Is een burn-out te voorkomen? De vraag is of je een burn-out te allen tijde kunt voorkomen. Volgens arbeidspsycholoog Bert Stronks is dat niet het geval. “De oorzaken van een burn-out kunnen heel divers zijn. Zo krijgt iedereen in zijn leven met tegenslag of druk te maken, dat kan ook leiden tot een burn-out. Feit is dat de één daar beter mee om kan gaan dan de ander.” DRIE CRITERIA Op de vraag wat we verstaan onder een burn-out hanteert Stronks het liefst de Utrechtse Burn-Out Schaal, kortweg UBOS, die de mate van burn-out meet. “Er worden drie criteria gehanteerd: het gevoel emotioneel opgebrand te zijn, de mate waarin iemand zich nog bekwaam voelt en een onverschilligheid die gaat optreden. Scoor je hoog op deze drie onderdelen, dan is er vaak sprake van een burn-out,” legt Stronks uit. “In de praktijk kijk ik daarnaast naar de ervaringen die iemand heeft ondervonden.” COMBINATIE Volgens Stronks zijn inwoners van landen in West-Europa gevoeliger voor een burn-out, omdat het tempo in deze landen behoorlijk hoger ligt dan elders. “De aanleiding waarom mensen met klachten bij mij komen is vaak het werk. Ga je praten, dan hoor je dat er veel meer speelt en blijkt de oorzaak van een burn-out een combinatie te zijn van werk, persoonlijke kenmerken, omgevingsfactoren en life events. Kortom, NOAB.NL 11 er kan van alles spelen wat uiteindelijk tot een burn-out kan leiden.” Als voorbeeld noemt Stronks jonge ouders die kinderen krijgen. “Dat zorgt voor een andere manier van leven en kan, ik zeg met nadruk kan, een bepaalde vorm van stress met zich meebrengen. Wat gevolgen kan hebben voor het functioneren op het werk, privé, et cetera.” Maar ook een schokkende ervaring, zoals een auto-ongeluk, een overval op straat, ervaringen in de jeugd of een trauma, kan de oorzaak zijn van een burn-out. “Ik krijg ook mensen die gezond leven en goed opletten wat ze wel of niet doen, en dan toch een burn-out krijgen. Er kunnen altijd patronen in het leven ontstaan, die je niet in de gaten hebt, maar die uiteindelijk wel leiden tot een burn-out. Kortom, op de vraag of je het kunt voorkomen, luidt het antwoord: nee.” VITALITEIT
12 Online Touch Home