6 ‘iXBRL en de automatiseringstrend raken de gehele branche’ De traditionele werkzaamheden van de externe accountant verdwijnen door automatisering, waarschuwt prof. dr. Hans Verkruijsse in zijn afscheidsrede, afgelopen november aan de Tilburg University. Het goede nieuws: de maatschappelijke informatiehonger neemt alleen maar toe. Het vraagt om een andere rol van de NOAB-adviseur. Door: Hans Pieters Dat het accountancyvak een grote verandering ondergaat, is niets nieuws, weet Hans Verkruijsse als geen ander. Maar ditmaal is er wel degelijk reden voor zorgen. De accountancybranche is nog onvoldoende doordrongen van de ernst. Verkruijsse verwijst naar een rapport van het World Economic Forum uit 2018, waarin wordt gesteld dat de rol van accountants, notarissen en advocaten uiteindelijk wordt vervangen door automatisering. ‘De beroepsgroep is te weinig innovatief’ Zijn advies is om de zegeningen van de automatisering te omarmen. Hij introduceert in zijn afscheidsrede een ‘framework of continuous control’. Zijn boodschap aan de sector: alleen met behulp van continue monitoring en auditing is de accountant of boekhouder in staat om snel en adequaat te reageren op afwijkingen die optreden in productieprocessen. Barcode Naast de automatisering van de controlepraktijk speelt een tweede ontwikkeling. De jaarrekeningen van beursgenoteerde ondernemingen moeten per 2020 in inline XBRL (ook wel afgekort tot iXBRL, red.) rapporteren, html gecombineerd met XBRL. Verkruijsse vergelijkt XBRL met een barcode die aan gegevens hangt. iXBRL is de combinatie van HTML en XBRL: in XBRL kunnen geen foto’s en grafieken e.d. worden vastgelegd. Dat kan wel in HTML. NOAB “Het voordeel is dat je heel makkelijk informatie kunt uitwisselen. Systemen kunnen elkaar direct begrijpen, zoals het in Nederland ontwikkelde Standard Business Reporting (SBR)programma. Alleen dan wereldwijd. Het maakt dat uitvragende partijen niet meer gaan wachten op een jaarrekening.” Hij vervolgt: “Samenstellen is een algoritme. Als de boekhouding is gedaan, wat steeds meer bijna volautomatisch gebeurt, is het één druk op de knop. Al helemaal als je het referentie grootboekschema gebruikt.” Ondernemers, investeerders banken en leveranciers vragen steeds meer en actuelere informatie om snel en adequaat te kunnen reageren op de marktontwikkelingen. “Banken willen nu al per kwartaal of maand gegevens ontvangen,” constateert Verkruijsse. “De informatie wordt ingelezen en zonder menselijke tussenkomst beoordeeld.” Hoewel de waarschuwing van Verkruijsse in zijn afscheidsrede met name focust op de rol van de traditionele accountant voor de grotere ondernemingen, data-uitwisseling en ontwikkelingen als kunstmatige intelligentie, is zijn boodschap wel degelijk relevant voor het NOAB-administratiekantoor. De automatiseringstrend en ontwikkelingen als XBRL en gestandaardiseerde grootboekrekeningen raken namelijk de gehele branche. Het verschil zit ’m vooral in het antwoord dat het individuele administratie- en/of accountantskantoor moet formuleren. Voor NOAB-kantoren ziet hij vooral kansen in de rol van financieel-administratief ontzorger van de mkb-ondernemer. Adequaat Het effect van SBR-XBRL is dat banken veel sneller zullen aankloppen bij een onderneming met een lening, als blijkt dat de kengetallen achteruitlopen. Precies daar ligt de toegevoegde Activa | Nummer 1 - 2019
7 Online Touch Home