DIGITALE TOEKOMST EU » verdienvermogen en de autonomie om zelf keuzes te maken verdient voor bedrijven een prominenter plaats op de agenda. Zeggenschap Bedrijven ondergaan marktwerking, het is in hun belang om internationaal concurrerend te zijn. Dus kiezen multinationals zoals Unilever en Pepsi Cola voor de bestaande Big Tech-partijen, die hen mondiaal relatief eenvoudig digitaal kunnen verbinden. De keerzijde is dat dit leidt tot beperkte zeggenschap over gevoelige data of cyberveiligheid, maar ook tot vendor lock-in. Dat dit een kostenplaatje met zich meebrengt lijkt bedrijven niet te deren. Het is zelfs zo dat ze voor de meeste digitale technologielagen afhankelijk zijn van enkele niet-Europese partijen. Concurerend marktaanbod Toen de Stichting Internet Domeinregistratie (SIDN) de registratie van alle NL-domeinen in de ‘cloud’ wilde onderbrengen, kwam men bij Amazon uit. Men moest – naar eigen zeggen met pijn in het hart – toegeven dat er geen Europees alternatief was. Dat toont aan dat we keuzes moeten maken. Europese initiatieven zoals Gaia-X of IPCEI Cloud zullen alleen succesvolle alternatieven worden als deze zich kunnen doorvertalen naar een concurrerend marktaanbod. Er zal meer betrokkenheid nodig zijn van de IT-industrie om daar te komen. Digitalisering raakt de samenleving steeds meer. Als we niets doen gaat Big Tech ons leven steeds meer bepalen. Het is van groot belang daar iets tegenover te stellen en de overheid 56 iBestuur 51, juli 2024 Europese initiatieven worden alleen succesvol als deze zich kunnen doorvertalen naar een concurrerend marktaanbod vervult daarin een sleutelrol. Bijvoorbeeld via het doorbreken van marktmonopolies, het stimuleren van nieuwe innovaties en het bieden van een juridisch raamwerk. De overheid kan dit niet alleen. Er moet ook gekeken worden naar gerechtvaardigde bedrijfsbelangen. We kunnen niet van hen verwachten dat ze uit zichzelf inzetten op digitaal soevereine oplossingen, zolang die niet op grote schaal aanwezig zijn. Het zou goed zijn als de overheid in dit stadium naast haar regulerende rol ook een stimulerende rol vervult. Met daarbij een duidelijk doel voor ogen: Nederlandse en Europese IT-partijen die een concurrerend marktaanbod kunnen bieden. Matthijs Punter, senior onderzoeker op het gebied van Data Ecosystemen bij TNO. Claire Stolwijk, Principal Consultant bij Strategie & Beleid bij TNO. BEELD: ERIC DE VRIES
57 Online Touch Home