op één lijn 73 2de uitgave 2023 Promotie Esther Boudewijns Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen DOOR EEFJE DE BONT, HUISARTSREDACTIELID Stelling: ‘De Ziektelastmeter kan helpen in de verschuiving van gestandaardiseerde zorg naar persoonsgerichte zorg, die meer in lijn is met wensen en voorkeuren van de individuele patiënt.’ Op donderdag 15 juni verdedigde Esther Boudewijns haar proefschrift getiteld ‘Optimising care for people with chronic conditions: - The Assessment of Burden of Chronic Conditions tool’. Samen met promotoren Onno van Schayck en Manuela Joore en copromotor Annerika Gidding-Slok concludeerde ze dat de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen een valide en betrouwbaar instrument is om ziektelast te meten en leidt tot betere zorg. Voorafgaand aan haar promotie vond een symposium plaats waarin door patiënten, zorgverleners, zorgverzekeraars en Maarten van Ooijen, staatssecretaris van VWS gereflecteerd werd op het belang van de Ziektelastmeter in de dagelijkse praktijk. Chronische aandoeningen Meer dan de helft van de Nederlandse bevolking heeft een chronische aandoening, en het is de verwachting dat dit aantal zal stijgen als gevolg van de toenemende levensverwachting en ongezonde levensstijlen. Het leveren van goede kwaliteitszorg aan deze groeiende groep mensen vormt een uitdaging. Gelukkig zijn de meeste mensen het eens over de essentiële elementen die in deze zorg moeten worden opgenomen, zoals voorgesteld in het 'patiëntgerichte zorgmodel' en het 'Chronische Zorgmodel'. Door te streven naar een meer patiëntgerichte aanpak kunnen we een betere kwaliteit van zorg bereiken voor deze groeiende populatie. De ziektelastmeter Eerder promotieonderzoek van Annerika Gidding-Slok liet zien dat gebruik van de Ziektelastmeter COPD, ontwikkeld om deze patiëntgerichte aanpak in de praktijk te kunnen brengen, leidt tot een significant verbeterde kwaliteit van leven en ervaren kwaliteit van zorg in vergelijking met de controlegroep. De ziektelastmeter COPD werd om die reden nationaal geïmplementeerd in onze richtlijnen, maar er werd ook besloten om de Ziektelastmeter uit te breiden naar een tool die ook toepasbaar is voor mensen met andere chronische aandoeningen: de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen. 14 De Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen is een opvolger van de Ziektelastmeter COPD. Deze tool kan worden gebruikt tijdens het consult tussen de patiënt en de zorgverlener. De Ziektelastmeter biedt zowel de zorgverlener als de patiënt inzicht in de belangrijkste factoren die de ziektelast van de patiënt beïnvloeden, door middel van een ballonnenschema. Het richt zich op de fysieke, emotionele en/ of sociale aspecten die een rol spelen bij de ervaren ziektelast. Bovendien kan de Ziektelastmeter ondersteuning bieden bij gezamenlijke besluitvorming en het stellen van doelen. Onderzoek Esther en haar team voerden drie studies uit waarmee ze de ziektelastmeter ontwikkelde en evalueerde. In het eerste deel werd de ziektelastmeter met zorgverleners en patiënten ontwikkeld door middel van literatuuronderzoek, kwalitatief onderzoek en expertmeetings. Vervolgens werd de validiteit en betrouwbaarheid onderzocht. Oftewel: meet de ziektelastmeter daadwerkelijk ziektelast en doet het dat consequent? Het derde deel was een pragmatisch, geclusterd, quasi-experimenteel design. De studiepopulatie bestond uit patiënten met COPD, astma, type 2 diabetes, en/of hartfalen. De Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen is geïmplementeerd in twee huisartsinformatiesystemen in Nederland. Huisartsenpraktijken met toegang tot de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen kwamen in de interventiegroep en huisartsenpraktijken zonder toegang kwamen in de controlegroep. De interventiegroep gebruikte de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen tijdens de reguliere bezoeken en de controlegroep ontving gebruikelijke zorg. De primaire uitkomst was een verandering in ervaren kwaliteit van zorg, wat gemeten werd met de Patient Assessment of Chronic Illness Care (PACIC), in vergelijking met gebruikelijke zorg, na 18 maanden. In totaal namen 55 huisartsenpraktijken deel aan de studie, waarvan er 41 deelnamen in de interventiegroep en 14 in de controlegroep. Zorgverleners in de interventiegroep en de controlegroep includeerden respectievelijk 176 en 61 patiënten. Esther vond een significant effect van de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen op ervaren kwaliteit van zorg voor de totale groep na 6, 12, en 18 maanden. Na 18 maanden vonden ze ook een significant effect van de Ziektelastmeter voor Chronische Aandoeningen op patiëntactivatie voor de hele groep, maar niet voor type 2 diabetes. Er werden geen significante effecten gevonden voor kwaliteit van leven.
15 Online Touch Home