tou en dan de katten. Ien fan de katten hjitte Sypke wit ik noch. Op de pleats wie fan alles te dwaan. Heit, mem, faam, arbeider lytsfeint elts hie syn wurk. Ek doe stie feilichheid foarop. Der moast de bern neat oerkomme. In pjutterskoalle wie der net. Doe’t ik 6 jier wie, gie ik nei de iepenbiere skoalle yn Raerd. In skoalle mei trije klassen. Sa’ n 60 bern sieten der op, werûnder ek de bern út Poppenwier. Moarns 2 km rinne en middeis nei pake en beppe te iten. Sy wennen oan de Slotsdyk yn Raerd. Beppe Tryntsje hie gauris stikjes âlde bôle wjekke yn molke en bestruid mei sûker en kaniel. Wat wie dat lekker, ja wat waarden wy bedoarn. Oan skoalle stie ûnder oaren juffer Skoalle yn Raerd Jeltsma. Sy hold fan regels en wie tige streng. Fatsoenlik yn de banken sitte mei de hannen op’e rêch. Dat wie in opdracht. Yn elke bank siet in bakje mei inkt. Dêr stipten wy de pinne yn en dan koene je skriuwe. It joech ek wolris flekken en oare griemerij. Fansels wie der wol in doekje om ien en oar fuort te wurkjen. Yn de earste klas waard mei potlead wurke. Lêzen en skriuwen waard leard mei it brûken fan it lêsplankje “aap, noot mies” ensafuorthinne. De measte âlderen sille it grif noch út de holle witte. Yn de tredde klasse sieten wy mei 3 jonges en 3 famkes. Ien fan de famkes wie Anneke Bloem. Sy wennet ek yn Mantgum. Ferskate jierren hat sy mei har man Ids van der Ende in bakkerij oan de Master Jansenstrjitte yn Mantgum hân. Ien fan myn freonen wie Tjitse Heida. Syn heit en mem Wytse en Janke Heida hiene in skip. Sy wennen yn Raerd yn’e buorren. Winterdeis giene se nei de minsken ta om turf te bringen. (Turf waard brûkt om de kachels mei te stoken) Tjitse en syn suster Lolkje wiene net altyd op skoalle mar giene bytiden mei op it skip. Yn it skuorke njonken harren hûs waard in winterfoarried oanlein. Maaitiids waard it skip laden mei polderdyksgrûn fan ús heit syn lân. Yn de modder sieten fosfaten. (*terpmodder ôfgroeven) Fosfaten ferbetteren it lân. It wie fruchtbere grûn. It wie tige dreech om it skip hjirmei te laden. Mei in kroade oer in planke, dy’t troch de wiete grûn sa glêd as sjippe waard. (*Terpmodder ôfgrave om it wetter te kearen. Letter kamen der gemalen en wetterskippen en wie dat net mear nedich) Mandeguod 11
14 Online Touch Home