levenscyclus van een ‘end-of-life’ (EOL) product verlengd door het product te repareren, te hergebruiken of te recyclen. Een van de gevolgen hiervan is dat de EU de recycling-sector de komende decennia verder zal stimuleren. Havengebieden, en dan met name binnenhavens, zijn enorm belangrijk voor een circulaire economie: 1. De intercontinentale handel in grondstoffen wordt minder en de Europese handel in te recyclen producten neemt toe. Binnenvaart is bij uitstek geschikt voor vervoer van gebundelde lading binnen Europa. 2. Binnenhavens beschikken over geschikte infrastructuur voor het faciliteren van de groeiende ‘bio-based’ & recycling industrie. 3. Er ontstaat een enorm aanbod aan EOLproducten, zowel in de consumentenindustrie als in de bouw, die in de havengebieden een nieuwe bestemming kunnen vinden. In havengebieden bevinden zich industrieën die eenvoudig op deze ontwikkeling kunnen inspringen. De circulaire economie brengt voor binnenhavens uitdagingen met zich mee, met name op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling en het optimaal benutten van haventerreinen. Nog steeds worden watergebonden kavels bezet met nietwatergebonden activiteiten. Er is passend beleid nodig om de functie van binnenhavens als circulair transportknooppunt, opslaglocatie voor circulaire doeleinden en vestigingslocatie voor circulaire industrie te accommoderen en tegelijk de binnenvaart als duurzaam transport te faciliteren. Ook de beeldvorming verdient aandacht. Het moet duidelijk worden dat havens geen ‘verzamelbak’ van afval zijn, maar de basis vormen voor nieuwe grondstoffen. De binnenhaven in het hart van de mobiliteitstransitie Het nieuwe kabinet heeft de ambitie uitgesproken om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen. Daardoor groeit het aantal arbeidsplaatsen fors en stijgt de vervoersvraag van zowel reizigers als goederen. Naast de ambitie van de woningbouwopgave staat in het zgn. Fit for 55-pakket van de Europese Commissie dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55% moet zijn afgenomen. Wanneer we ons mobiliteitsgedrag niet substantieel aanpassen, loopt het mobiliteitssysteem in 2030 al volledig vast, blijkt uit diverse bronnen. Dit mobiliteitsinfarct zal zorgen voor een sterke afname van de leefbaarheid, bereikbaarheid en concurrentiepositie van grote gebieden in Nederland. Om dit te voorkomen moeten duidelijke strategische keuzes worden gemaakt voor zowel het reizigers- als goederenvervoer. Wat betreft het goederenvervoer kunnen we niet om de multimodale binnenhavens heen. De combinatie van binnenvaart en spoor vormt een succesformule. Vergeleken met wegtransport leidt vervoer over water en spoor immers tot veel minder congestie op het wegennetwerk, minder CO2-emissie en minder geluidsoverlast. Het verplaatsen van transport van weg naar water en spoor is essentieel voor het verduurzamen van de transportsector. Dit maakt de haven (als overslag- en doorvoerlocatie) tot cruciale schakel in de modal shift doordat vele vervoerskilometers van de weg worden gehaald. De binnenhaven als hart van de mobiliteitstransitie! De overheid moet de regie pakken en strategische beleidskeuzes maken. Hierbij mag een duidelijke visie op de toekomst en inrichting van een havengebied niet ontbreken. De stimulans om watergebonden bedrijvigheid naar de havens te halen, te behouden en onderling samen te laten werken, is cruciaal. Wanneer de kwaliteit van de haven omhooggaat, zal de interesse voor vestiging in havengebieden automatisch stijgen. Tot slot Het mag duidelijk zijn dat de binnenhavens meer gewaardeerd moeten worden door onze samenleving. Niet alleen vanwege de economische waarde, maar ook door de bijdrage van havens aan de mobiliteitstransitie, de energietransitie, de circulaire economie en de leefbaarheid die de haven van groot belang maken voor de maatschappij. Juist door de binnenhavens in te zetten als schakel in die maatschappelijke transities, wordt die opgave (sneller) een succes! Dat vraagt om een meer nadrukkelijke afweging; een afweging tussen stad en haven op andere gronden dan nu het geval is. Onder de druk van de samenleving is dat niet altijd makkelijk, maar voor de lange termijn wel noodzakelijk. << Bronnen: - De Europese Green Deal, 2019: https://eur-lex. europa.eu/legal-content/NL/TXT/?qid=157615 0542719&uri=COM%3A2019%3A640%3AFIN - Fit for 55: https://www.vemw.nl/Klimaat/Beleid/ Fit%20for%2055.aspx Foto’s: Peter Bontan – Movares Wilt u meer weten over de wijze, waarop wij u kunnen helpen bij de verschillende transities rondom uw haven? Neem dan contact op met: Bart Bouwens E-mail: bart.bouwens@movares.nl Telefoon: 06-53106545 Jessica van Rijn E-mail: jessica.van.rijn@movares.nl Telefoon: 06-15194472 Havenlocaties 2022 - 37
38 Online Touch Home