LE I DE R SCHAP HET NIEUWE BESTUREN DIENEND LEIDERSCHAP EN DE LERENDE ORGANISATIE Iedere tijd vraagt zijn eigen leiderschap en leiders. De ‘grote’ leider bestaat niet meer, althans niet in dit tijdsgewricht. Leiderschap in de 21ste eeuw gaat niet over positie, macht, micromanagement, focus op fouten en sturen op de P&C-cylus. Nee, die tijden zijn gelukkig voorbij. Om het verschil te maken, zijn andere kwaliteiten nodig. Kwaliteiten die passen bij de continu veranderende samenleving en de bijbehorende eisen en wensen. Tekst: Arthur Dallau, oprichter INSPIR8ION en mede-oprichter De Toekomst Begint NU D e leiders van dit tijdperk richten zich op het ‘nieuwe besturen’. Zij geven richting zonder blauwdruk. Zorgen voor betrokkenheid zonder verplichting. Investeren in mensen, in plaats van technologie. Weten niet alles, maar weten wel alles te vinden. Zijn emotioneel intelligent en waardegedreven. Nieuw leiderschap gaat over toegevoegde waarde en het verschil maken voor de inwoner. De inwoner? Ja, want als leider in een publieke context is er geen ander doel dan het bedienen van de inwoner of het handhaven namens die inwoner. AANGELEERD OF AANGEBOREN? Temidden van de digitale en menselijke tranformatie zijn voornamelijk twee verschillende leiderschapsstijlen te onderscheiden. Enerzijds de bureaucratische, autocratische en statische leider en anderzijds de charismatische, democratische en dynamische leider. De laatste variant is vooral terug te zien bij innovatieve organisaties zoals Tesla (Elon Musk), Amazon (Jeff Bezos) en Nederlands eigen Coolblue (Pieter Zwart). Maar wie inspireert dan in het publieke domein? Tsja, dat is inderdaad geen gemakkelijke vraag. Eerste personen die te binnen schieten zijn Erik Gerritsen (SG bij Ministerie van VWS), Maarten Schurink (bestuursvoorzitter SVB) en Bruno Bruins (bestuurs8 voorzitter UWV). Maar waarom dan? Omdat zij pragmatsiche leiders zijn met een continue drang naar resultaten in de praktijk. De praktijk waarin de mensen waar zij mee samenwerken de ruimte krijgen om te innoveren, fouten te maken en bestaand beleid in twijfel kunnen trekken. Het logisch verstand wint bij hen altijd van de bestuurlijke ‘werkelijkheid’ en incidentenpolitiek. Zij snappen dat de medewerkers net zo belangrijk zijn als de inwoners die zij bedienen. Want een goedlachse medewerker zorgt in veel gevallen voor een goedlachse inwoner. Een kunstje is iedereen te leren en voor je het weet krijg je het predikaat ‘manager’. De eeuwige discussie over welke leiderschapsstijl het beste is, is dan ook geen relevante. Het enige relevante is om te achterhalen of de ‘leider’ in kwestie in staat is keuzes te maken die passen bij de situatie. Hoe voor- of onvoorspelbaar deze ook is. Hoe authentieker de leider, hoe natuurlijker de keuze. De leider van de 21ste eeuw heeft bepaalde aangeboren talenten. Emotionele intelligentie, passie, empathie, creativiteit, betrokkenheid en de absolute wil om anderen te dienen en verder te brengen. Een verbinder in hart en nieren. NIETS IS ZEKER, ZEKER WETEN! Organisatieplannen die verder strekken dan de komende tien jaar. Een meerjarenbegroting voor de periode van vier jaar. Het zijn instrumenten die horen bij hiërarchische organisaties en het ‘blauwdruk’ denken. De afgelopen jaren is een andere manier van denken te bemerken en doen begrippen als ‘de zelfredzame inwoner’ en ‘zelfsturende teams’ hun intrede. De aanname is dat mensen in het algemeen in staat zijn om voor zichzelf te zorgen, zelf beslissingen te nemen en op enige wijze een praktisch resultaat te boeken. Niets is minder waar. Ook de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) benadrukt dit in hun rapport ‘Weten is nog geen doen. Een realistisch perspectief op redzaamheid’. Veel publieke professionals en inwoners zijn De dienend leider voldoet aan de volgende ‘kwalificaties’: 1. Dienstbaar aan de groei van de medewerkers en inwoners; 2. Focus op waarde en waardecreatie; 3. Richt zich op eenheid, vertrouwen en gezamenlijke besluitvorming; 4. Matcht de kernwaarden van de medewerkers met die van de organisatie en andersom; 5. Refelecteert en is zelfbewust; 6. Voorbeeldfunctie als intrinsieke overtuiging.
9 Online Touch Home