Interview Jacco Vonhof 'Bedrijven die investeren in een veilige werkomgeving, zijn de winnaars van de toekomst' Meten jullie het aantal zaken waarin het niet goed gaat? “Nee, dat is eigenlijk niet te meten, want dan zou je de meldingen moeten registreren en de Autoriteit Persoonsgegevens verbiedt ons om dat soort data te verzamelen. In de afgelopen tijd zijn er een aantal opvallende zaken naar voren gekomen, vooral bij mediabedrijven (The Voice, NOS Sport – red.). Door de grote media-aandacht voor incidenten als deze gingen veel bedrijven meteen aan de slag. Bedrijven vroegen zich af: hoe gaat het eigenlijk bij ons, wat kunnen en moeten wij nog meer doen om zoiets bij ons te voorkomen? De vraag naar vertrouwenspersonen nam toen ook meteen toe.” Ruim een miljoen mensen krijgen op hun werk te maken met pesten, (seksuele) intimidatie, discriminatie en agressie. Er is nog een hoop werk te doen. “Dat zijn natuurlijk zorgelijke cijfers en we zien dat bedrijven dit ook echt oppakken. Geen enkele werkgever wil dat medewerkers hiermee te maken hebben. Je ziet en merkt dat er door de jaren heen veel is veranderd, wat we wel en niet acceptabel vinden in de omgang met elkaar. Het is soms ook een bedrijfscultuur die is gegroeid en die moet veranderen. En het zijn natuurlijk ook de mensen zelf, onderling. Dat je omziet naar elkaar en dat je als omstander het ook aankaart of iemand aanspreekt als er iets gebeurt. De werkgever zelf is er niet altijd bij. Natuurlijk is de werkgever uiteindelijk verantwoordelijk voor een veilige werkplek, maar een veilige en goede werkomgeving creëer je met elkaar.” 20 Als een wet niet de juiste oplossing is, wat is dan volgens u een betere manier om te zorgen dat bedrijven werk maken van grensoverschrijdend gedrag? “Op grond van de Arbowet is de werkgever verantwoordelijk voor een veilige werkvloer. De wet biedt dus al een kader dat goed werkgeverschap vereist, zowel op het gebied van fysieke als mentale veiligheid. Moeten we die wet verder verbreden? Zoals gezegd is het beter om de focus te leggen op verdieping en bewustwording en werkgevers waar nodig ondersteunen om de juiste stappen te zetten. Bij wet- en regelgeving moeten we altijd de vraag blijven stellen: waarom doen we dit? Te vaak namelijk ook schiet regelgeving zijn doel voorbij of pakt het in de praktijk niet uit zoals het was bedoeld.” Welke oplossingen ziet u voor kleine bedrijven die zelf geen vertrouwenspersoon kunnen aanstellen? “Een goed alternatief zou kunnen zijn omdat via brancheorganisaties te laten verlopen. Zij kunnen een vertrouwenspersoon faciliteren die toegankelijk is voor meerdere bedrijven binnen de branche. Dit biedt kleinere bedrijven toegang tot ondersteuning, zonder dat ze hier individueel voor moeten opdraaien. Zo ontstaat een collectieve aanpak die werkt zonder extra regeldruk op te leggen.” Het CNV deed in 2024 onderzoek onder 3.000 werkenden. Het blijkt dat seksuele intimidatie vaker voorkomt in bedrijven met minder dan 10 werknemers. Er heerst in kleine bedrijven vaker een informele sfeer, wat slachtoffers kan ontmoedigen om melding te maken. Wat is uw reactie op het onderzoek? “In kleine bedrijven – 83 procent van alle bedrijven in NL– snijdt het mes hier aan twee kanten. Een informele sfeer kan ontmoedigen, maar ook juist laagdrempeliger maken. Goed contact met collega’s, vertrouwen en een open cultuur en werksfeer kunnen hierbij helpen. Het is dan juist belangrijk om te werken aan cultuur en dat doe je hier niet met protocollen en wetgeving, maar veel meer bewustwording. Vanuit de Stichting van de Arbeid organiseren we gratis trainingen met het oog op de rol van leidinggevenden en trainingen met het oog op de rol van omstanders. Daarnaast ontwikkelen we een sectoraanpak, om juist de kleine bedrijven
21 Online Touch Home