partner IBM The AI Ladder Smarter Business INFUSE - Operationalize AI throughout your business ANALYZE - Build and scale trust and transparency ORGANIZE - Create a business-ready analytics foundation COLLECT - Make data simple and accessible Build talent and expertise MODERNIZE Make your data ready for an AI and hybrid cloud world heid breder worden ingezet en geoperationaliseerd. Kortom: een kwestie van ‘collect, organize, analyze & infuse’ – op basis van een ‘modernized’ IT omgeving. Onder andere door de opmars van de (hybride) clouds en API’s is de hoeveelheid te benutten data explosief toegenomen. Ook aan gebruikerstools is geen gebrek. Datagovernance en het creëren van een veilige, flexibele en schaalbare informatiearchitectuur zijn daarbij randvoorwaarden voor succes. Zodat data betrouwbaar en gebruiksklaar zijn, op basis van de gestelde eisen op het gebied van governance, security en compliance. Zowel binnen de overheid als in het bedrijfsleven moet voortdurend de afweging worden gemaakt: Kan het? Moet het? Mag het? Is het beheersbaar? Wegen de voordelen op tegen de risico’s? Hiervoor is governance op de data nodig. De datakwaliteit hoeft niet voor alle toepassingen 100 procent te zijn, maar vanuit de wetgever is verantwoord datagebruik wel verplicht. Daarbij vat gelukkig de gedachte steeds meer post dat verantwoord data- en AI-gebruik meer behelst dan het volgen van wetten en regels. IBM heeft al vele jaren geleden uitgangspunten voor het ethisch verantwoord omgaan met data en AI gepubliceerd. En vervolgens daar ook praktische handen en voeten aan gegeven door open source tools te ontwikkelen die kunnen helpen om datasets te evalueren op een mogelijk disbalans in de data – leidend tot ongewenste ‘bias’ – of die adviezen van AI-algoritmes meer Nummer 38, april 2021 inzichtelijk kunnen maken. Waarna, zeker bij sensitieve toepassingen, de mens het laatste oordeel moet kunnen hebben. In dat kader is overigens de IBM Everyday Ethics for Artificial Intelligence (makkelijk te vinden onder deze naam) een handreiking voor een Ethics by Design-aanpak. Terug naar de data: technologie helpt bij dit alles dus wel een handje. Het maakt het voor bedrijven en overheden mogelijk om hun datahuishouding op orde hebben. Denk aan datakwaliteit, toegankelijkheid, classificatie, eigenaarschap en toegangsbeleid. Eenduidigheid van data binnen de organisatie of verzameld in de cloud, correct ontworpen data lakes, gemoderniseerde applicaties, een raamwerk voor dataprivacy en compliance. Dit vormt de basis voor datagedreven inzichten, processen en beslissingen op de hogere sporten van de AI Ladder. Nogmaals: het één gaat niet zonder het ander. De optimale inzet van kunstmatige intelligentie is een continu proces op alle niveaus. Op www.ibm.com/analytics/journey-to-ai is meer informatie te vinden over IBM’s AI Ladder. Marcel Berkhout (technisch adviseur data & AI) en Rob Nijman (Directeur Centrale Overheid IBM Nederland BV) i13
78 Online Touch Home