op één lijn 42 1 e uitgave 2012 De kaderhuisarts GGZ Expert in zeurpieten en paradijsvogels DOOR HENDRIK JAN VUNDERINK, HAB, REDACTIELID Priska Israel Te gek om los te lopen, een klap van de molenwiek gehad, hij heeft ze niet alle vijf op een rijtje, op zijn achterhoofd gevallen, en zo meer. Allemaal uitdrukkingen om aan te geven, dat iemand malloot, geschift, dwaas, gestoord of malend is. Er bestaan veel uitdrukkingen, gezegdes en omschrijvingen in de Nederlandse taal voor de medemens met een psychische aandoening. Dit rijke taalaanbod vindt zijn oorzaak ongetwijfeld daarin, dat deze aandoeningen relatief veel voorkomen, van alle tijden zijn en nogal wat teweeg brengen voor de betrokkene en zijn of haar omgeving. En meestal wordt er dan ook hulp gezocht, waarbij de huisarts bij deze GGZ-problematiek een belangrijke plaats inneemt: 20% van het ziekteaanbod in de spreekkamer bestaat uit psychische en sociale problematiek. Misschien verbaast u dit cijfer niet, maar eigenlijk vind ik het wel verbazingwekkend en bewonderenswaardig, dat 75% van deze problemen zelfstandig door de huisarts worden afgehandeld. Voor de overige 25% heeft de huisarts dan vaak nog de coördinerende taak in de ketenzorg en in de relatie van de patiënt met de gespecialiseerde GGZ. Het accent voor de huisarts ligt bij GGZ-problemen vooral op het herkennen van signalen en symptomen, de communicatie en de psychosociale begeleiding. Er bestaat echter een grote interdokter variatie in taakopvatting en attitude. Die relatieve vrijblijvendheid vindt zijn oorzaak onder andere in een onduidelijke taakafbakening tussen eerstelijn en gespecialiseerde GGZ, te weinig specifieke deskundigheid en een nogal karig nascholingsaanbod. Er bestaat dus behoefte aan een nieuwe plaatsbepaling en invulling van de rol van de huisarts inzake GGZ-problematiek. Mede daarom is in 2006 de opleiding tot Kaderhuisarts GGZ van de grond getild. Deze kaderhuisartsen hebben natuurlijk een meer dan gemiddelde inhoudelijke deskundigheid op het gebied van de psychopathologie, maar moeten ook functioneel vaardig zijn om te kunnen adviseren, organiseren, onderhandelen en implementeren. Met die competenties zijn zij actief bij consultatie, nascholing, onderwijs en samenwerkingsprojecten. In het 2e jaar van de opleiding tot huisarts neemt het 3-maands blok Psychische Zorg al lang een belangrijke plaats in. De aios lopen 4 dagen per week stage in een GGZ-instelling en hebben 1 keer per week een terugkomdag op het opleidingsinstituut. Eén van de groepsbegeleiders op die terugkomdagen is Priska Israel, huisarts in Maastricht. Om haar specifieke deskundigheid ten behoeve van het onderwijs op te vijzelen, volgde zij de kaderopleiding, en sloot die onlangs met succes af. Naast de al genoemde competenties ziet zij in de rigoureuze bezuinigingen in de geestelijke gezondheidszorg een fors toegenomen belang van de huisarts met deze bijzondere bekwaamheid. In plaats van 8 worden nog maar 5 sessies bij de 1e-lijnspsycholoog vergoed die in plaats van 10 nu 20 euro eigen bijdrage vergen. De eigen bijdrage voor de 2e-lijns GGZ is maar liefst 200 euro! Dat betekent onvermijdelijk meer werk voor de huisarts die daarvoor met name over meer diagnostische vaardigheid zal moeten beschikken. De POH-GGZ is daarbij een onmisbare kracht, maar helaas is het financiële draadje voor deze voorziening inmiddels ook van zijde. De kaderhuisartsen kunnen in deze onzekere tijden een belangrijke ondersteunende rol spelen. Streven is, dat elke huisartsenregio over een huisartsexpert op GGZ-terrein kan beschikken. Die kan dan ondersteunen bij diagnostiek, begeleiding, indicatiestelling en behandelings- en verwijsmogelijkheden. Behandelen is overigens niet een kerntaak voor de huisarts, al was het alleen maar vanwege de tijd die daarmee gemoeid is. De opleiding tot kaderhuisarts GGZ is uitgespreid over 2 jaar. Naast alle opgedane en geleerde kennis en vaardigheden leverde het Priska Israel in haar eigen werk ook op, dat zij de omgang met de patiënten met somatisch onverklaarde 33
34 Online Touch Home