INTERNATIONAL JUSTICE MISSION INTERVIEW Juridisch adviseur Jolanda van Boven: ‘MENSENHANDELAREN PROFITEREN VAN ANGST VOOR PRIVACYWETGEVING’ Juridisch adviseur mr. Jolanda van Boven luidt de noodklok: ze merkt dat professionals nogal terughoudend zijn om gegevens over mensenhandel uit te wisselen, omdat ze denken dat het strijdig is met Europese privacywetgeving. “Mensenhandelaren profiteren hier enorm van.” V “De aanpak van mensenhandel in Nederland kan vele slagen beter” oor mensenhandelaren is het een beproefde werkwijze. Ze reizen van land naar land, om maar onder de radar te blijven. Binnen landsgrenzen doen ze hetzelfde: ze reizen van gemeente naar gemeente. Ze weten namelijk dat ambtenaren en zorgprofessionals niet snel persoonsgegevens uitwisselen. Ook slachtoffers van seksuele uitbuiting worden steeds weer verplaatst, zo vertelde Shawn Kohl, directeur van IJM’s programma tegen Europese mensenhandel (zie kader) in De Nieuwe Koers. “Zo worden ‘verse meisjes’ in omloop gehouden. Een nieuw adres, een nieuw digitaal platform, een andere samenstelling van het gezelschap; allemaal veranderingen die het beeld vertroebelen voor de politie.” Voor Jolanda van Boven is het een doorn in het oog. Vaak zijn professionals bang om de Algemene Verordening Gegevens (AVG) te overtreden; wat leidt tot terughoudendheid om informatie te delen bij vermoedens van mensenhandel. Aan de AVG zelf ligt het volgens de juriste niet. Ze heeft het zelfs over de ‘grote schoonheid en logica’ van de AVG. Volgens haar gaat het mis in de beeldvorming. “Er is heel veel onkunde ten aanzien van de AVG.” Hoe komt het dat er zo’n verkeerd beeld is ontstaan van de AVG? “Al vanaf de introductie van de AVG hangt er een ‘geur’ omheen van: het is allemaal heel streng geworden en bij overtredingen kun je torenhoge boetes krijgen. Professionals krijgen dat ook mee in hun privéleven. Op school mogen geen foto’s meer van leerlingen worden gemaakt, op de sportclub mag je geen emailadressen delen. Kortom, die AVG heeft meteen het aureool gekregen van: het is erg en er kan eigenlijk niets meer. Dat beeld krijg je niet zomaar gecorrigeerd. Het is als een mammoettanker die je in een andere richting probeert te sturen.” Hoe belemmert dat verkeerde beeld van AVGwetgeving de aanpak van mensenhandel? “Slachtoffers van mensenhandel worden nauwelijks geregistreerd, omdat men bang is gegevens vast te leggen. Als je niet in beeld hebt wie er slachtoffer zijn en in welke sector, dan kun je ook geen beleid maken. Waarom er zo weinig geregistreerd wordt? Een belangrijk misverstand is dat je daarvoor toestemming moet vragen aan een slachtoffer. Stel je eens voor dat iemand slachtoffer is van mensenhandel en gruwelijke dingen meemaakt. En als hulpverlener vraag je: 12
13 Online Touch Home