verzamelWoede: IS er een relaTIe meT adHd? onlangs vroeg mijn vrouw na de koorrepetitie aan een van de alten: zou je mij even bij het station kunnen afzetten? Het antwoord was: “eh...je past er niet meer bij, mijn auto is vol”. even door het raampje gekeken en ja hoor: volledig vol met dozen, zakken, oude kranten en kleren. Zij vertelde dat dit al maanden zo was. Ze kookte ook nooit meer, geen plaats in de keuken. of ze hulp nodig had? Ze vond van niet. teKst: rob pereIrA H 10 I&W mAGAZIne nr 3 - 2022 et gedrag van deze mevrouw is een voorbeeld van verzamelwoede of verzameldrang (hoarding), waarbij iemand een sterke behoefte heeft om bepaalde voorwerpen te bewaren. Wegdoen van deze spullen lukt eenvoudig niet, waardoor mensen letterlijk tussen de opgehoopte spullen leven. dit belemmert hen enorm in hun dagelijks leven. de meest ernstige vorm is nu zelfs een dsm-5 diagnose. deze vorm wordt vaker gezien bij ocd (dwang- en drangstoornis). er is nog heel weinig onderzoek gedaan naar hoarding in relatie tot AdHd. maar onlangs verscheen er een interessante studie van de britse associate professor sharon morein-Zamir. Zij kreeg signalen dat veel mensen met een verzamelstoornis zelf vermoeden dat zij ongediagnosticeerde AdHd hebben. Ze besloot deze link ‘andersom’ te onderzoeken: bij mensen met AdHd. Wat bleek? Van de mensen met AdHd zou 20 tot 30 procent deze neiging in meerdere of mindere mate vertonen. In de controlegroep was dit maar 2 tot 3 procent. best een opzienbarend verschil. onoplettendheid In het hele spectrum van AdHdeigenschappen gaf onoplettendheid de duidelijkste link met de neiging tot het ontwikkelen van een ernstige mate van ‘hoarding disorder’. Zo bleek uit het onderzoek van morein-Zamir. deze AdHdeigenschap was de enige significant statistische voorspeller van de ernst van het hamsteren in de AdHdgroep van haar studie. Voorbeelden van onoplettendheid die zij in haar studie uitvroeg waren: problemen met organisatie, vergeetachtigheid, uitstelgedrag en gemakkelijk dermate afgeleid zijn dat het je dagelijks leven schaadt. Wanneer onoplettendheid gepaard gaat met depressie en angst, wordt hamsteren nog waarschijnlijker volgens dit onderzoek. ook wanneer mensen met AdHd officieel geen verzamelstoornis hebben, kunnen zij zich vaak wel herkennen in de symptomen van verzamelwoede, aldus morein-Zamir. dat is ook niet zo vreemd als je bedenkt dat beide groepen deels dezelfde symptomen vertonen, allemaal op gebied van de executieve functies: • moeite met plannen • problemen met organiseren • moeite met timemanagement • moeilijk emoties en gedrag onder controle kunnen houden • moeite met het nemen van beslissingen geen tweede diagnose de hoarding-onderzoekster stelt
11 Online Touch VERZAMELWOEDE Home