12 Aanpak faillissementsfraude blijft noodzakelijk Uit een onderzoek van een aantal jaren geleden blijkt dat bij ongeveer dertig procent van de faillissementen sprake is van fraude. Volgens forensisch accountant Jeanette van Dijk van Hermes Advisory heeft dit percentage de afgelopen jaren wel hoger gelegen. “Faillissementsfraude is de meest omvangrijke fraude die we kennen en wie moet dat dragen? Dat zijn vooral de crediteuren en de fiscus. En de fiscus, dat zijn wij. De gevolgen van faillissementsfraude gaan ons dus allemaal aan.” Door: Henk Poker En dat stoort haar, zeker omdat het probleem weinig aandacht heeft in de politiek, daarover later meer. Een forensisch accountant richt zich op het opsporen van financiële en economische delicten. In de praktijk betreft dit meestal fraudeonderzoek, dat wordt uitgevoerd om strafrechtelijke en civielrechtelijke vervolgstappen te ondersteunen. ‘Een faillissement komt nooit onverwacht’ “Wij kijken wat er niet klopt,” vult Van Dijk aan. “Daarbij nemen we niet alleen financiële informatie onder de loep, maar bijvoorbeeld ook notulen, doen we interviews en pluizen we emailverkeer na. Zorgvuldigheid is daarbij vereist, want er zijn altijd mensen bij betrokken. Daarom ook is het toepassen van hoor en wederhoor van belang.” Cruciale informatie Een lastig vak, want naast alle belangen heb je ook bijna altijd te maken met mensen die niet willen meewerken. “En doen ze dat wel, dan vertellen ze meestal niet het hele verhaal. Ik schat dat je zo’n zestig procent van de benodigde informatie krijgt, de overige veertig procent, vaak cruciale informatie, hoor je niet of onvoldoende. Daar moet je bij de uitvoering van je onderzoek wel rekening mee houden.” NOAB Overigens was de keuze voor forensisch accountant wel een bewuste. “Ik zou niet graag in de schoenen van een controlerend accountant willen staan. Ik vergelijk het wel eens met Russische roulette. Je krijgt een klein beetje informatie, maar moet wel een verklaring afgeven dat alles klopt. Wat ik doe is in dat opzicht gemakkelijker, maar zorgvuldigheid staat voorop. Ik mag me niet laten meeslepen in onrechtvaardigheid. Je komt veel leed tegen, het draait altijd om mensen en belangen. Het is heel belangrijk om daarin objectief te blijven. Laat je je meeslepen, dan kun je de belangen van je opdrachtgever niet goed behartigen.” saneren Met name in de achter ons liggende crisisjaren hebben tussen de duizenden noodlottige faillissementen ook veel fraudeurs gezeten, is de overtuiging van Van Dijk. “Er zijn genoeg bedrijven geweest die de crisis hebben aangewend om te saneren en ik heb de nodige sterfhuisconstructies voorbij zien komen. Door de invoering van de flex-bv is het veel gemakkelijker geworden om de ene bv te laten klappen en in een volgende bv weer verder te gaan. Ja, dat is ook faillissementsfraude.” Van Dijk noemt het vooral gelegenheidsfraudeurs die fraude plegen, uitzonderingen daargelaten. “Ondernemers die met hoge personeelskosten kampen en langdurige huurcontracten hebben, maken vaak noodgedwongen gebruik van de ruimte die de Faillissementswet hen biedt. En dan heb ik het over zowel kleine als grote bedrijven.” Als voorbeeld noemt ze de kledingindustrie waarin een ware kaalslag heeft plaatsgevonden. “De kledingindustrie heeft in Activa | Nummer 1 - 2018
13 Online Touch Home