0

VOOR ONDERNEMERS ADV I SEURS IN DE ADMINI S T RAT IE VE EN FI S C A LE SEC T OR PAGINA 26 Nieuwe keuzes, nieuwe koers PAGINA 42 De krapte op de arbeidsmarkt PAGINA 5 De aantrekkingskracht van een eigen kantoor JAARGANG 2 UITGAVE 4. 2021

COLOFON INDEX &GO is een uitgave van de Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen en verschijnt 4x per jaar. Jaargang 2, uitgave 3, september 2021 HOOFDREDACTIE Ed de Vlam BLADMANAGEMENT Chantal van Pelt EINDREDACTIE Loft 238 Tekst & Media REDACTIE Femke Hellings, Hans Pieters, Henk Poker, Eveline aan de Wiel VORMGEVING Campagne, Rotterdam OPMAAK Appeltje Eva, Lith FOTOGRAFIE Ilse Leijtens, Paul Tolenaar, Maarten van der Wal DRUK Dekkers van Gerwen, ’s-Hertogenbosch ABONNEESERVICE Opgave van abonnementen, opzegging en adreswijziging uitsluitend schriftelijk doorgeven aan de uitgever. Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Meer informatie over abonnementen via: info@noab.nl ADVERTEREN? Meer informatie via: communicatie@noab.nl Commentaar, ideeën en suggesties? Welkom via: communicatie@noab.nl CONTACT NOAB Rompertdreef 7, 5233 ED ‘s-Hertogenbosch Postbus 2478, 5202 CL ‘s-Hertogenbosch 073 614 14 19 I www.noab.nl ISSN 2666-8068 Vertrouwd adviseren IN DIT NUMMER: 03 Voorwoord 05 ”Dit is de beste keuze die ik kon maken” 08 “Doe maar een softwarepakketje” 10 Sporten met collega’s 12 Van eenmanszaak naar familiekantoor 16 Rennen van deadline naar deadline 18 Laat Qoen de boekhouding maar doen 2 &GO magazine 22 Automatisering in eigen hand met RPA en Low Code 24 Vertrouwd adviseren 26 Nieuwe keuzes, nieuwe koers 30 Mobiliteitsmix als alternatief 32 Niet-financiële impact 34 Een coach zorgt ook goed voor zichzelf 36 Zelfstandigenaftrek bij stakingswinst 42 De krapte op de arbeidsmarkt 24 Maak een start 22 RPA en Low Code Rennen van deadline naar deadline 16 INDEX

Familie De accountancymarkt kraakt in zijn voegen. Eigenaren van administratie- en accountantskantoren klagen steen en been. Ze komen om in het werk, maar hebben niet de mensen om het te verzetten. Het lager gekwalificeerde personeel is inmiddels voor een groot deel weggeautomatiseerd en komt niet meer terug. Maar daar ligt niet het grootste probleem. Het gaat met name om mensen op HBO-niveau die op dit moment nog niet zijn te vervangen door algoritmes. De instroom vanuit de scholen is mager omdat het vak bij jonge mensen niet erg hoog staat in de categorie ‘volg je roeping’. Nieuwe mensen krijgen is slechts één kant van het probleem. Goede mensen behouden is de andere. Worden ze niet weggekaapt door een ander kantoor, dan beginnen ze gewoon voor zichzelf. Ze vestigen zich als zelfstandig administratie- en/of belastingadvieskantoor. Als we het CBS mogen geloven (en dat mogen we) dan valt het grote aantal starters in onze sector op. Twee daarvan hebben zich onlangs bij NOAB aangemeld en we hebben ze gevraagd naar hun beweegredenen om te kiezen voor het zelfstandig ondernemerschap. Dat is natuurlijk geen marktonderzoek, maar een paar zaken vallen op: geld en eigen invulling van het werk. Wat betreft de financiële beloning zullen veel starters nog van de koude kermis thuiskomen. Lange werkweken met niet-gehaalde deadlines staan hen te wachten. En onder de streep blijft toch minder over dan gedacht. Het doet me denken aan de lotgevallen van de deelnemers aan het tv-programma ‘Ik vertrek’. Kom je uiteindelijk om in het werk, worden de investeringen in software te hoog, is de verlangde kennis te veel en roept je bedrijf dus om schaalvergroting, dan staat je op dit moment niets anders te doen dan te gaan samenwerken met lotgenoten. Immers, personeel is niet te krijgen. Willen kantoren met personeel hun goede mensen behouden, dan zullen zij in beweging moeten komen. En dan heb ik het niet alleen over een goed salaris, maar vooral ook over zaken die in onze sector nog geen gemeengoed zijn. Denk daarbij aan het werken aan de vitaliteit van de mensen, aan gemeenschappelijke binding door bijvoorbeeld uitjes en het hebben van een prettige en sfeervolle werkomgeving. Ik ben bij te veel kantoren op bezoek geweest waarbij menig begraafplaats meer leven uitstraalde. Creëer een familie waarbinnen men zich geborgd voelt en voeg de daad bij het woord. De tijden dat mensen vervangbaar kapitaal waren liggen achter ons. Mensen laten hun familie echt niet snel in de steek. Ed de Vlam, directeur NOAB NOAB.NL 3 VOORWOORD

