“ER IS HELAAS GEEN CHECKLIST DIE JE KUNT AFVINKEN OF JE WEL OF NIET SUCCESVOL LOS BENT VAN NEDERLAND” Anjo ging haar man achterna toen hij voor zijn werk naar Valencia verhuisde. Ze werd al snel een vraagbaak voor de lokale Nederlandse gemeenschap. “Mensen kwamen vanzelf met hun vragen en verhalen: ik heb nog een huis in Nederland waar ik sta ingeschreven, maar zit best allang weer hier?” Toen een klant die als digital nomad volledig online voor Nederlandse opdrachtgevers werkte aanklopte voor advies, ging er een lampje bij haar branden: “Waarom zou ik me alleen op Nederlanders in Spanje of Valencia focussen? Het kan niet anders dat meer mensen dit soort vragen hebben.” Inmiddels komen de meest gevarieerde verhalen voorbij en melden ook accountants- en administratiekantoren zich voor advies aan klanten. KOP IN HET ZAND Regelmatig hoort ze verhalen die rondgaan in het wereldje van de digital nomads over mensen die al jaren zijn uitgeschreven uit Nederland en vanuit het buitenland klussen aannemen. “En dat op de meest creatieve manieren die niet altijd juist zijn. Dat maakt mijn werk soms lastig. Mensen krijgen van mij vaak niet het antwoord waarop ze hopen. Vaak blijkt het allemaal niet zo eenvoudig als wat hun door mede-digital nomads wordt verteld,” stelt ze. “Als je nog steeds sterke banden met Nederland hebt, kun je binnenlands belastingplichtig blijven in Nederland in de ogen van de Belastingdienst. Ook als je maar zelden in Nederland bent. Bijvoorbeeld als je nog een woning tot je beschikking hebt, vermogen aanhoudt, een Nederlandse bron van inkomen hebt, een Nederlands telefoonnummer gebruikt en af en toe terugkeert. Er is helaas geen checklist die je kunt afvinken of je wel of niet succesvol los bent van Nederland.” De grootste onwetendheid – misschien is het ook de kop in het zand – is het risico dat mensen lopen in het land waar ze naartoe gaan. “Een grote groep digital nomads staat nog in Nederland ingeschreven en heeft hun zorgverzekering in Nederland lopen. Ze zijn zich onbewust van de vuistregel dat je, als je ergens 183 dagen of meer (een half jaar) verblijft, in veel landen belastingplichtig wordt,” vertelt ze. “De voornaamste vraag waar ze zich druk om maken is: kan ik in Nederland een probleem krijgen? Dat is terecht. Maar een tweede belangrijke vraag is: welk risico loop ik in het land waar ik ben? Het nieuwe land kan daar ook iets van vinden.” De hoofdregel luidt: je betaalt belasting dáár waar je woont en aan het werk bent. “Als je langere tijd vanuit een ander land werkt, verschuift de belastingplicht naar dat land. En ook de sociale zekerheid kan zich verplaatsen,” verklaart Bots. “Het lastige is dat iedere situatie anders is. Daar kunnen nog allerlei extra haken en ogen en verschillen aan vastzitten, afhankelijk naar welk land je gaat en of je in loondienst werkt of een zelfstandige bent. Zolang er keurig in Nederland belasting betaald wordt, hoor ik in de praktijk de Belastingdienst niet snel klagen. De fiscus onderzoekt natuurlijk liever de mensen die – mogelijk onterecht – geen belasting betalen. De Sociale Verzekeringsbank staat daar wel weer scherper in, is mijn ervaring, vanuit economisch motief.” Grotere bedrijven hebben vaak HR-beleid wie wel of niet in het buitenland mag werken of maximaal vanuit het buitenland mag wonen en werken. “Meestal is dat een bepaald aantal dagen. Of in ieder geval minder dan 183 dagen, om safe te zitten.” Kleinere werkgevers hebben vaak niet door dat zíj een probleem kunnen krijgen als een werknemer vanuit het buitenland voor ze werkt. NOAB.NL TRENDS & ONTWIKKELINGEN
34 Online Touch Home