lokale overheid verkiezingen heen heeft gebladerd, zag dat er nog altijd weinig aandacht is voor digitalisering. Ten onrechte.” Dijkman noemt de redenen waarom de lokale politiek dat moet veranderen. “Cyberspace is deel van onze alledaagse leefwereld, in welk dorp of stad we ook leven. Als er iets gebeurt in de online wereld dat de offline wereld verstoort, moet het lokaal bestuur optreden. Dat kan ook. Ze kunnen van sociale-mediaplatforms eisen dat ze nepinformatie of verdachtmakingen van internet verwijderen.” Aandacht voor digitalisering is ook nodig, stelt Dijkman, om de kloof tussen digivaardigen en digibeten te slechten. Wel is randvoorwaardelijk dat de gemeente haar digitale zaakjes op orde heeft. Neem het cyberveiligheidsongeluk van Hof van Twente, en neem de mogelijkheden om de dienstverlening en burgerparticipatie met digitalisering te verbeteren. Een raadslid hoeft ook niet alles van digitalisering te weten, vult Paul Diederen aan, hij is overheidsdigitaliseringsexpert van het Rathenau Instituut en oud-raadslid in Zoetermeer. “De raad moet condities en randvoorwaarden neerleggen en gaat over de kaders. Zo zou je als raad kunnen verlangen dat er bij elk raadsvoorstel een digitaliseringsparagraaf zit, om de voor- en nadelen vanuit dit oogpunt te beschrijven. Zoiets is al een mooie stap, want het dwingt je expliciet hierover na te denken. Ook moet je waarborgen inbouwen, namelijk dat je een voorstel nog kunt terugdraaien als onduidelijk is wat voor effect digitalisering heeft.” Cruciaal, weet Diederen, is toezicht organiseren, zodat je als raad tijdig kunt ingrijpen als er iets misgaat. “In het leermechanisme van algoritmes kunnen fouten zitten, en technologie is nooit neutraal. Het stuurt je gedrag.” Positieve kanten Volgens Diederen wordt digitalisering te vaak met hackers en datalekken geassocieerd. “Het onderwerp moet óók onze aandacht hebben als het goed gaat. Er zitten veel positieve kanten aan digitalisering. Daar staan we misschien te weinig bij stil. Zo hebben we in Zoetermeer een website gebouwd om inwoners mee te laten praten over tal van gemeentelijke initiatieven; van bouwplannen tot de nieuwe cultuurvisie. Als je niks doet, wordt de discussie op de sociale media gevoerd. Platforms als Facebook zitten zo in elkaar Nathan Ducastel: “Over de impact van algoritmes en AI is enorm veel te doen. Welke grenzen wil je als raad stellen en hoe wil je er toezicht op houden?” Pieter Jan Dijkman: “Cyberspace is deel van onze alledaagse leefwereld, in welk dorp of stad we ook leven.” beeld: dirk hol Paul Diederen: “Als raad zou je kunnen verlangen dat er bij elk raadsvoorstel een digitaliseringsparagraaf zit.” beeld: rudi wells 95
96 Online Touch Home