Voorwoord Golden years, Het openen van deze editie van Logistiek Vastgoed Magazine biedt mij als eigenaar van familiebedrijf Van Dijk Groep de kans om onze visie op het warehousing van de toekomst te delen. Wij bevinden ons nu (nog) in de ‘golden years’ als het gaat om de ontwikkeling van logistiek vastgoed. Dit ondanks krapte op de grondmarkt, exorbitant stijgende bouwkosten, een overvol elektriciteitsnetwerk, stikstofproblematiek, vele technologische ontwikkelingen, automatisering en steeds hogere eisen van zowel gebruikers als omgeving. In de komende jaren ligt er daarom de mooie uitdaging om duurzame, gezonde en toekomstbestendige invulling aan logistiek vastgoed te blijven geven. De vraag naar logistiek vastgoed groeit nog steeds. Zowel zakelijk als consumentengedrag is permanent veranderd: next day delivery is de nieuwe standaard en dat heeft vergaande implicaties. Toch worden zowel ontwikkelaars als gebruikers in toenemende mate geconfronteerd met een minder positief sentiment omtrent logistiek vastgoed. Veelgehoorde bezwaren zijn bijvoorbeeld: inefficiënt gebruik van grond- en dakoppervlak, het ontbreken van hoogstaande architectuur, het ontbreken van een deugdelijke landschappelijke inpassing, woonruimte die aan de woningvoorraad wordt onttrokken als gevolg van de huisvesting van arbeidsmigranten, onnodige belasting van het milieu en de generatie van verkeersbewegingen. Om in logistieke termen te blijven worden deze bezwaren ook wel samengevat in het containerbegrip “de verdozing van Nederland.“ Tegelijkertijd is commerciële bouwgrond in ons land nog nooit zo schaars geweest. Op meer en meer locaties trappen overheden op de rem voor wat betreft het beschikbaar stellen van ruimte voor (nieuwe) logistieke ontwikkelingen. De vraag is echter of het op de rem trappen een oplossing biedt voor de genoemde bezwaren, die steeds meer als een maatschappelijk probleem worden beschouwd. Het gevolg is dat we veel intensiever gebruik zullen moeten gaan maken van de beschikbare gronden. Dit terwijl de standaard voor logistiek vastgoed alsmaar hoger komt te liggen. En de eisen strekken verder dan de grenzen van de eigen kavel. Het logistiek vastgoed van morgen is een verrijking voor de omgeving op het gebied van economie, ecologie, sociologie, arbeidsmarkt, esthetiek, en ga zo nog maar even door. Logistiek vastgoed anno 2022 dient een serieuze impuls te geven aan de ruimtelijke kwaliteit. Er wordt dus verwacht dat ontwikkelaars meer doen dan alleen antwoord geven op het verdozingsvraagstuk. Een grote verantwoordelijkheid. Eén die bijvoorbeeld ook vereist dat ontwikkelaars taken overnemen van gemeentes en planologen. In onze ogen is integraliteit hierbij het toverwoord. Alleen door échte samenwerking tussen de verschillende stakeholders kunnen we oprecht toekomstbestendige locaties realiseren. Daarbij zullen we verder dan tien jaar moeten vooruitkijken. Feit is dat automatisering de wereld van de logistiek volledig op zijn kop gaat zetten, vastgoed moet dus meer dan ooit flexibel en adaptief zijn om ook over vijftig jaar nog waardevol te zijn. In deze uitgave lees je over onze toekomstvisie met ‘The New Warehousing Environment’ op pagina 12. Naast dat wij hier met de groep interdisciplinair onderzoek naar doen, zijn wij ook al concreet bezig met de invulling hiervan. Onder meer met de realisatie van één van Nederlands eerste volwaardig dubbeldekse logistieke complexen: zusteronderneming Unibouw bouwt deze in Venlo voor DSV. Meer hierover op pagina 8. Erik van Dijk – eigenaar Van Dijk Groep Logistiekvastgoed 2022 - 3
4 Online Touch Home