Auteur: W. Oude Groothuis Minimalisatie afvalstromen dankzij circulair reinigen Het met hogedruk reinigen van (onderdelen van) procesinstallaties is een noodzakelijk kwaad, vaak resulterend in grote hoeveelheden − soms sterk − verontreinigd water. De deelnemers aan dit deelproject hebben zich ten doel gesteld een eenvoudige tool te creëren voor het selecteren van de juiste industriële reinigingsmethode(n), om zo de afvalproductie en het overmatig gebruik van hulpbronnen terug te dringen. Circa € 0,00134 per liter, dat is momenteel de kostprijs van 1 liter Nederlands water, dus waarom investeren in iets dat even goedkoop als vanzelfsprekend is? Nu echter de zuivering van water steeds complexer wordt en de klimaatverandering een serieuze bedreiging vormt voor een ooit onuitputtelijke bron, is investeren in nieuwe, effectievere reinigingstechnieken niet langer luxe, maar noodzaak. Milieu-impact Het reinigen van een procesinstallatie is essentieel onderdeel van het asset-beheer. De belangrijkste redenen zijn: • het voorkomen van kwaliteitsproblemen en/of cross-contaminatie (zie kader) bij een productwissel • inspectie/onderhoud, zodat werkzaamheden veilig en volgens specificaties kunnen worden uitgevoerd • productrestricties, zodat procesparameters als debiet, druk en thermische flux controleerbaar zijn. Hans Borgt, Global technology associate industrial cleaning bij Dow Benelux, licht de normale gang van zaken bij gepland onderhoud toe: “De eerste stap is het gecontroleerd uitschakelen van de procesinstallatie. Al gedurende die fase wordt afval gegenereerd, bijvoorbeeld tijdens het spoelen, en dat blijft zo tot de installatie stilstaat. Als het onderhoud is afgerond moet de installatie weer worden opgestart. Het product zal dan normaal gesproken gedurende een bepaalde periode niet binnen de specificaties vallen – in feite is dat ook afval − en dus zal de installatie geen inkomsten genereren. Al met al is het dus zaak vooraf goed na te gaan wat je precies wilt doen en bereiken, hoe je dat wilt doen en met wie. Bij een grote onderhoudsstop moet je al gauw denken aan weken, bij een break down aan meerdere dagen en bij een pitstop aan een à twee dagen, maar hoe dan ook: je wilt die periode zo kort mogelijk houden.” Alternatief Traditiegetrouw wordt in circa 80 procent van de gevallen gereinigd met hoge druk. Tot de overige 20 procent behoren onder meer abrasief stralen, ultrasoon- en laserreiniging, thermisch reinigen en reinigen met vloeibaar stikstof. Voor vrijwel elk type cleaning is er inmiddels wel een milieuvriendelijk(er) alternatief voorhanden met een positieve effect op de veiligheid van het proces, de mate van afvalreductie en/of de levensduur van de installatie. “Uiteraard speelt ook de aard van de vervuiling daarbij een grote rol. Is die organische van aard en kun je die thermisch ‘uit elkaar trekken’, dan is pyrolyse (zie kader) een mogelijkheid. Reageert deze met of is deze oplosbaar in water of in chemicaliën, dan kun je aan chemische vormen van reiniging denken. Is deze hard of juist zacht, dan komt mechanische reiniging in beeld, en is de vervuiling plakkerig – zoals bij elastisch plastic − dan zijn specialistische reinigingsmethoden aangewezen. Uiteraard speelt het design van de installatie en het daarin toegepaste materiaal ook een rol van betekenis: als je een bepaalde metaalsoort te lang aan een hoge(re) temperatuur blootstelt, dan gaat dit ten koste van de integriteit van betreffend onderdeel.“
18 Online Touch Home