Waar is het misgegaan? Eeuwen geleden hadden onze voorouders de gewoonte hun tuin- en keukenafval (en mest en ander afval) rondom hun huis te bewaren. En door dit lange tijd te doen ontstonden heuvels die hen beschermden tegen het hoge water. Na verloop van tijd was de bescherming van deze terpen minder relevant. Aan het begin van de 19 eeuw werd begonnen met het afgraven van de terpen. Grondbezitters op de minder vruchtbare zandgronden kochten deze grond. Terpaarde is zo vruchtbaar dat gewassen er wel zes jaar achter elkaar goed op kunnen groeien! Inmiddels zijn we een paar generaties verder en is onze kennis (deels) verloren gegaan. Wij gooien ons groenafval, in het gunstigste geval, in de groene container (de inhoud van de gemiddelde grijze container bevat nog altijd ca. 30% groenafval). Deze container wordt opgehaald en na verloop van tijd mogen we een lading compost ophalen van de gemeente. Hier kleven een paar nadelen aan: er moeten vrachtwagens en machines voor ingezet worden. Bovendien schijnen er ook zware metalen en bestrijdingsmiddelen mee terug te komen. Van onze voorouders kunnen we leren dat zelf composteren een goed idee is. We bepalen zelf wat erin zit. Het levert minder verspilling van energie op. En het is prachtig om te zien wat met de compost gebeurt en welk leven erin ontstaat. 36 | Mandeguod juli/augustus 2024 Compost op onze kleigrond zorgt op den duur voor makkelijker bewerking van de tuin. Bijkomend voordeel is dat rode wormen gek zijn op dit organische afval en zo neemt het bodemleven toe. Vogels zijn weer dol op deze wormen, dus goed voor de biodiversiteit. Op enkele woningen na heeft ieder huishouden een tuin. Er is (bijna) altijd wel een hoekje te vinden waar een composthoop gemaakt kan worden of waar een compostvat kan staan. Heel veel tuin- en keukenafval kan op de hoop. Bereide etensresten, dierlijke producten of vette etenswaren mogen er niet in. Deze kunnen gewoon in de groene container. Op internet zijn de lijstjes te vinden met de do’s en don’ts. Op www.ivn.nl zoekterm ‘compostvat’ staat een helder artikel over compost maken. Een paar leuke uitdagingen voor ons dorp: 0% groen afval in de grijze container en een bijna lege groene container! Met als resultaat een vruchtbare, levendige tuin. En over een paar eeuwen ziet ons nageslacht dat de terp van Mantgum nog groter is geworden! - Doet u mee?!
37 Online Touch Home