de derde plaats moest gedeeld worden door de referaten over melatonine en dat over de zwarte teen. De winnaars ontvingen een boek en een geldbedrag. Tot slot sloot Paul Ram de dag af met de conclusie dat deze uitslag wellicht niet helemaal valide is, maar zeker wel betrouwbaar. Ik denk dat we terug kunnen kijken op een onderhoudende referatendag van hoog nivo. Wat mij betreft zouden enkele referaten zeker geschikt zijn na een bewerking voor een publicatie. Een nieuwe uitdaging? 51

52 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication