op één lijn 72 1 ste uitgave 2023 Acht vragen ‘Missie is geslaagd als aios ervaren dat wetenschap leuk en verrijkend is’ DOOR DAISY JANSSEN, HOOGLERAAR OUDERENGENEESKUNDE MAASTRICHT Op 2 december 2022 vond de inaugurele rede ‘Krachtig in kwetsbaarheid’ plaats. Aan de oratie ging een symposium vooraf, genaamd: ‘Ouderengeneeskunde: Klaar voor de toekomst?’ Het was een fantastische dag met veel genodigden uit het hele land. Op de website van de Academische Werkplaats Ouderenzorg is de inaugurele rede terug te lezen.1 In de rede kwamen de diverse onderzoeken waaraan Daisy Janssen verbonden is voorbij. In 2020 kwam de opleiding tot Specialist Ouderengeneeskunde in Maastricht tot stand. Vanaf het begin was Daisy hierbij als docent betrokken, op dit moment als hoofddocent van het Wetenschapsonderwijs. De laatste jaren neemt ook de zichtbaarheid van het specialisme binnen de basisopleiding Geneeskunde toe. Logisch dat ook hier de kersverse hoogleraar een prominente rol speelt bij het wetenschapsonderwijs in de rol van WESPbegeleider, de 18-weekse wetenschapsparticipatiestage in de master Geneeskunde. Waarom is wetenschapsonderwijs belangrijk voor een arts (in opleiding)? Artsen kunnen als wetenschapper een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de gezondheidszorg. Maar ook artsen die geen onderzoeker willen zijn, hebben wetenschappelijke kennis en vaardigheden nodig. Als arts wil je, samen met de patiënt, de beste keuzes maken over diagnostiek en behandeling. Daarvoor is het noodzakelijk om de voor- en nadelen van verschillende opties samen af te wegen. Hier is kennis voor nodig. Als arts moet je dan ook een vraag uit de dagelijkse praktijk kunnen vertalen naar een wetenschappelijke vraag, literatuur kunnen zoeken, deze literatuur kunnen beoordelen en kunnen bekijken wat het antwoord uit de literatuur betekent voor jouw patiënt. Eén van de pijlers van gezamenlijke besluitvorming (ook shared decision-making genoemd) is dus wetenschap. Wanneer werd jouw interesse voor de wetenschap gewekt? En door wie? Mijn interesse voor de wetenschap werd gewekt tijdens mijn eigen wetenschapsstage, bij prof. Vles, toen hoogleraar kinderneurologie in het MUMC. Het was mijn eerste kennismaking met de wetenschap en wat heb ik genoten 1 https://www.awolimburg.nl/userfiles/files/publicaties/oraties/ inaugurele-rede-d_-janssen-final.pdf van deze stage waarbij ik een project van het begin tot einde mocht uitvoeren. Hoe ziet jouw werkweek eruit qua verdeling zorg, onderzoek en onderwijs? Twee dagen per week werk ik als specialist ouderengeneeskunde en kaderarts palliatieve zorg in Ciro in Horn. Hier ben ik verantwoordelijk voor integratie van palliatieve zorg in longrevalidatie en hartfalenrevalidatie. Dat betekent dat ik betrokken ben in de medische zorg van onze patiënten met de meest ernstige en complexe ziekten. Twee dagen per week besteed ik aan onderzoek. Deze dagen zijn heel divers. Ik begeleid bijvoorbeeld promovendi bij hun promotieonderzoek, ben als wetenschappelijke linking pin vanuit de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg actief bij zorgorganisatie Proteion, schrijf onderzoeksaanvragen en ben betrokken bij richtlijnontwikkeling. Eén dag in de week geef ik onderwijs aan AIOS ouderengeneeskunde en studenten geneeskunde. Ik vind het heel belangrijk om aanstaande artsen al vroeg kennis te laten maken met ons vak. Wat is jouw rol en hoe zie jij die met betrekking tot het onderwijs/opleiding? Als wetenschapsdocent in de opleiding ouderengeneeskunde probeer ik AIOS te begeleiden bij het ontwikkelen van de competenties die ze nodig hebben om evidence-based te kunnen werken in de ouderengeneeskunde. Juist in ons vak is dat een hele uitdaging. Onze kwetsbare patiënten met complexe problemen worden nogal eens niet meegenomen in onderzoeken naar diagnostiek en behandeling. Ook richtlijnen helpen ons niet altijd. Onze patiënten hebben vaak zoveel aandoeningen en problemen, dat we meerdere richtlijnen moeten raadplegen. Met meerdere aanbevelingen moeten we dan de beste keuze maken, samen met de individuele patiënt. Wat moeten aios wanneer doen? In het eerste jaar richten we ons vooral op de basisvaardigheden, zoals het vertalen van een klinische vraag in een onderzoeksvraag, literatuur zoeken en kritisch beoordelen van literatuur. AIOS gaan hier, alleen en samen, mee aan de slag in opdrachten. Ze passen deze vaardigheden toe in het schrijven van CAT (Critical Appraisal of a Topic) en het houden van referaten. Dit doen ze in de studio waarbij ze ook oefenen in het presenteren voor de camera: spannend, maar ook erg leuk! In het tweede jaar richten we ons op evidence-based medicine en 18
19 Online Touch Home