op één lijn 43 2e uitgave 2012 Palliatieve zorg in een Engels hospice Veel leren van angst, lijden en verlies DOOR EVA VAN SEBILLE, AIOS JAAR 2 Zesweekse keuzestage Chronische Zorg Dit voorjaar liep ik mijn stage in een hospice in Esher, een dorp onder de rook van Londen. Het hospice (www.pah.org.uk) heeft 29 bedden en neemt mensen op voor terminale zorg, maar ook voor ‘symptoomcontrole’ of bij ernstige psychosociale problematiek. Uiteindelijk sterft ongeveer de helft van de opgenomen patiënten in het hospice. De overige patiënten worden thuis of in een verpleeghuis verder begeleid door een groot community team. Dit team bezoekt ongeneeslijke mensen thuis en volgt hen tot het overlijden. Er is tevens een dagopvang waar mensen (voor of na een eventuele opname) één dag per week komen voor ontmoeting maar ook voor begeleiding. Mijn patiënten Ik kreeg bij aanvang zeven patiënten onder mijn hoede, liep dagelijks visite en overlegde met één van de consultants. Een hele uitdaging maar met hulp van de ongelooflijk goed getrainde en indrukwekkend kundige verpleegkundigen lukte het steeds beter een plan te maken. De familiegesprekken werden nog door de consultant gedaan maar voor mij was hierbij zitten net zo leerzaam. Nadat ik in het Engelse BIG-register was geregistreerd, hoefde ik mijn collega’s niet meer steeds te vragen een recept of overlijdensverklaring te tekenen. De verhalen van de patiënten zijn even vaak ontroerend als pijnlijk. Er zijn oude mensen, jonge mensen, hoopvolle en tragische verhalen. Best heftig. Ik moest vooral even slikken toen ik terugkwam van een lang weekend vrij, en te horen kreeg dat vijf van ‘mijn’ patiënten waren overleden. Natuurlijk hoort dit er bij in een hospice, maar toch… Morfinepomp Groot leerpunt: durf te starten met een ‘syringe driver’. Ik was soms huiverig om deze morfinepomp te hanteren, terwijl de patiënt ploetert om alle pillen door te slikken. De artsen hier zijn heel doortastend, en voegen gelijk een snufje midazolam toe, en soms wat haldol tegen eventuele misselijkheid en verwardheid. Het was zinvol om de pomp zelf te leren klaarmaken. Ik heb nu het gevoel (nood)situaties in Nederland beter aan te kunnen en zelfverzekerder de spuit te kunnen vullen. Elke woensdag hadden we een journal club met alle artsen van het team, voorbereid door de arts-assistenten. 21
22 Online Touch Home