STILSTAAN IS GEEN OPTIE 4 &GO magazine

DOOR: HENK POKER “DIT IS DE BESTE KEUZE DIE IK KON MAKEN” STEEDS MEER ZELFSTANDIGE BOEKHOUDERS Uit cijfers van het CBS blijkt dat in de administratieve beroepen vooral veel startende boekhouders aan de slag gaan. Opvallend, omdat er toch ook voldoende vacatures openstaan. Niet voor niets ziet het UWV binnen de accountancy- en administratiebranche kansrijke beroepen en spreekt zij van een overspannen situatie, die het voor werkgevers lastig maakt om nieuwe medewerkers aan te trekken. NOAB.NL 5 COVERARTIKEL

“ÉÉN VAN DE BELANGRIJKSTE REDENEN VOOR ZELFSTANDIGHEID IS DAT IK VOOR DE ONDERNEMER NU NÓG MEER VAN TOEGEVOEGDE WAARDE KAN ZIJN” Dat was vóór corona al zo en is ook nu nog steeds aan de orde,” zegt Suzanne IJzerman, adviseur arbeidsmarktinformatie bij het UWV. Een duidelijke oorzaak daarvoor durft ze niet te geven. “We doen geen onderzoek naar de oorzaken waardoor beroepen kansrijk zijn. Uiteindelijk is het een optelsom van enerzijds wat de markt vraagt en anderzijds wat er aan aanbod is van werkenden, nieuwkomers (afgestudeerde jongeren en/of zij-instromers) en mensen die de arbeidsmarkt verlaten, bijvoorbeeld vanwege pensioen.” “Wat we wel zien, is dat er met name op mboniveau (ruim) voldoende kandidaten zijn voor administratieve beroepen als secretarieel medewerker, secretaresse en receptionist. Maar er is juist vraag naar administratieve beroepen op hoger niveau zoals bijvoorbeeld salarisadministrateurs, accountants, controllers, belasting- en hypotheekadviseurs en beleidsmedewerkers.” Bijscholen is wellicht een mogelijkheid om een deel van de tekorten op te lossen, zeker omdat er veelal mensen op hbo- of wo-niveau worden gevraagd. EEN EIGEN KANTOOR Wat drijft de nieuwe starters, waarom kiezen ze voor het onzekere zelfstandige bestaan? We vroegen het twee aspirant-leden van NOAB, te weten Joeri van Os van ADMOS en Matei Kaplan van Focus Belastingadvies. Een baan bij een bedrijf behorend tot de Big Four, een auto van de zaak, een goed salaris, veel vakantiedagen en redelijk constante werkuren; toch koos Matei Kaplan ervoor een eigen kantoor te beginnen. In juni van dit jaar begon hij, na een lange tijd van voorbereiding, zijn eigen kantoor in het Overijsselse Hengelo, Focus Belastingadvies. “Ik heb in de loop van de jaren een groot netwerk opgebouwd en er bereikten mij steeds meer vragen of ik een eigen kantoor wilde beginnen. Veel klanten waren namelijk wel tevreden over mijn dienstverlening, maar niet over het tarief dat ze daarvoor moesten betalen. En hoewel ik het een moeilijke stap vond, besloot ik uiteindelijk voor een eigen kantoor te kiezen.” Wat hij de eerste maanden sowieso heeft gemerkt, is dat een eigen kantoor veel meer tijd kost dan een reguliere baan. “Dat vind ik niet erg, zeker niet omdat ik nog in de opstartfase zit. Dus ja, het is zo af en toe tot laat in de avond doorwerken, maar dat hoort er nu nog bij.” Wat Matei momenteel ook opvalt is dat er veel eenmanszaken bijkomen, waaronder boekhoudkantoren. “Dat merk ik onder andere aan het feit dat de gemiddelde boekhouder snel geneigd is een fiscaal adviseur op te zoeken, er zijn inmiddels verschillende trajecten bij mij neergelegd.” ONTWIKKELINGEN Hij is het eens met de constatering dat het voor een éénpitter lastig is om alle ontwikkelingen in de markt bij te houden. “Toch denk ik dat ik dat redelijk goed heb ondervangen, omdat ik samenwerk met een accountantskantoor. We hebben regelmatig technisch overleg, waarbij zij de accountancyaspecten inbrengen en ik de fiscale ontwikkelingen.” 6 &GO magazine

