“HET GAAT EROM DAT WE ONZE TIJD EN ENERGIE RICHTEN OP DIE KLANTEN WAARVAN WE HET VERMOEDEN HEBBEN DAT ZE CRIMINELE BANDEN HEBBEN” PROFESSIONEEL-KRITISCH Voor het gemiddelde mkb-accountants- en administratiekantoor is het inrichten van een systeem om op fraude en criminele financiering te detecteren niet de eerste prioriteit. Toch hoort het signaleren van frauderisico’s tot de kerntaak, stelt AFM. De toezichthouder noemt een aantal aandachtspunten, zoals een professioneel-kritische houding bij het inwinnen van inlichtingen en het onderkennen van sector- en klantspecifieke risicofactoren. De verplichte stappen van de risicoanalyse worden gevolgd, maar vaak te oppervlakkig, constateert AFM in het onderzoek ‘Scherper op frauderisico’s!’. In het artikel ‘Iedereen zijn eigen brievenbusfirma’ schetst het FD een beeld van de groeiende praktijk van adressen waar tientallen of honderden al dan niet malafide bedrijven staan geregistreerd. Bij elkaar gaat het om tienduizenden bedrijven. Opsporingsautoriteiten schatten dat er de afgelopen vijf jaar een kleine tien miljard euro’s aan verdachte transacties via deze brievenbuslocaties heeft plaatsgevonden. Banken en andere financiële instellingen geven tientallen tot honderden miljoenen euro’s uit om witwassen en andere vormen ven financiële criminaliteit op te sporen, en nóg is het vaak onvoldoende in de ogen van de AFM. Rabobank-fraudeonderzoeker Jean Paul heeft als FIOD-medewerker aan verschillende kanten van de streep gestaan. Hij benadrukt dat alles begint met goed, kwalitatief onderzoek. “De overgrote meerderheid van de klanten is betrouwbaar. Het gaat erom dat we onze tijd en energie richten op die klanten waarvan we het vermoeden hebben dat ze criminele banden hebben.” Het gaat om de sociale impact die je maakt, niet alleen om de wettelijke Wwft-verplichting, is de boodschap die hij heeft. “Je kunt je op het standpunt stellen dat milieudelicten of dwangarbeid niet onze zaak is, maar het onderliggende maatschappelijke probleem raakt ons allemaal. Je kunt het verschil maken.” Bijvoorbeeld bij belastingontwijking of illegale houtkap. Het laatste is een groot probleem: naar schatting dertig tot negentig procent van het tropisch hardhout is illegaal gekapt. HERKOMSTCERTIFICAAT HARDHOUT Paul bepleit meer samenwerking met andere disciplines, zoals de wetenschap. Een mooi voorbeeld is een onderzoek naar de herkomst van tropisch hardhout. Controles hierop zijn moeilijk, vanwege fraude met documenten. Onderzoekers van Wageningen University werken aan methodes om door middel van dna of een chemisch profiel de herkomst van hout te bepalen. Uit hun eerdere tests bleek dat op basis van dna een onderscheid kan worden gemaakt tussen Afrikaanse bomen die slechts veertien kilometer uit elkaar staan. Soms gaat een antecedentenonderzoek toch mis, ondanks de allerbeste bedoelingen. Drie jaar terug bleek ontwikkelingsbank FMO bij de financiering van de bouw van een waterkrachtcentrale in zee te zijn gegaan met een zakenman die in eigen land was veroordeeld voor moord op een mensenrechtenactivist. Het project moest worden stilgelegd. FMO moest naar aanleiding van het incident de eigen controlemechanismen volledig herzien. Dat blijkt lastiger dan gedacht, een jaar geleden spraken milieu- en mensenrechtenorganisaties, waaronder Milieudefensie, de ontwikkelingsbank aan op misstanden op door FMO gefinancierde palmolieplantages in Liberia. NOAB.NL 21 TRENDS EN ONTWIKKELINGEN
22 Online Touch Home