DIGITALISE R I NG DE ONTWIKKELING VAN DE ROL VAN MAATSCHAPPELIJKE INFORMATIEVOORZIENING Vanuit de optiek dat het noodzakelijk is om digitale burgers als structurele samenwerkingspartner te zien van de overheid, beschrijven Bert Mulder en Martijn Hartog in ‘Maatschappelijke Informatievoorziening’ hoe het noodzakelijk breed faciliteren van de informatiepositie van burgers participatie en samenwerking met overheid zou kunnen bevorderen. Tekst: Bert Mulder, lector Informatie, Technologie en Samenleving, De Haagse Hogeschool en Martijn Hartog, coördinerend onderzoeker, eSociety Instituut, De Haagse Hogeschool en kleinere overheid en actieve bevolking dwingen de participatiesamenleving tot het realiseren van een reële vorm waarin burgers in staat zijn zelf verantwoordelijkheid te kunnen nemen voor gezondheid, veiligheid en openbaar bestuur. Om dit voldoende te faciliteren zal een convergentie van digitale diensten rond burgers onvermijdelijk worden. Het is de kwaliteit, complexiteit en schaal van deze convergentie dat voor de overheid uitmondt in een nieuw inrichtingsvraagstuk. Enerzijds het gebruik van informatiesystemen in het dagelijks leven, de structuur en opbouw van systemen en toepassingen rond burgers zelf, anderzijds een coherente ordening ten behoeve van burgers/ groepen, wijken, steden en samenleving. Deze eigen kwaliteit, complexiteit en schaal creëren een intensiteit in activiteiten waardoor we anders kijken naar de essentiële en structurele bijdrage aan maatschappelijke kwaliteit van leven. Door de druk van de participatiesamenleving zullen burgers steeds vaker de centrale factor gaan vormen in ontwikkeling van diensten en producten, waarbij digitale ondersteuning een wezenlijk element is en de kwaliteit daarvan strategisch bepalend. Deze ondersteuning is onderhevig aan voortgaande digitalisering van de burger, dat nieuwe en fundamenteel andere kansen en uitdagingen genereert. E 36 Zo staat ‘Slimme Web’, na het verbinden van mensen (Web 2.0), in volgende fasen in het teken van het verbinden van kennis (3.0) en het op basis van kennis argumenteren en redeneren (4.0). De ‘Slimme Wereld’ zorgt dat apparaten door middel van ‘Internet of Things’ in verbinding staan en zorgt ervoor dat burgers in de vorm van ‘quantified self’ lichamelijke functies kunnen registreren en gegevens kunnen verzamelen ten behoeve van een gezond bestaan. De ontwikkelingen in ‘Slimme Gegevens’ zorgen ervoor dat de omvang van digitale informatie groter zal worden, tegelijkertijd met de toenemende mogelijkheden van het opslaan, bewerken, beheren en analyseren van grote hoeveelheden data. Bij een verregaande convergentie van diensten en producten op huishoudens zorgt deze diversiteit en complexiteit mogelijk voor een onoverzichtelijke en onwerkbare situatie voor burgers, organisaties en leveranciers. Een aantal uitdagingen die hieruit ontstaan zijn techniek (complexiteit compenseren door integratie), data (overdaad informatie compenseren door betekenis op maat), diensten (burgers toerusten door digitale kennis en besluitvorming) en gebruikers (strategisch gebruik ondersteunen door mediawijsheid). Het is hier ook weer de schaal van de ontwikkelingen die het niet zinvol maakt om de uitdaging als enkele organisatie en ad hoc op te lossen. Maatschappelijke informatievoorziening gaat uit van een inrichting van de participatiesamenle
37 Online Touch Home