58 Mandeguod D Reukzin Overheerlijke geuren uit de keuken doen mij watertanden. Zweetlucht probeer ik te maskeren met deodorant. Odeurtjes moeten onze uitstraling dan wel aantrekkelijkheid doen opschalen. De meeste bistedokters zijn echter niet zo van de parfumerie. Gelukkig heb ik al een partner en tot volle tevredenheid. Maar in essentie zorgen geuren bij ons dus vooral voor beleving. Soms echter ook als alarmering. Want als ik gas of brandlucht ruik moet ik op mijn hoede zijn. En dat bedorven eten kokhalzen opwekt is ook niet voor niks: je kunt het maar beter niet verorberen. In dit soort situaties wordt geurbeleving verdrongen door óverleving. Net zoals dat veel vaker bij dieren het geval is. Geuren spelen een grote rol in ons leven. Niet alleen bewust, ook onbewust. Denk bijvoorbeeld hoe bepaalde geurtjes op onze gemoedstoestand kunnen werken zonder dat we daar zelf erg in hebben. Evolutionair is bij ons echter de reukzin deels verdrongen door het visuele aspect. Iets wat er smerig uitziet gaan we echt niet opeten, ook al ruikt het nog zo lekker. En anderzijds kunnen wij verbaal met elkaar communiceren. In de dierenwereld is de reukzin nog veel essentiëler dan bij ons. Beesten zijn daar ook veel beter op toegerust. Het oppervlak van hun reukslijmvlies in de neusholte is groter dan bij ons en dit bevat ook nog eens exponentieel meer reukreceptoren. Daardoor is de belevingswereld van dieren dan ook heel anders dan bij de mens. Als wij elkaar kwijt zijn in een grote menigte, zoeken we vooral met onze ogen. Een ooi daarentegen herkent haar lam in een grote koppel uit honderden op de geur!. Prooidieren worden juist gewaarschuwd als ze een roofdier ruiken. Omgekeerd ruiken roofdieren hun prooi van verre en leren ze die van ‘onder de wind op’ te benaderen zodat ze zelf zo lang mogelijk onopgemerkt blijven. Bij beide is de reukzin dus van vitaal belang in hun bestaan. Van vlinderpartners is bekend dat die elkaar over kilometers afstand kunnen ‘ruiken’ door middel van geurhormonen, de zogenaamde feromonen. Omgekeerd is het stinkdier in staat om belagers
59 Online Touch Home