“DIT VOELT ALSOF JE EEN PLEISTER HEEL LANGZAAM VAN JE ARM TREKT” En het urencriterium komt vooral in het nauw als een onderneming aan het begin van een kalenderjaar staakt. Want als iemand staakt op bijv. 1 februari kan hij in dat kalenderjaar nooit aan het urencriterium voldoen. Ook al werkt iemand nog zo hard, in een maand tijd 1.225 uur werken lukt mij zelfs niet. En dat is krom, want in de opbouwfase van de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek voldeed de ondernemer kennelijk wel gewoon aan het urencriterium. Een kromme regel, maar wel een belangrijke regel. STAKING BIJ OVERLIJDEN Daarop geldt één uitzondering: bij staking wegens overlijden van de ondernemer. Dit, op grond van een besluit van 14 januari 2016 (StCrt. 2016, nr. 2495). Als de ondernemer in het jaar van overlijden niet aan het urencriterium voldoet, mag hij in dat jaar toch eerder niet- gerealiseerde zelfstandigenaftrek in mindering brengen op zijn stakingswinst. Let wel, alleen op stakingswinst en niet op reguliere jaarwinst in het jaar van staking. Verrekening mag alleen plaatsvinden indien en voor zover de stakingswinst toereikend is. Deze uitzondering geldt ook alleen maar voor niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek uit het verleden, niet voor reguliere zelfstandigenaftrek in het jaar van staken. Een laatste aandachtspunt betreft de lijfrenteaftrek. Een ondernemer die staakt kan zijn stakingswinst onder voorwaarden omzetten in een lijfrente of bankspaarproduct. Als door deze omzetting het bedrag van de nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek hoger wordt dan de stakingswinst verminderd met die lijfrente, vindt voor het meerdere geen verrekening plaats en vervalt voor dat deel de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Voorbeeld Arturo overlijdt op 1 april 2021 en heeft een stakingswinst van € 110.000. Hij heeft nog € 15.000 aan niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek staan. Arturo bedingt een lijfrente van € 98.000, althans zijn weduwe in de vorm van een nabestaandenlijfrente. Hoeveel niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek geldt dan voor Arturo in 2020: stakingswinst af: lijfrenteaftrek restant stakingswinst € € 110.000 98.000 € 12.000 waardoor Arturo maximaal € 12.000 nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek mag benutten. Zie hier het belang om de lijfrente niet te hoog te nemen. De stakingswinst had voor € 3.000 extra onbelast kunnen zijn, terwijl de latere uitkeringen uit die lijfrente wel belast zijn. Wel staat er in het besluit van 14 januari 2016 een vervelende voorwaarde: de goedkeuring geldt alleen als de ondernemer in het jaar van overlijden als gevolg van het overlijden niet aan het urencriterium voldeed. En toon dat maar eens aan… 38 &GO magazine
39 Online Touch Home