op één lijn 46 2e uitgave 2013 Interview met Afshin Hooshiaran Huisartsenzorg in een transcultureel perspectief DOOR FRANS VAN DER HORST, GASTREDACTIELID Afshin Hooshiaran is als huisarts werkzaam in gezondheidscentrum Gestel Midden in Eindhoven. In 2002 kwam hij als vluchteling naar Nederland. In Iran heeft hij anderhalf jaar een AIO-KNO plaats vervuld. Deze heeft hij voortijdig afgebroken omdat hij om politieke redenen uit het land moest vluchten. Voordat hij in Iran met de opleiding startte, heeft hij een aantal jaren voornamelijk als huisarts gewerkt. Door zijn vlucht en zijn moeilijke situatie als asielzoeker heeft hij een aantal jaren achterstand opgelopen. Hij is daardoor echter niet minder gemotiveerd geraakt. Zo heeft hij zijn Nederlandse basisartsdiploma gehaald aan de UM. Na het behalen van zijn basisartsdiploma mocht hij nog niet aan de slag als arts omdat hij nog geen verblijfsvergunning had. In deze periode heeft hij zich bezig gehouden met enkele onderzoeken en publicaties. Zo deed hij kwalitatief onderzoek over de carrière van de buitenlandse artsen in Nederland1. In 2008 heeft hij zijn verblijfsvergunning gekregen. Toen is hij gestart met de opleiding Huisartsgeneeskunde aan de UM. Sinds anderhalf jaar is hij werkzaam als huisarts in Eindhoven. Ook is hij vanuit zijn praktijk werkzaam als somatische arts bij GGZ / TBS kliniek Eindhoven. Hij benadukt dat tijdens zijn studie aan de UM veel nadruk is gelegd op communicatieve vaardigheden en multiculturele gezondheidszorg. Goede communicatie (arts-patiënt en intercollegiaal) en actuele medische kennis en vaardigheden zijn twee pijlers om succesvol te functioneren. Wat hij aan de UM heeft geleerd komt goed van pas bij zijn verdere carrière als huisarts. Hij werkt in een (voormalige) achterstandswijk met een gemengde populatie van autochtonen en allochtonen. Hij geniet van zijn werk, inclusief de samenwerking met collega’s binnen de praktijk. We vroegen hem als huisarts van buitenlandse origine met ons terug te kijken op zijn ervaringen tot nu toe. Intervisie Eén van de leukste en meest leerzame onderdelen van zijn werk vindt hij de intervisie bijeenkomsten met circa negen collega’s. Daarbij blijkt dat zijn ervaringen uit Iran ook voor hen betekenis kunnen hebben. Dit is met name het geval wanneer zij patiënten ter sprake brengen die uit een Iraanse dan wel islamitische cultuur afkomstig zijn. Ervaringen van Afshin brengen niet zelden verheldering over de verwachtingen en gedragingen van die patiënten. De meeste vragen betreffen de positie van een moslimvrouw in het gezin en ook in de maatschappij. Ook de heiligheid van het huwelijk en het gezin en de taak van vrouwen als moeder komen af en toe ter sprake; bijvoorbeeld moeders die veel schrijnende situaties willen en kunnen tolereren alleen omdat ze hun kinderen in een conventioneel gezin met een vaderfiguur willen opvoeden en grootbrengen. In een niet-westers gezin ligt de grens tussen de opvatting over kindermishandeling en een ‘tikje op de vinger’ bij kinderen iets anders dan in een westers gezin. Het is belangrijk dat je als huisarts deze grens erkent en herkent en op tijd ingrijpt zonder de situatie te laten escaleren. Afshin zegt hieromtrent: ‘dit wordt als legitiem ervaren omdat je als huisarts ook een familieband wordt toebedeeld’ (Afshin komt hier later op terug). Ongevraagde en cultureel niet passende hulpverlening kan nadelige consequenties tot gevolg hebben. Zoals van oorsprong Nederlandse collega’s wel eens bij Afshin advies inwinnen over patiënten met een islamitische achtergrond, zo vraagt hijzelf ook wel eens adviezen aan collega’s over Nederlandse patiënten. Niet elke Nederlandse patiënt voelt zich op zijn of haar gemak bij hem zodra deze ontdekt dat hij een niet-Nederlandse achtergrond heeft. Bijvoorbeeld jonge Nederlandse vrouwelijke tieners kunnen de indruk van hem hebben dat hij niet open kan staan voor pilgebruik. Zij schatten in dat een Nederlandse huisarts daarvoor meer begrip heeft dan hijzelf. Het is gebleken dat zij dit niet gemakkelijk ter sprake brengen. Gelet op de beeldvorming van patiënten over artsen uit islamitische landen, begrijpt Afshin de weifeling bij deze patiënten. Hij staat hier even open in als de gemiddelde Nederlandse huisarts. ‘Op het gebied van spiritualiteit ervaart ook een gelovige moslim patiënt dat er meer is tussen hemel en aarde. 8
9 Online Touch Home