De succesfactoren van ociety 5.0 draait om data. Die zijn in overvloed aanwezig. Maar data krijgen alleen waarde als ze worden gedeeld. Daarbij is van belang hoe we data-uitwisseling en de daartoe benodigde samenwerking stimuleren. Met de Data Governance Act hoopt de EU innovatie en groei te stimuleren. Geplande investeringen voor de ontwikkeling van data-uitwisseling gaan richting de 10 miljard euro voor de periode 2021-2027. S Soevereine data spaces vormen een belangrijke volgende stap. Binnen zo’n data-ecosysteem kunnen partijen op een laagdrempelige manier data uitwisselen. Geen wonder dus dat 84 procent van alle organisaties in de publieke en private sector van plan zijn om binnen drie jaar een data-ecosysteem te lanceren of daaraan deel te nemen. Het succes van dataecosystemen staat of valt bij de onderliggende businesscase. Als de overheid de ontwikkeling van data-ecosystemen wil stimuleren zal zij inzicht moeten krijgen in de commerciële en niet-commerciële prikkels voor participatie. Menselijke maat Een andere voorwaarde voor succes is herstel van de menselijke maat. Die raakte de afgelopen jaren te vaak uit zicht; de afstand tussen de burger en de overheid is groter geworden. Denk aan de gasschadeafhandeling in Groningen of aan de kindertoeslagaffaire. Dat ligt niet aan de uitvoerende ambtenaar, maar aan de organisatie. Daarbij klinkt vaak door dat ‘de systemen’ een te grote rol spelen in besluitvorming en dat een meer per52 De beweging naar de superslimme samenleving Society 5.0 is volop gaande. Society 5.0 stelt ons in staat de uitdagingen van onze tijd aan te gaan: herstel van vertrouwen tussen burger en overheid, duurzame inzetbaarheid van werknemers, de energietransitie, herstel van leefbaarheid, sociale polarisatie en het behoud van een gezonde economie. Nederland behoort tot landen die een hoge mate van digitalisering koppelt aan een grote groep gebruikers. Als we vanuit die uitgangspositie invulling geven aan een aantal cruciale succesfactoren, wordt Society 5.0 realiteit. soonlijke benadering van mens tot mens moet worden hersteld. Juist technologie kan een belangrijke rol spelen bij het herstel van die menselijke maat. Dat begint bij het ondersteunen van de ambtenaar. Daartoe is behoefte aan vier organisatiebrede platforms: een klantinteractieplatform met een 360˚-klantbeeld, een workflowplatform voor snelle en efficiënte afhandeling van de dienstverlening, een integratieplatform om de verschillende onderliggende systemen te koppelen en een data(analyse)platform voor het creëren van een holistisch beeld van de burger. Wet- en regelgeving Wet- en regelgeving is een volgende randvoorwaarde om Society 5.0 te stimuleren. We staan aan de vooravond van massale adoptie van cloudtoepassingen binnen het overheidsdomein. Vrijwel alle grote aanbieders van dataopslag in de cloud hebben regelingen getroffen die borgen dat data compliant wordt opgeslagen binnen de Europese Economische Ruimte. Dit geldt ook voor de toegang tot de data. De grote aanbieders hebben de authenticatie en autorisatie op orde en maken gebruik van open standaarden op dit gebied. Op basis van de huidige wet- en regelgeving is het dus mogelijk om data in de publieke cloud op te slaan. Voor sensitieve data moet daarbij een extra afweging worden gemaakt en moeten mogelijk aanvullende maatregelen worden getroffen. Denk daarbij aan encryptie en end-to-end beveiliging. Zulke versleutelde data worden overigens weer kwetsbaar op het moment dat de versleuteling is opgeheven door decryptie. Wat de meest veilige optie is zal per geval nauwkeurig bekeken moeten worden. Digitale vaardigheden Misschien wel de belangrijkste rand
53 Online Touch Home