Herontdekking en herwaardering van binnenhavens anno 2023 Onder druk van klimaat, natuurherstel en energietransitie wordt met meer interesse dan voorheen gekeken naar duurzame en slimme logistiek in regio’s en steden. Transport over water is daarin een kans. Binnenhavens en bedrijventerreinen spelen een centrale rol bij de innovatie van regionale en lokale binnenvaart. Ik mag zelf al wat jaren actief zijn in het onderzoek en stimulering van modal shift van weg naar water, meer circulaire ‘closed loop’ logistiek en emissieloos transport voor stedelijke en regionale logistiek. In Amsterdam heeft project ‘Amsterdam Vaart!’ afgelopen jaren een aantal transportstromen van de weg naar het water verplaatst. Dat leidde in die gevallen tot een gemiddelde reductie van 90% van de transportbewegingen binnen de stad, 66% buiten de stad, en een CO2 reductie van 55%. De haven heeft hierbij als ‘hub’ een essentiële rol gespeeld om transporten over water te ontvangen, door te voeren, of van weg naar water te verplaatsen. Via de haven worden ook afvalstromen afgevangen voor circulair hergebruik, en zijn tank- en laadfaciliteiten in opkomst voor emissieloze transportmiddelen. Utrecht is ook een voorbeeld van een regio die het water heeft herontdekt om het wegennet te ontlasten. Daar gaan partijen actief samenwerken aan modal shift onder het motto ‘varen waar het kan, rijden als het moet’. Op interregionale en landelijke schaal kijken Rijkswaterstaat en Topsector Logistiek naar het ‘off road’ krijgen van transporten op corridors over langere afstanden. Ook daarbij spelen havens een belangrijke rol om via terminals en ‘zero emission’ laad- en tankpunten meer emissieloze scheepvaart te realiseren. Je kunt wel stellen dat scheepvaart en daarmee binnenhavens weer stevig op de kaart komen om de duurzame doelen, waar maatschappij en bedrijfsleven komende jaren voor staan, het hoofd te bieden. Ruben Vrijhoef, lector Building Future Cities, Hogeschool Utrecht Senior onderzoeker, TU Delft Foto Frank Ardesch Havenlocaties 2023 - 3
4 Online Touch Home