bevorderen en veiligstellen van de ruimtelijke en watergebonden posities van binnenhavens. “Watergebonden bedrijventerreinen staan steeds meer onder druk. Dat is geen nieuw gegeven, overigens. De vervoersstromen nemen juist toe, onder meer door de ontwikkelingen als genoemd bij het eerste thema, terwijl de vierkante meters watergebonden bedrijventerreinen juist afnemen. Het ruimtelijk beleid op dit punt moet dus anders.” Betrouwbare en toekomstbestendige bereikbaarheid Het derde thema betreft een betrouwbare en toekomstbestendige bereikbaarheid van de binnenhavens. “Er is de afgelopen jaren te weinig geïnvesteerd in het uitbreiden en onderhouden van de waterwegen, evenals in de multimodale ontsluiting. Dat moet beter, wat ons betreft.” Het laatste thema is een nieuwe: de NVB ziet graag dat de politiek de binnenhavens voortaan ziet als een erkend onderdeel van de kritische infrastructuur. “De binnenhavens staan aan het begin van de logistieke keten. Bijvoorbeeld voor de binnenlandse aan- en afvoer van zeehavens, maar ook voor de aan- en doorvoer van materialen richting Oekraïne. De NAVO en defensie erkennen dat, en hebben veel belangstelling voor de binnenhavens. Er is dus ook een duidelijke veiligheidscomponent mee gemoeid.” Ten opzichte van de vorige agenda verdween het thema Digitalisering uit beeld. “Logisch”, vindt de voorzitter. “Vijf jaar geleden stond de digitalisering nog aan het begin. De afgelopen jaren nam het een flinke vlucht. Havenbedrijven kunnen hier nu zelf het initiatief in nemen. Het onderwerp is nog wel actueel, maar geen onderdeel meer van de prioriteiten van de vereniging en dus ook niet van de nieuwe Strategische Agenda.” Drie rollen De vereniging vroeg zichzelf ook af wat een goede manier is om de thema’s van de agenda ‘te implementeren’. “We hebben drie rollen vastgesteld. De eerste is meer lobbyactiviteiten en meer bestuurlijke zichtbaarheid voor een betere positionering en belangenbehartiging. De tweede is kennis delen. De NVB vertegenwoordigt 85 procent van de havens en samen beschikken we over veel kennis. We willen samenwerken tussen de leden bevorderen, dingen samen anders doen en best practices delen. Leden lopen op lokaal niveau vaak tegen vergelijkbare problemen aan. In plaats van dat iedereen voor zich het wiel uitvindt, is het beter om ervaringen te delen.” De derde rol gaat over (meer) netwerken en promotie. Om de Strategische Agenda 2025-2030 handen en voeten te geven, werkt het bestuur aan een uitvoeringsprogramma met een jaarplanning. “Dat doen we voor elk thema en je kunt daarbij denken aan lobbyactiviteiten, het starten van pilots, het gezamenlijk doen van onderzoek of het verzorgen van publicaties. Wij vragen ook nadrukkelijk aan de leden om niet alleen onderwerpen te adresseren, maar ook om mee te doen in de uitvoering.” Lobby op vier niveaus Het lobbywerk gebeurt op vier niveaus, legt Van Gaans-Gijbels uit. “Om te beginnen op Europees niveau. Er komen veel Europese middelen vrij binnen het CEF (fonds gericht op duurzame investeringen in Europese infrastructuur-red.) en de Trans-Europese transportnetwerken (TEN-T). Via onze Europese koepelorganisatie EFIP werken we aan een goede architectuur en positie van onze binnenhavens in die fondsen. Nationaal moeten we met de Rijksoverheid het gesprek aan, want het investeren in toekomstige bereikbaarheid is een zaak van het Rijk. Het raakt aan onderwerpen als klimaatadaptie, bredere vaarwegen en het onderhoud eraan. Helaas staan de binnenhavens onvoldoende op het Haagse vizier. In Duitsland spreekt de politiek doorgaans over de zee- en binnenhavens in één zin. Maarten van Gaans-Gijbels. Fotograaf Sicco van Grieken Het zou mij een lief ding waard zijn als dat voortaan in Nederland ook zo is.” Het derde en vierde niveau betreffen de gemeentelijke en provinciale politiek. “Een lokale havenwethouder wil misschien wel investeren in het uitbreiden van een haven, maar vindt vaak de wonen-wethouder op zijn pad die juist huizen aan het water wil bouwen. We moeten dus duidelijker het gesprek aangaan, het belang van binnenhavens kenbaar maken en die ruimtelijke claim neerleggen. De binnenhaven als duurzame hub is namelijk voor iedereen belangrijk. De binnenhavens zijn te belangrijk om alleen aan de markt over te laten. Er is een sterke regierol nodig vanuit de overheid. De provincie kan in deze discussie een belangrijke rol spelen. Grote donkere wolk Van Gaans-Gijbels signaleert wel een ‘grote donkere wolk’: “Stikstof! Het is heel erg lastig om nieuwe vergunningen te verkrijgen. Nederland zit op slot en het is aan het kabinet om hiermee aan de slag te gaan. Ondernemers moeten nu beslissen welke grote investeringen ze doen om de doelstellingen richting 2050 te halen. Door de huidige onzekerheid stellen ze die beslissingen uit. Een ander punt van zorg is de enorme netcongestie. Als je als binnenhaven nu walstroom wil aanleggen, ben je in 2036 aan de beurt.” “Er ligt dus voldoende werk op tafel, zeker ook voor mijzelf. Er zijn al weg goede dingen gebeurd de afgelopen tijd, zoals de gesprekken aan de Binnenvaarttafel. Tegelijkertijd vragen we dus ook meer van onze leden. We verwachten dat ze actief helpen. Bijvoorbeeld door tijdig onze hulp in te roepen als er lokaal iets speelt. Of als het gaat om het ontwikkelen van een integrale zee- en binnenhaven visie: kom dan ook met input. Immers: wat je erin stopt, krijg je ook terug.” De voorzitter geeft een voorbeeld. “We lieten ons nog te weinig zien op het thema Circulaire Economie. We vroegen de leden wie dat ook vond en wie mee wilde denken. Daaruit is een denktank van tien leden ontstaan. Die hebben we aangevuld met experts van kennisinstituten en samen ontwikkelden ze een leidraad voor het ontwikkelen van een visie en de rol van de circulaire economie en de functie van de binnenhaven daarin. Dat is nu bijna klaar en dat delen we straks met alle NVB-leden. Dat is de aanpak die we voorstaan: toetsen-vaststellen-actie. Op die manier krijgen we er allemaal energie van.” << Meer informatie Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) Scheepmakerij 330, 3331 MC Zwijndrecht 085 - 760 65 63 nvb@binnenvaart.nl havens.binnenvaart.nl Havenlocaties 2025 - 33
34 Online Touch Home