Hoewel Matei het goed had bij zijn laatste werkgever, koos hij toch voor het bestaan als zelfstandige. “Eén van de belangrijkste redenen voor zelfstandigheid is dat ik voor de ondernemer nu nóg meer van toegevoegde waarde kan zijn. Ik moet eerlijkheidshalve ook bekennen dat het vanuit financieel oogpunt aantrekkelijk is om deze stap te maken, dat komt met name dankzij het fiscaal advieswerk. Daarnaast is de vrijheid die ik nu ervaar een belangrijke drijfveer. Kortom, het bevalt me heel goed, dit is de beste keuze die ik heb kunnen maken.” ACTIEF IN CONTACT Vijf jaar was Joeri van Os uit Veldhoven bezig met de voorbereiding van een eigen kantoor. Een overname van zijn laatste werkgever zorgde ervoor dat hij iets sneller dan gepland de wereld van de zelfstandigen binnenstapte. Zijn drijfveer? “Ik vind dat alle ondernemers actieve begeleiding en coaching verdienen, reactief werken past daar gewoon niet bij.” Zijn cliënten krijgen allemaal een toekomstplan en een bijbehorend coachingtraject, zo kunnen de meeste vraagstukken opgelost of voorbereid worden voordat ze gaan spelen. “Om dit te kunnen doen moet ik mijn cliënten goed kennen en actief in contact blijven.” Dat kan alleen, zo is de overtuiging van Joeri, wanneer de cliënt zo goed als live inzicht heeft en weet wat de vervolgstappen van het plan zijn. “Vooruitgang door inzicht, toch?” SPECIALISTEN Op eigen benen staan, of je nu een korte of lange voorbereidingstijd hebt gehad, is spannend. “Klopt, de drempel is hoog. Je hebt altijd wel een reden om het niet te doen, maar uiteindelijk moet je het gewoon doen. De eerste maanden geven al zoveel energie.” Hoewel Joeri nu als éénpitter door het leven gaat, kan hij terugvallen op een aantal specialisten. “Op momenten dat het nodig is kan ik die invliegen. Zij zijn dan ook actief onderdeel van het coachingtraject. Je kunt nooit overal alles van weten en de cliënt zo goed mogelijk begeleiden en adviseren staat voorop.” “ DE DREMPEL IS HOOG. JE HEBT ALTIJD WEL EEN REDEN OM HET NIET TE DOEN, MAAR UITEINDELIJK MOET JE HET GEWOON DOEN” Zijn er ook nadelen aan het bestaan van zelfstandig kantoorhouder? “Het up-to-date blijven in vaktechniek en andere ontwikkelingen die invloed hebben op de branche is lastig. Daarom heb ik me bewust aangesloten bij NOAB. Het willen verkrijgen van die kwaliteitsstempel dwingt mij indirect ook om mijn interne zaken op orde te hebben. De samenwerking met andere kantoren, via NOAB, zie ik ook als een toegevoegde waarde. Uiteindelijk wil ik een formule uitbouwen die, zonder mij aan het roer, toepasbaar en succesvol in andere steden moet zijn. Maar dat is écht lange termijn. Met ADMOS wil ik een merk neerzetten.” NOAB.NL 7 COVERARTIKEL

