artikel de coronacrisis vereist maar wat verstaan we daar Tekst: Ivo Spoor, facilitator bij Heldermakers De thuiswerkperiode, ontstaan als gevolg van de coronacrisis, stelt andere eisen aan hoe we samenwerken. Er wordt namelijk meer een beroep gedaan op de flexibiliteit ofwel wendbaarheid van medewerkers en organisaties. Hoe zorg je ervoor dat je snel op veranderingen kunt inspelen? In dit artikel delen we enkele inzichten hierover op basis van een onderzoek bij publieke organisaties dat we uitvoerden in de tweede helft van 2019, toen de wereld er nog heel anders uitzag. W endbaarheid heeft volgens onze respondenten betrekking op drie pijlers: mensen, leiderschap en structuur. Wat mensen betreft gaat het erom een duurzaam inzetbaar personeelsbestand samen te stellen. Neem medewerkers aan met ‘toekomstbestendige’ talenten, die makkelijk van rol, functie of organisatie kunnen wisselen en zich ook voldoende willen ontplooien. Creëer een prettige cultuur, waar er vertrouwen heerst op basis waarvan ze kunnen ondernemen en experimenteren. Stel hiervoor heldere kernwaarden vast, die je telkens bij nieuwe opgaven als uitgangspunt kunt nemen om tot besluitvorming te komen. Zorg daarnaast dat je de juiste competenties aanwakkert en stimuleer medewerkers om die in praktijk te brengen. Om de wendbaarheid te vergroten, dienen medewerkers in mogelijkheden te denken en verantwoordelijkheid te nemen voor het grotere geheel. voor flexibiliteit is het cruciaal dat de leider het lef heeft om zijn of haar team nieuwe dingen te laten doen Leiderschap is de tweede pijler. Het is nodig dat iedereen op elk niveau van de organisatie weet wat hem of haar te doen staat, en aan welk gezamenlijk doel dit bijdraagt. De leider neemt veel meer de rol om het team te faciliteren in plaats van te delegeren, tijdens het najagen van de doelstellingen. Voor flexibiliteit is het cruciaal dat leiders het lef hebben om hun teams nieuwe dingen te laten doen. Zij tonen voorbeeldgedrag, en kunnen moeilijke kwesties bespreekbaar maken, bijvoorbeeld als bureaucratie de vernieuwing in de weg zit. Een derde pijler die de flexibiliteit van een organisatie kan verhogen is de structuur. Structuur is zichtbaar in primaire processen die op orde zijn, en in de systemen die het werken thuis en op locatie ondersteunen. Processen en systemen zorgen ervoor dat je beter in staat bent om data te interpreteren, 12 waardoor je sneller kan signaleren of je in beweging moet komen. Vanuit de structuur is het mogelijk om de autonomie binnen een organisatie te vergroten door meer mandaat en financiële regelruimte te delegeren. thuiswerken In de huidige thuiswerkperiode geven directeuren in het publieke domein in ons onderzoek aan dat ze voorbeeldgedrag tonen en dat ze alles in het werk stellen om de organisatie wendbaarder te maken. Daarmee doen ze een flink beroep op het aanpassingsvermogen van medewerkers. Naast een structuur die thuiswerken ondersteunt – wat makkelijker voor de ene organisatie te regelen is dan voor de andere – vinden zij het van belang om hoofd- en bijzaken te scheiden. Wat zijn momenteel de grootste uitdagingen binnen de organisatie waarop ze moeten anticiperen? In onze huidige gesprekken met directeuren komen er drie ondersteunende vragen naar voren: Hoe zorgen we ervoor dat iedereen actief betrokken blijft bij de organisatie? Er is een flinke groep medewerkers die momenteel een grote afstand ervaart tot hun collega’s en organisatie. Thuiswerken blijkt voor hen minder makkelijk, en ze hebben soms een schuldgevoel omdat ze hun werk minder goed kunnen doen. Daarnaast zijn er medewerkers van wie de werkvoorraad opdroogt. Het is een uitdaging om de club vitaal, aan het werk en bij elkaar te houden. Hoe kunnen we de lessen uit de huidige crisis in de toekomst gebruiken? Tijdens de thuiswerkperiode ontstaan er nieuwe vormen van samenwerken. Daardoor kijken we ook anders tegen onze prioriteiten aan. Het is nu belangrijk om organisaties voor te bereiden op het nieuwe normaal. Leer van de lessen die nu duidelijk worden, en neem die leerervaringen mee voor de periode na deze coronacrisis.
13 Online Touch Home