Twee jaar maatschappelijke coalitie Over Informatie Gesproken Van idee naar woord, naar daad, naar resultaat Dat de ‘zeven zorgen en zeven oplossingen’ uit het manifest van de maatschappelijke coalitie Over Informatie Gesproken (MCOIG) als leidraad zijn overgenomen in het nieuwe Actieplan Open Overheid, bevestigt de toegevoegde waarde van de coalitie. Zo zien MCOIG-voorzitter (tevens secretaris) Frank van Ierssel en kerngroeplid Guido Enthoven dat. De eerste: “Het is een enorme stap dat onze punten op die manier bij elke overheid onder de aandacht worden gebracht. We hebben nu een vehikel waar we onze ideeën kunnen laten landen en verder uitbouwen.” Door Els Wiegant e MCOIG was ruim twee jaar geleden een initiatief van RDDI-directeur Jacqueline Rutjens, Rob Nijman namens NL Digital, Serv Wiemers van Open State Foundation en iBestuur. De maatschappelijke coalitie bestaat uit vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en kennisinstituten. Guido Enthoven, directeur van het Instituut Maatschappelijke Innovatie (IMI), sloot al snel na de start aan als lid van de kerngroep. Over de ‘raison d’être’ van de coalitie zegt hij: “Het waren tot dan toe vooral ambtenaren en bedrijven die zich bezighielden met de informatiehuishouding van de overheid, en die nadachten over transparantie en openbaarmaking. In al die discussies werd de maatschappelijke stem veel te weinig gehoord. In de tien, twaalf jaar dat aan de Wet open overheid is gewerkt bijvoorbeeld, is nog nooit onderzoek gedaan naar de vraag: welke informatie heeft de burger nodig om zijn rol als ‘citoyen’, als deelnemer aan de democratie, te kunnen invullen? Alleen daarom al was de oprichting van zo’n maatschappelijke coalitie een buitengewoon zinvolle zaak.” D Waar gaan wij het verschil maken Wat niet wegneemt dat de MCOIG haar weg heeft moeten Nummer 49, januari 2024 Frank van Ierssel en Guido Enthoven. zoeken, zo blijkt uit de woorden van Enthoven en Van Ierssel, die een jaar geleden als secretaris aantrad. Hij zegt: “Toen ik voor deze functie werd gevraagd, dacht ik: mooi, zo’n coalitie, maar er gebeurt al zoveel op dit terrein. Waar gaan wij nou het verschil maken?” Het antwoord ligt besloten in de publicatie ‘Op weg naar een gelijkwaardige informatierelatie tussen burger en overheid’ dat het fundament vormt van de MCOIG en het manifest waarin zeven zorgen en zeven oplossingen zijn geformuleerd; de MCOIG lanceerde het manifest in het najaar van 2022. Daarin wordt haar ambitie verwoord als: de informatierelatie tussen overheid, markt en burger herstellen en versterken. De zeven belangrijkste problemen in die relatie, met evenzoveel oplossingen, zijn in het manifest gedefinieerd. Een ervan is dat de burger de eigenaar zou moeten zijn van zijn eigen gegevens. Enthoven: “Dat wordt al heel lang geroepen, maar is nog nauwelijks van de grond gekomen. Een slachtoffer van de toeslagenaffaire mag niet eens haar eigen procesinformatie inzien; daarop heb je pas recht in de bezwaarfase.” Zeven actielijnen De publicatie van het manifest was een oproep tot actie, aldus Van Ierssel. Voor een beweging van ‘idee naar woord’. De coalitie zit nu in de volgende fase, zegt hij: van woord naar daad, en soms al van 25
26 Online Touch Home