pagina’s met zaken die allang opgepakt hadden moeten worden en een traject Werk aan Uitvoering waar al zo’n 44 actiepunten in staan. Waarom daar weer nieuwe agendapunten aan toevoegen? » Een pluspunt is dat de bij digitalisering betrokken departementen dit beleidsstuk hebben ondertekend. Door de Toeslagenaffaire kijken zij veel meer naar de rechten van het individu en digitale inclusie, zoals met de informatiepunten bij de bibliotheken, het belang van gegevensbescherming en de onjuiste toepassing van algoritmes. Dat is positief. Wat me wel stoort is dat in deze brief weinig besef doorklinkt over hoe het Rijk haar ICT-projecten verbetert, zoals het Digitaal Stelsel Omgevingswet, de strafrechtketen en het Persoonsgebonden Budget. Dat is urgent, want dit zijn zaken die juíst die burger aangaan. Er staat ‘dat men streeft naar een werkwijze die ruimte biedt aan innovatieve experimenten en organisatiegrenzen doorbreekt’. Maar dat vraagt een verandering van cultuur, namelijk dat je verkokering tegengaat, in het klein toetst of iets werkt, fouten mag maken en dat je voldoende expertise in huis hebt en verantwoordelijkheid neemt. De huidige bestuurscultuur bij het Rijk maakt juist dat digitalisering zo moeizaam gaat. De problemen bij het DSO zijn vooral ingegeven door het feit dat zo’n project weer volledig top-down wordt aangestuurd door een beleidsdepartement dat beperkte kennis heeft van de uitvoering, van ICT en van de gebruiker. Blijkbaar kost het veel grijze haren om het werkveld over de uitvoering mee te laten denken. Er zijn ook succesvolle voorbeelden. Neem de NOW-regeling die in korte tijd door beleid en uitvoering samen uit de grond werd gestampt. Probeer met die lessen elders je voordeel te doen.” 14 ‘Blindelings vertrouwen in Europa ver Michiel Steltman, directeur Stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL) e Kamerbrief van de staatssecretaris valt ons tegen. De aandacht voor de digitale economie is ronduit mager. Het is puur een BZK-stuk. Het gaat vooral over het belang van de digitale overheid en het beschermen van de digitale rechten van de burger. Verder is de Kamerbrief een herhaling van zetten. Wat ons als sector nog het meeste stoort, is dat de digitale infrastructuur er zo bekaaid vanaf komt. Er staat letterlijk in de brief dat Nederland het digitale dataknooppunt moet worden. Hoe? Door het veilen van de 3,5 en 26 GHz-frequenties. Dus zo’n grote ambitie vult de “D overheid in door een paar miljard van de markt te vragen, die het vervolgens maar moet gaan regelen. Er komt heus wel meer bij kijken. De digitale infrastructuur is een ecosysteem met een veelheid aan facetten: intercontinentale verbindingen, zeekabels. internetknooppunten, backbones, cloudhosting, datacenters, enzovoort. We hebben het kabinet er meermaals op gewezen dat zich daar allerlei knelpunten aandienen die digitalisering in de weg staan, maar daar lezen we niets over. Integendeel, over datacenters wordt alleen gezegd dat ze energie slurpen en water nodig hebben voor hun koeling. Dat laatste is zelfs lariekoek. Wat mij ook in hoge mate verbaast is het blindelings vertrouwen in Europa. Alles wat Brussel verzint, draagt bij aan ‘Versnippering is nog ongewijzigd’ Lotte de Bruijn, directeur NLdigital e staatssecretaris is redelijk voortvarend van start gegaan. Voor deze hoofdlijnenbrief heeft ze een aantal expertsessies belegd, waar ook wij aan mee hebben gedaan. We kunnen nu nog niet oordelen. Maar als ik wat kritischer kijk, lijkt het toch alsof het beleid van haar voorganger Mona Keijzer één-op-één op het hare is overgegaan. De versnippering is nog ongewijzigd. Natuurlijk kan elk ministerie zijn eigen dossier voor digitalisering hebben. Dat juich ik alleen maar toe. Maar er moet meer samengewerkt worden. Als een departement iets met kunstmatige intelligentie wil doen, moet de focus zijn of het niet van collega-ministeries kan leren. Niemand moet dat in splendid isolation gaan doen. Deze staatssecretaris kan in de uitwerking en de toewijzing “D van budgetten het verschil gaan maken. Ik hoop dat zij dit oppakt, maar dat is nu nog koffiedik kijken. Wat ik erg waardevol vind is dat digitale geletterdheid nadrukkelijk op de agenda staat, en niet alleen meer met de mond wordt beleden. Dit moet zo snel mogelijk een verplicht onderdeel worden van het schoolcurriculum. Dat besluit laat te lang op zich wachten, en dat kan alleen maar in Den Haag gebeuren. Het hoogste aantal vacatures, of dat nu in onze eigen sector, in de zorg of bij de overheid zelf is, zijn ICT-functies. Steeds meer beroepen krijgen met digitalisering te maken. De basisvaardigheden zijn heel hard nodig. Dat sluit ook aan op kansengelijkheid; de staatssecretaris schrijft immers volop over digitale inclusie. De dialoog tussen overheid en markt is onder de vorige bewindspersonen flink verbeterd. De luiken zijn echt open
15 Online Touch Home