‘Doe maar een softwarepakketje’ De best practices en lessons learned uit Next op het gebied van softwareselectie. DOOR: THIJS KNOESTER VISIE VEREIST Software moet je aanschaffen op basis van je eisen voor je toekomstige kantoor. Daarvoor moet je een stap terug doen naar je toekomstwensen en je visie. Wat voor kantoor wil je zijn? Prijsvechter, specialist of trusted advisor met één been in de onderneming van de klant? En, niet onbelangrijk: welke persoonlijke wensen van de vennoten liggen daaraan ten grondslag? De Next-deelnemers vormen samen een community, delen hun toekomstvisies én bepalen de diensten en producten die zij willen (gaan) aanbieden. PAK HET INTEGRAAL AAN Met de toekomstige diensten en producten in het achterhoofd, bepalen de deelnemers samen wat de eisen- en wensenlijst is voor een optimale en complete ‘productiestraat’. Dus niet één pakket, maar de hele keten van software op je kantoor: van scan-en-herken tot boekhouden en van dashboarding en het automatisch insturen van de aangifte, en alles daaromheen. Gericht op wat je als toekomstig kantoor voor je klant wilt betekenen. LEER VAN ELKAAR Vervolgens wordt groepsgewijs gekeken wat onderling kan worden opgepakt. Tips, best practices en inspiratie worden uitgewisseld om elkaar verder te brengen. Het ene kantoor heeft soms de oplossing voor het probleem van de ander. Bijvoorbeeld door net iets meer kennis van een pakket, of een andere manier van werken. In bijeenkomsten en op een online platform worden die vragen en antwoorden bij elkaar gebracht. En wat onderling niet opgelost kan worden, legt NOAB neer bij de softwareleveranciers. DUBBELCHECK JE HUIDIGE SOFTWARE Om je software optimaal te gebruiken, is het goed je te realiseren of je meer uit je bestaande IT kunt halen dan nu het geval is. Met een GAP-analyse brengt NOAB Next in kaart, hoe je kantoor scoort op automatisering en de processen daaromheen. Dan wordt ook duidelijk of je je software wel optimaal gebruikt. Zijn alle koppelingen goed ingericht? Benut je alle automatische functies? Staan alle vinkjes goed? Er blijft veel potentieel in je pakket liggen, als je niet de moeite neemt om je daarin vast te bijten. KIJK NAAR QUICK WINS Zomaar aan je software gaan sleutelen is niet altijd de slimste route. Naast de integrale aanpak, waarin Nextkantoren samenwerken aan een totaal eisenpakket, zijn er op individueel niveau quick wins te behalen. Daarvoor biedt Next een intake & actieplan: samen met een Nextconsultant kijk je met welke eenvoudige verbeteringen je een relatief grote slag kunt slaan in efficiency en tijdsbesparing. 8 &GO magazine

