oNDERZoEK onderzoeker luuk Mallee van Regioplan: Werk met motivatie De meningen zijn sterk verdeeld: van ‘re-integratie heeft altijd zin’ tot ‘re-integratie kost alleen maar geld’. Dat er veel geld omgegaan is in re-integratie staat wel vast. Luuk Mallee schetst een beeld van de ontwikkelingen in de laatste twintig jaar. ‘Pas de laatste 5-6 jaar is aandacht voor de effectiviteit in opkomst.’ ‘Net als in allerlei andere sectoren is marktwerking lange tijd in de mode geweest. Het was de bedoeling dat gemeenten re-integratie gingen inkopen bij private bedrijven. Sleutelwoorden waren destijds vooral ‘steeds betere kwaliteit’ en ‘effectiever’. Maar wát dat was, dat was niet duidelijk. Na verloop van tijd hebben gemeenten er alles aan gedaan om aan te tonen dat re-integratiebedrijven hun werk niet goed deden. Puur om het feit dat ze het allemaal zelf wilden gaan doen. Nu zie je dat er nauwelijks nog private bedrijven worden ingezet. re-integratie komt vooral terecht bij klantmanagers van gemeenten of sw-bedrijven.’ aan het woord is Luuk Mallee. Hij heeft jarenlange ervaring met re-integratie en onderzoek naar effectiviteit. Hij signaleert dat er een groot kennisgebrek is en dat bewezen effectiviteit nooit een criterium is geweest bij de keuze tussen re-integratiebedrijven. ‘al die tijd is nooit transparant geworden dat een opdrachtgever weet welke bedrijven beter zijn dan andere, wat kwaliteit is en of er een leereffect inzit. Per saldo is er gewoon erg weinig bekend wat de netto-effectiviteit is van re-integratie. en daarom is het moeilijk vast te stellen of alle re-integratieactiviteiten die er zijn geweest goed waren of juist niet. aan de andere kant hebben re-integratiebedrijven zelf ook weinig gedaan om aan te tonen dat ze beter zijn dan de rest. De noodzaak was er niet omdat in de aanbestedingsregels niets was gesteld over gebleken effectiviteit. Dit om te voorkomen dat nieuwkomers op de markt niet werden uitgesloten.’ Huidige beleid Mallee vervolgt: ‘ik heb onderzoek gedaan naar de bruto-effecten van re-integratie. en dan blijkt dat van alle trajecten ongeveer 30 tot 50% wel is geplaatst. De vraag is of die mensen ook geplaatst zouden zijn als er geen activiteiten waren ondernomen. Dat weten we simpelweg niet.’ is het dus tijd om somber te gaan kijken als het begrip re-integratie valt? Hij vindt van niet. er liggen wel degelijk mogelijkheden. als die maar worden gezien. ‘uit onderzoek blijkt dat de motivatie van mensen zelf belangrijk is. Dát sorteert wel effect. elke werkgever wil graag gemotiveerde medewerkers.’ 21 magazine re-integratie 2016
22 Online Touch Home