ANNE-MARIE VAN ESSEN faalervaring tot een mentale deuk waarvan je weer goed kunt herstellen. Maar bij veel dyslectische kinderen blijven de faalervaringen komen, omdat het lezen maar doorgaat op school. Dit leidt tot wat Nicolson een ‘mentaal abces’ noemt, te vergelijken met een traumatische ervaring. Gevolg is dat dyslectici in leersituaties vaak in een staat van aangeleerde hulpeloosheid belanden, continu proberen zich aan te passen of nerveus worden, stress opbouwen en in een vecht- vluchtmodus komen. In deze modus kan je brein helemaal geen informatie meer opslaan en ben je nog verder van huis. Er is geen sprake meer van leren, maar van overleven. Leerlingen met dyslexie, ADHD en/of met andere leerbehoeftes ervaren dit regelmatig op school. Dat kan zijn doordat je altijd de laatste bent die het werk af heeft, extra werk moet maken, onder het gewenste niveau leest, steeds te horen krijgt dat je stil moet zitten of op de gang moet zitten en ga zo maar door. Kinderen die in de overlevingsstand komen door hun negatieve ervaringen op school, ervaren onbewust dat hun leerbehoeftes niet belangrijk zijn. En dat zij zélf niet belangrijk zijn. Dit is schadelijk voor hun zelfbeeld, zelfvertrouwen en hun ontwikkeling. Hun intelligentie wordt niet gezien en erkend, ze worden daardoor vaak onder hun niveau uitgedaagd en zo blijft het een negatieve spiraal naar beneden. Succeservaringen voor elk kind Om leerlingen uit deze neerwaartse spiraal te halen, is het signaleren en begrijpen van hun gedrag cruciaal. Het is namelijk niet zo dat leerlingen niet willen of kunnen, het is met name de faalangst en de eerdere negatieve ervaringen die hun leervermogen en leerplezier platleggen. Waardoor ze helemaal niet meer functioneren op school. Het is de hoogste tijd dat we bewust kiezen voor een kindgerichte aanpak. Dat we het systeem niet leidend maken maar mensgericht onderwijs creëren. 21 I&W MAGAZINE NR1 - 2024
22 Online Touch Home