op één lijn 40 2e uitgave 201 1 Leren in één grote lijn Coschap op z’n kop DOOR KATRIEN BOOTS, COöRDINATOR COSCHAP HUISARTSGENEESKUNDE EN HUISARTS IN MAASTRICHT De coschappen gaan ‘op de schop’ … de klinische stages zoals we ze kennen maken op dit moment capriolen aan een rekstok, draaien rondjes, verliezen, ondersteboven hangend, wat ballast uit hun zakken, de grotere zaken blijven in de voering steken en gaan niet verloren. De rondjes gaan sneller, de vlucht wordt hoger... er is ruimte voor dromen en wensen, uitzicht op een blauwe lucht met een witte wolk die nog helemaal gevormd kan worden: maken we er een prins van of een draak? Het coschap huisartsgeneeskunde is nu een tienweekse stage, waarin er wekelijks een facultaire terugkomdag is, begeleid door een huisartsbegeleider. In de huisartspraktijk – de stageplaats – leert de student op patiëntgebonden wijze: van patiënt naar boek, van praktijk naar de theorie erachter. De huisartsopleider heeft hierbij een belangrijke rol als leermeester. Reden om aan de rekstok te willen hangen is de wens om de masterfase van de geneeskundeopleiding vanaf september 2012 een breder en ‘longitudinaler’ aspect te geven. Hierbij wordt als het ware in één grote lijn geleerd en niet in kleine losse vakken zoals nu. De student zal langere tijd op eenzelfde stageplek blijven dan nu het geval is, wat de diepgang in het leerproces ten goede zal komen. De coschappen zullen samengaan in vijf grote clusters, die elk zo’n 14 weken zullen duren en die een vaste volgorde zullen krijgen: alle studenten doorlopen de masterfase dan volgens hetzelfde spoor. Binnen deze clusters zal er aandacht zijn voor leerplannen en portfolio’s. De diverse competenties die in het raamplan zijn vastgelegd (ook wel ‘rollen’ genoemd in de basisopleiding) zullen niet meer per vakgebied aangeleerd en getoetst worden, maar uitgesmeerd worden over de hele masterfase en verdeeld worden over de vijf te vormen clusters. De competentie ‘wetenschapper’ bijvoorbeeld, kan de nadruk krijgen in het cluster ‘beschouwend’ en daar in een bepaalde vorm getoetst worden en de competentie ‘communicator’ kan in een eerstelijns cluster sterker neergezet worden. Dit wil overigens niet zeggen dat communiceren niet meer nodig is in de andere clusters of dat de student mag vergeten hoe hij een referaat maakt wanneer deze opdracht eenmaal is afgevinkt. Huisartsgeneeskunde zal een zeer belangrijk deel uitmaken van het ‘eerstelijns cluster’. Hierbij is de huisartspraktijk de ideale plaats om de student veel en diverse ziektebeelden te laten zien en het scala aan eerstelijns behandelingen. Diverse (tweedelijns) disciplines spelen medisch-inhoudelijk daarbij een rol en er is veel communicatie nodig tussen de diverse disciplines. Het is een uitdaging om buiten het bekende pad van de tienweekse huisartsstage te durven stappen en een nieuwe weg te kiezen: hoe leert een student optimaal in een eerstelijns setting? Hoe groot is de waarde van ‘meekijken’ met een huisartsopleider of (eerstelijns) zorgaanbieder? Wat kan de waarde van werken met beeldmateriaal zijn? Welke lijnen en samenwerkingsverbonden worden er gezocht? Op dit moment werken we samen met de planningsgroep van sociale geneeskunde om een eerstelijns cluster vorm te geven, waarbij er gezocht wordt naar een manier om deze twee disciplines in de juiste verhouding te laten integreren, zonder dat we vervallen in ‘knippen en plakken’. We draaiden al wat rondjes aan de rekstok, lieten onderweg wat vallen en hielden onze ‘core business’ vast in onze zakken. Vervolgens keken we naar de competenties zoals die in het raamplan staan en gaven aan welke competenties wij extra willen belichten. Op dit moment maken wij een begin met het kijken naar de inhoud en de onderwijsvormen die we hierbij willen gebruiken. Een noodzakelijk kwaad is uiteraard de logistiek, want rondjes draaien en staren naar de blauwe lucht mag, maar het moet wel haalbaar zijn. De kunst is om niet na wat rondjes aan de rekstok stil te vallen, naar de grond te kijken en weer op te willen pakken wat er uit zakken viel, omdat dat zo vertrouwd is, maar om naar de lucht te kijken en de prins in de wolk te zien. Op z’n kop is ook: kijk omhoog! 9
10 Online Touch Home