1.2 Toevoegen nieuwe data: oversterfte niet gelijk verdeeld over alle leeftijden Voor de vaststelling van de Prognosetafel AG2022 zijn meer data bekend. De datapunten die normaliter voor een prognose in 2022 toegevoegd zouden worden (jaargegevens Europa 2019 en 2020 en Nederland 2020 en 2021) zijn, met uitzondering van Europa 2019, beïnvloed door de oversterfte als gevolg van COVID-19. Door de pandemie laten de sterftedata over de jaren 2020 en 2021 een ander patroon zien dan de jaren daarvoor. De oversterfte in 2020 en 2021 manifesteerde zich met name op de hogere leeftijden. In hoofdstuk 2 wordt dit geïllustreerd in figuren 2.3. 1.3 Het AG2020-prognosemodel is zonder aanpassingen niet toepasbaar Het prognosemodel AG2020, dat trends uit het verleden doortrekt naar de toekomst, kan niet zonder meer gebruikt worden voor de sterftedata uit 2020 en 2021 vanwege de leeftijdsspecifieke gevolgen van COVID-19. Het AG2020-prognosemodel voorspelt de sterftekansen, gebruikmakend van twee elementen: de leeftijdsafhankelijke factoren (A-, Alpha-, B- en Bèta-parameters) en een prognose van de ontwikkeling van de over verschillende leeftijden geaggregeerde effecten in de tijd (K- en Kappa-tijdreeksen). Zonder aanpassingen van het AG2020-prognosemodel komt de oversterfte in 2020 en 2021 (modelmatig) vrijwel uitsluitend terecht in de K- en Kappa-tijdreeksen, aangezien de leeftijdsafhankelijke parameters (A-, Alpha-, B- en Bèta-parameters) na toevoeging van de jaren 2020 en 2021 niet of nauwelijks veranderen, omdat deze twee jaren weinig invloed hebben ten opzichte van de leeftijdseffecten van de tientallen jaren data ervoor. Dit betekent dat in het onaangepaste model de oversterfte aangrijpt op alle leeftijden en wel volgens de pre-COVID-leeftijdseffecten, waardoor voor alle leeftijden een hogere sterfte wordt voorspeld in vergelijking met de prognoses uit AG2020. Ook voor leeftijden lager dan 55 jaar zou dit tot een hogere sterfte leiden, terwijl er bij die leeftijdsgroepen nauwelijks sprake was van oversterfte. Voor hogere leeftijden is er wel sprake van hogere sterfte, maar deze sterfte is minder hoog dan op grond van de waargenomen data voor de jaren 2020 en 2021 zou mogen worden verwacht. De gemodelleerde sterfte sluit dus niet goed aan bij wat we in de data voor de jaren 2020 en 2021 observeren. 1.4 Het AG2022-prognosemodel: oversterfte in Nederland apart gemodelleerd Er is gekozen voor een model waarbij de oversterfte vanaf 2020 in Nederland apart gemodelleerd is. Dit betreft de oversterfte ten opzichte van de verwachte sterfte volgens de trend geschat op basis van data van vóór de coronaperiode (op basis van het AG2020-prognosemodel). Deze oversterfte zal grotendeels, maar niet volledig, veroorzaakt zijn door directe en indirecte gevolgen van COVID-19. Bij de kalibratie van het model in 2020 hadden we als CSO nog niet de beschikking over de Europese data van 2019. Daarover beschikken we nu wel. Daarom is het AG2020-prognosemodel opnieuw gekalibreerd, waarbij ook de Europese data van 2019 zijn gebruikt. pagina 15 / 80 Prognosetafel AG2022 | COVID-19 en de impact op de sterftetafel
16 Online Touch Home