op één lijn 41 3e uitgave 2011 Een nieuwe balans met ZEN Wat wilt ú als u terug naar huis gaat? DOOR INGE DUIMEL, SENIOR ONDERZOEKER Ondanks alle goede bedoelingen in de zorg wordt die vraag nog te weinig gesteld aan ouderen die na een ziekenhuisopname weer terugkeren naar hun thuissituatie. Het project ZEN (voluit: Zelfmanagement Empowerment Netwerk-programma) helpt ouderen bij het vergroten van hun zelfmanagementvaardigheden zodat zij op basis van hun eigen wensen en behoeften hun kwaliteit van leven kunnen verbeteren c.q. behouden. Ouderen die na een opname en geriatrische revalidatie weer terugkeren naar huis, hebben het niet makkelijk. Tijdens en na de herstelperiode merken ouderen vaak Zelfredzaamheid Het ZEN-programma is bedoeld voor 75-plussers die vanuit het azM worden verwezen naar de herstelkliniek. Om hun zelfredzaamheid te stimuleren, gaat ZEN nadrukkelijk uit van de doelen die de patiënt zichzelf stelt. Vertrekpunt voor het individueel behandelplan zijn de persoonlijke wensen en behoeften van de oudere zelf. Wil iemand die herstelt van een gebroken heup bijvoorbeeld weer de kleinkinderen van school kunnen halen? Dan wordt op basis van die wens het behandelplan samen opgesteld. De nadruk ligt op wat iemand juist wél nog kan, de restmogelijkheden. Ook krijgt de oudere ondersteuning in dat zij niet meer op het niveau van vroeger kunnen functioneren doordat de lichamelijke gesteldheid achteruit is gegaan. Dat is moeilijk te accepteren. Ze kunnen ervan uit balans raken, en in het uiterste geval gaat dit ten koste van hun autonomie. Het is deze groep ouderen waarop het project ZEN zich richt. Uitgangspunt van ZEN is hen te helpen een nieuw evenwicht te vinden op basis van wat zij wél nog kunnen. Ook worden zij ondersteund in het verbreden van een persoonlijk sociaal netwerk zodat zij leren kwaliteit van leven te ervaren ondanks de aan de leeftijd gerelateerde verliezen. het verkrijgen van inzicht in de beperkingen en resterende mogelijkheden. Het gaat echt om het verbeteren van het vermogen om te gaan met die beperkingen. Daarbij is preventie een belangrijk onderdeel, zodat de oudere en/ of diens mantelzorger weet hoe hij of zij bijvoorbeeld valincidenten in de toekomst kan vermijden. Zelf bijstellen Hoewel zorgaanbieders het beste met hun patiënten voor hebben en ze vaak denken te handelen vanuit de patiëntbehoeften, zie je toch dat vaak nog onbewust vanuit het zorgaanbod gedacht wordt. Het perspectief 24
25 Online Touch Home