TOCH OVERSTAPPEN? Dan hier de Top Tips van Next-consultants: • Make it personal: stel de ideale eisen- en wensenlijst voor jouw kantoor op, liefst met een Next-consultant die de markt kent. Gebruik die ook bij het bellen van referenties. • Wees objectief: leg elke leverancier langs dezelfde eisen- en wensenlijst en leg de scores vast. Opent een pakket je ogen voor nieuwe mogelijkheden? Voeg die toe aan je lijst en vraag nogmaals aan de andere leveranciers hoe ze scoren op de aanvulling. • Referenties? Wees kritisch. Zoek zelf naar meerdere referenties. Probeer een gevoel te krijgen bij de kantoren die je spreekt: hebben ze een moderne blik op dienstverlening en procesinrichting? Hebben ze een soortgelijke datamigratie uitgevoerd, en hoe ging dat? Gebruik het NOAB-forum of de Next-community hiervoor. • Kijk naar samenhang: realiseer je dat het vervangen van één softwarepakket zou kunnen betekenen dat je alle processen binnen je organisatie goed onder de loep moet nemen. • Durf te kiezen: beoordeel je nieuwe software niet op basis van je oude pakket, maar sta open voor moderne functionaliteiten die je verder brengen. Ook al betekent het dat je eigen manier van werken aan moet passen. • Vraag hun visie: hoe kijken de leverancier tegen de toekomst aan en wat willen ze ontwikkelen? Zijn ze innovatief en begeleiden zij hun klanten met hun software de toekomst in, of zijn ze reactief en bouwen ze ‘ouderwetse’ wensen in? Nog een tip: vraag hoeveel mensen er op de ontwikkelingsafdeling werken. • Betrek je team: laat een stip op de horizon zien waar je naartoe wilt werken, en leg intern uit welke nieuwe mogelijkheden de software gaat bieden – en waarom de switch noodzakelijk is. Veranderen is eng, en zonder intrinsieke motivatie bewegen medewerkers niet altijd makkelijk mee. • Betrek je klant: maak een kopgroep van welwillende klanten die openstaan voor meer automatisering, en test met hen nieuwe software en processen uit. Je kunt hen inzetten als ambassadeurs om andere klanten mee te krijgen in een nieuwe manier van samenwerken. (Binnen NOAB Next gaan we hier uitgebreid op in.) Met NOAB Next optimaliseer en automatiseer je je productiestraat. Meer weten? Ga naar de NOAB-website en klik op de Next-tegel. NOAB.NL 9 9

Door je medewerkers samen te laten sporten, bereik je veel vliegen in één klap. Je krijgt gezondere en vrolijke mensen, een op elkaar ingespeeld team, meer creatieve ideeën en betere bedrijfsresultaten, om maar eens wat voordelen te noemen. Wat brengt samen sporten daadwerkelijk en hoe kun je een en ander het best organiseren? DOOR: FEMKE HELLINGS

Sporten met collega’s? Een ziektedag van een gemiddelde werknemer kost je al gauw 300 euro per dag, en dan hebben we het alleen nog maar over de financiële kant van de zaak. Wat een mentaal en fysiek fitte medewerker je elke dag oplevert? Dat is stukken meer en interessanter. Het is bewezen dat fittere mensen harder werken, productiever zijn, beter kunnen ontspannen en beter tegen tijdsdruk en stress kunnen. Hoe gezonder je medewerkers, hoe minder ziekteverzuim en hoe meer werk er verzet wordt. BETER TEAMWORK EN POSITIEVE WERKSFEER Met elkaar sporten werkt versterkend voor het groepsgevoel. Je leert elkaar op een andere manier kennen, de stemming wordt beter en het team wordt hechter. Mensen zullen meer voor elkaar over hebben en dus ook voor het bedrijf. Zeker als je iedereen laat meedoen – van schoonmaker tot directielid – creëer je gelijkheid. Sporten verbindt en is daardoor misschien wel de beste vorm van teambuilding. MEER CREATIVITEIT EN INNOVATIE Door regelmatig actief bezig te zijn raakt je personeel stap voor stap – zowel lichamelijk als geestelijk en emotioneel – in topvorm. Ze krijgen een meer ‘open mind’, met nieuwe ideeën en betere klantrelaties tot gevolg. De ervaring van ‘steeds beter worden’ zal zich ook naar de werkvloer vertalen. Terwijl je medewerkers flexibeler, innovatiever en weerbaarder worden, wordt je organisatie het ook. En dit zul je onder aan de streep van de jaarrekening terugzien. “ DE ERVARING VAN ‘STEEDS BETER WORDEN’ ZAL ZICH OOK NAAR DE WERKVLOER VERTALEN” KIEZEN EN BEGINNEN MAAR! De een kiest voor een groepsyogasessie, de ander organiseert een tenniscompetitie of schrijft zich als team in voor de lokale obstacle run. Belangrijk bij de keuze voor een activiteit is natuurlijk dat je iets kiest wat de meeste medewerkers zien zitten. Benadruk ook de voordelen van samen sporten boven ieder voor zich. Door vóór, na of misschien zelfs tijdens werktijd te sporten, houden mensen privétijd over. Laat ze ook weten dat ze mee mógen doen. Niets is verplicht, je geeft ze alleen de kans op kosten van de zaak fitter te worden. En dat collectieve abonnement? Dat krijg jij als werkgever natuurlijk deels van de Belastingdienst weer terug. Over voordelen gesproken. NOAB.NL 11 VITALITEIT

DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Toen Pieter Fransens tien jaar geleden een administratiekantoor oprichtte in Nieuwe Pekela, speelde hij al met de gedachte dat het in de toekomst weleens een familiekantoor zou kunnen worden. Inmiddels heeft Administratiekantoor Fransens versterking gekregen van zoon Ronald en dochter Irma. Samen zetten ze in op verdere groei van het kantoor. En met succes. 12 &GO magazine Fotografie: Maarten van der Wal VAN EENMANSZAAK NAAR FAMILIEKANTOOR

Zoon Ronald was de eerste die bij zijn vader in dienst kwam. Met zijn hbo-diploma Bedrijfseconomie op zak was hij aanvankelijk bij een ander kantoor aan de slag gegaan. “Toen ik daar kwam werken, heb ik meteen aangegeven dat ik op termijn in het bedrijf van mijn vader wilde stappen. Dat snapte mijn werkgever gelukkig meteen. Het was fijn dat dat bespreekbaar was.” Ronald had een termijn van vijf tot tien jaar in gedachten, maar het moment om in te stappen kwam eerder dan verwacht. “Op een gegeven moment kreeg ik het steeds drukker,” vertelt Pieter. “Ik kwam tijd tekort om het groeiende aantal klanten goed te bedienen. In overleg met zijn werkgever is Ronald mij toen komen versterken. In het begin op oproepbasis voor één dag in de week, en vanaf 2017 fulltime.” Voor dochter Irma was het op dat moment nog te vroeg. “Vanaf mijn veertiende wist ik dat ik dit werk wilde gaan doen. Het was voor mij vanzelfsprekend dat ik ooit bij het kantoor van mijn vader zou gaan werken, maar ik wilde na mijn hbo-opleiding Accountancy eerst meer werkervaring opdoen. Ik ben gestart bij accountantskantoor BDO en ben vervolgens een aantal jaren aan de slag gegaan als financial controller bij een uitzendbureau. Vorig jaar ben ik mijn broer gevolgd en het familiebedrijf ingestapt.” KINDEREN OP DE LOONLIJST Dat was in het begin even zoeken, vertelt Pieter. “Ik was gestart als een eenmanszaak, dus mijn kinderen kwamen op de loonlijst te staan. Maar hoe bepaal je hun salaris? Ik gun mijn kinderen van alles, maar het moet wel redelijk zijn. Gelukkig hebben ze daar nooit moeilijk over gedaan. We hadden ook wel een richtlijn, door hun eerdere werkervaringen.” Maar de waarde van het werken bij een familiekantoor zit voor Ronald en Irma niet in het salaris. Bij Administratiekantoor Fransens werken ze samen aan hun toekomst. Dat voelt vertrouwd. Voor Pieter was er ook een praktisch voordeel: het kantoor is gevestigd aan huis, en dat kon zo blijven. “Om de kantoorruimte te bereiken, loop je door de keuken en de woonkamer heen. Met personeel van buiten was dat lastiger geworden.” Dit jaar is het administratiekantoor omgezet van een eenmanszaak naar een vennootschap onder firma, waarmee Ronald en Irma officieel mede-eigenaar zijn geworden. Dat was voor Pieter een logische stap. “We respecteren elkaar en geven elkaar de ruimte om keuzes te maken. Door mijn ervaringen met familiebedrijven in mijn klantenkring, wist ik hoe het wel en niet moest. Dat hield ik in mijn achterhoofd.” MEEGAAN IN INVESTERINGEN Over het algemeen remt de oudere generatie de investeringen af, wist Pieter, terwijl de jongere garde flink wil investeren. “Daar moet je een goede balans in zien te vinden. Bijvoorbeeld als het gaat om automatisering. Ik heb me altijd voorgenomen om mee te gaan in de ideeën van Ronald en Irma als het bijvoorbeeld over investeren in ICT gaat. Daarin vertrouw ik op hun oordeel.” Vragen rond automatisering komen bij Ronald terecht. “Die hebben we benoemd tot ICT’er. De grote lijnen ken ik wel, maar als het specifiek wordt, roep ik Ronald erbij.” Andersom werkt dat net zo, vertelt zijn zoon. NOAB.NL 13 COMMUNITY

