5.1 Soorten onzekerheid In het algemeen kunnen we vier vormen van onzekerheid onderscheiden: – modelonzekerheid – parameteronzekerheid – procesonzekerheid en – micro-langlevenrisico. De CSO heeft ervoor gekozen in de betrouwbaarheidsintervallen die later in dit hoofdstuk getoond worden, alleen procesonzekerheid te modelleren, op basis van de Prognosetafel AG2022 zonder COVID-term. Modelonzekerheid wordt niet expliciet gemodelleerd; wel wordt de Prognosetafel AG2022 vergeleken met een aantal alternatieve projecties om zo een indruk te geven van de mate van modelonzekerheid. Parameteronzekerheid en micro-langlevenrisico zijn geheel buiten beschouwing gelaten. Indien al deze vormen van onzekerheid wel volledig en in samenhang worden meegenomen, zullen de betrouwbaarheidsintervallen aanzienlijk breder worden. De getoonde betrouwbaarheidsintervallen vormen daarmee een ondergrens van de daadwerkelijke onzekerheid. Tegelijkertijd wijzen we erop dat ons model een stochastische scenariogenerator representeert. Het AG2022-model vormt dan ook een startpunt, geen eindpunt voor modellering en kwantificering van onzekerheid. Reproduceerbaarheid en precieze documentatie zorgen ervoor dat iedereen met het model (al dan niet met COVIDfactoren) eigen scenario’s kan toevoegen aan de hierna door het AG2022-model gegenereerde scenario’s voor procesonzekerheid. Modelonzekerheid Het AG2022-prognosemodel is net als ieder ander model een versimpelde weergave van de werkelijkheid. Dit betekent dat we niet met zekerheid kunnen stellen dat het gekozen model ook daadwerkelijk een juiste specificatie van de toekomstige sterfteontwikkeling geeft. Er zijn in de wetenschappelijke literatuur manieren bekend om deze modelonzekerheid te formaliseren. Het meenemen van modelonzekerheid vereist de specificatie van een klasse van alternatieve modellen. De CSO heeft besloten dit niet expliciet te modelleren. Wel geven de in het vorige hoofdstuk getoonde uitkomsten van alternatieve prognosetafels (AG2020 en CBS2021) en de later in dit hoofdstuk opgenomen uitkomsten van alternatieve COVID-scenario’s (structureel, verdwijnend en incidenteel) een indicatie van de mate van modelonzekerheid. Hiermee wordt echter zeker niet het volledige modelrisico gedekt; er bestaat immers een heel scala aan alternatieve modelspecificaties. Bovendien zijn deze alternatieve modelspecificaties niet in samenhang met de andere vormen van onzekerheid (parameteronzekerheid, procesonzekerheid en micro-langlevenrisico) bekeken. De daadwerkelijke onzekerheid in de toekomstige sterfteontwikkeling zal daarom aanzienlijk groter zijn. pagina 51 / 80 Prognosetafel AG2022 | Onzekerheid
52 Online Touch Home