Verbeeldingsdebat Digitalisering is niet demissionair De gevaren en kansen van generatieve AI, het omarmen van diversiteit in dienstverlening en droombeelden over de overheid van de toekomst. Het werd allemaal besproken tijdens het plenaire Verbeeldingsdebat op het iBestuur Congres 2023. Door Marieke Vos et thema van het iBestuur Congres 2023 is ‘de verbeelding’. Debatleider Ruben Maes vraagt de deelnemers aan de paneldiscussie hoe zij zich de overheid van de toekomst verbeelden. Maar blijkbaar zit de urgentie van de dag van vandaag de verbeelding van de dag van morgen in de weg; het gesprek komt al snel op de gevaren van generatieve AI. Alexandra van Huffelen, staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering, zegt dat de discussie hierover heel anders is dan de eerdere discussie over de inzet van AI door de overheid: “Hoe we generatieve AI inzetten, als overheid en in de samenleving, is een maatschappelijke discussie. Ursula von der Leyen zei in haar State of the Union niet voor niets dat er voor AI een internationaal panel zoals het IPCC nodig is. AI wordt zo groot dat we hier heel goed over na moeten denken.” Nitesh Bharosa, hoogleraar Gov Tech aan de TU Delft, conH stateert dat dit voor meer technologie geldt: “Ook quantumtechnologie zal een enorme impact hebben op onze samenleving. We moeten hierover de dialoog organiseren, met bedrijven, burgers, overheid en kennisinstellingen. Want het komt niet vanzelf goed en er zit geen stopknop op technologie.” Daar is Van Huffelen het niet mee eens: “We kunnen als overheid wel degelijk dingen stoppen. Er zijn ook geen auto’s of medicijnen op de markt die niet getest zijn. Dat gebeurt nu wel met AI en andere tools. We moeten zorgen dat we de regels daarvoor op orde krijgen.” Vrouw en computer Dat de ontwikkelingen in digitalisering snel gaan, wordt duidelijk uit een verbeeldend intermezzo van Eppo van Nispen tot Sevenaer. Hij heeft een keur aan beelden meegenomen uit het archief van het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid waarvan hij directeur is. Een fragment uit de aankondiging van de Teleac-cursus ‘Vrouw en computer’ (1988) leidt tot hilariteit in de zaal. “Dit is nog niet eens zo heel lang geleden. Digitalisering gaat snel, zorg ervoor dat je aansluit, op een positieve manier!” Beeld katern Jiri Büller/De Beeldredaktie 20 Als het gaat om digitalisering van de overheid, dan zijn drie dingen leidend. Van Huffelen: dat iedereen kan meedoen, dat iedereen de digitale overheid kan vertrouwen en dat mensen regie hebben. “Onze dienstverlening kan proactiever worden, bijvoorbeeld doordat we toeslagen uitkeren waar mensen recht op hebben.” Het soort overheid dat de staatssecretaris voorstaat is “een overheid die niet
21 Online Touch Home