man,” lacht Pieter. “Het is nooit gelijkspel.” “ WE RESPECTEREN ELKAAR EN GEVEN ELKAAR DE RUIMTE OM KEUZES TE MAKEN” “Als we tegen ingewikkelde boekhoudkundige vraagstukken aanlopen, dan hoeven we die negen van de tien keer niet zelf te gaan uitzoeken, maar dan leggen we ze aan mijn vader voor. Die kan vaak een vergelijkbare kwestie opvissen uit zijn geheugen. Zo vullen we elkaar mooi aan.” Toch zijn ze het niet altijd met elkaar eens. “Gelukkig niet,” vindt Irma. “Maar we durven goed tegen elkaar uit te spreken wat we ergens van vinden. Heftige discussies hebben we eigenlijk nooit.” Uiteindelijk komen de vennoten er altijd samen uit. “Dat is het voordeel van drie GROEIEN VIA BESTAANDE KLANTEN Sinds de komst van Ronald en Irma is Administratiekantoor Fransens sterk gegroeid. En die groei zet door, merkt Irma. “We hebben alle drie ons eigen netwerk. Adverteren doen we niet, maar dat hoeft gelukkig ook niet. Nieuwe klanten weten ons vooral te vinden via mond-tot-mondreclame. Dat is het mooiste compliment dat we kunnen krijgen.” Samen hopen ze de huidige klanten te mogen blijven bedienen en te kunnen uitbreiden. Ze beseffen hoe bijzonder het is om dat samen te kunnen doen. “Wat bij ons goed werkt, is dat we eerlijk zijn,” denkt Irma. “In familiebedrijven denk je misschien eerder: laat ik mijn mond maar houden om ruzie te voorkomen. Maar uiteindelijk werkt dat niet. De kracht van een familiebedrijf zit juist in een veilige en vertrouwde werkomgeving. Die creëer je samen.” Slim verzekeren? Beroepsaansprakelijkheid & datarisk www.bav.covermij.nl 14 &GO magazine

Een jaarrekening in een handomdraai met het werkprogramma in Speedbooks ® Met het werkprogramma in Speedbooks® wordt het opstellen van een jaarrekening makkelijker dan ooit. Hiermee vink je direct de controlepunten af die je bij een jaarrekening moet doorlopen. Het werkprogramma past de inhoud automatisch aan op basis van de informatie in de dataset, zodat je meer tijd overhoudt voor advies. Meer weten? Scan de QR-code en ontdek hoe makkelijk het voor je wordt. Ontdek het gemak op Speedbooks.com NOAB.NL 15

Rennen van deadline naar deadline DOOR: EVELINE AAN DE WIEL BTW-aangiften, NOW-verklaringen en spoed-aanvragen van klanten: administratie- en belasting- advieskantoren hebben het drukker dan ooit. Hoe ga je hiermee om? Tijdens een #NOABverbindt-sessie gingen NOAB-leden eind oktober digitaal met elkaar in gesprek over de drukte bij kantoren. Bestuurslid Suzanne Tetteroo, die het gesprek samen met voorzitter Dirk-Jan van Blijderveen begeleidde, vertelt wat haar is opgevallen. 16 &GO magazine Suzanne kijkt terug op een prettige sessie met een goede sfeer over een breed gedeeld probleem. “De deelnemers liepen vrijwel allemaal tegen hetzelfde aan: door de drukte zijn ze meer bezig met brandjes blussen dan met plannen voor de toekomst.” De urgentie bleek hoog, merkte het bestuurslid. “Maar aan het einde van een drukke BTW-maand hadden de deelnemende kantoren tóch tijd vrijgemaakt om ervaringen te delen en oplossingen te bespreken. Dat was een mooi uitgangspunt.” CORONADRUKTE EN PERSONEELSTEKORT Piekdrukte bij kantoren aan het eind van een kwartaal is niet nieuw; de drukte als gevolg van de coronacrisis is dat wel. Naast het standaardwerk zijn kantoren nu ook druk met de administratieve afhandeling van coronaregelingen en het beantwoorden van spoedaanvragen, bijvoorbeeld als een klant op korte termijn financiering nodig heeft en een bank om bepaalde documenten vraagt. Daarnaast worstelen veel kantoren met het vinden van goed personeel, waardoor meer werk over minder mensen verdeeld kan worden. Dit probleem speelt breder op de arbeidsmarkt, want ook de grote accountantskantoren krijgen hun vacatures voor gekwalificeerde financials nauwelijks ingevuld. De piekbelasting is niet bepaald aantrekkelijk voor talenten. “De kantoren merken

“VOOR VERANDEREN IS TIJD NODIG. ALS JE DIE TIJD NIET VRIJMAAKT, DAN BLIJF JE STILSTAAN. ERGENS MOET JE DIE CIRKEL ZIEN TE DOORBREKEN” dat accountancytalent steeds vaker vertrekt naar werkgevers waar de werkdruk gelijkmatiger verdeeld is,” schreef Accountancy Vanmorgen onlangs. VERANDEREN? NEE, GEEN TIJD! Als mogelijke oplossingen om de druk bij administratiekantoren te verlagen werd tijdens de online sessie bijvoorbeeld het verhogen van de rekening of het afscheid nemen van klanten bij slechte aanlevering genoemd. Ook digitalisering werd als oplossingsrichting gezien, maar veel kantoren ontbreekt het aan tijd om hierin écht stappen te maken. Suzanne ziet de worsteling ook bij andere kantoren: door de drukte hebben ze nauwelijks tijd om stil te staan bij wat er anders kan. Met de stelling ‘ik zou meer tijd willen hebben om mijn kantoor toekomstproof te maken’ waren de deelnemers het unaniem eens. Maar voor het werken aan het kantoor zelf, is door het rennen van deadline naar deadline nauwelijks ruimte. Ook de stelling dat er veel tijd te winnen valt met het optimaliseren van processen werd breed gedeeld. “Maar voordat je daarmee daadwerkelijk ruimte creëert, zul je daar eerst in moeten investeren,” beseft Suzanne. “En dat kost tijd. Maar juist die is er niet.” DIGITALE TRANSITIE Als kantoorhouder herkent Suzanne het probleem van het personeelstekort, maar met de piekdrukte heeft haar kantoor inmiddels afgerekend. “Ook wij hebben het ontzettend druk, maar dat komt vooral omdat we nieuw personeel nodig hebben. Gelukkig zijn wij inmiddels redelijk ver met de digitalisering van ons kantoor, waardoor de topdrukte in de BTW-maanden enorm is afgenomen. Dat scheelt écht, want echte piekdrukte aan het einde van een kwartaal hebben wij niet meer.” Veel kantoren vinden het lastig om hun klanten mee te nemen in de digitale transitie, bleek ook tijdens de sessie. Suzanne raadt collega-kantoren aan om de tijd te nemen om de voordelen toe te lichten. “Onze klanten vonden de digitaliseringsslag juist prettig. ‘Had het niet eerder gekund?’ vroegen sommigen. Het ligt er ook aan hoe je het overbrengt, denk ik. Deel je zomaar ineens mee voortaan bonnetjes te gaan scannen en gooi je het over de schutting? Of neem je een klant bij de hand en laat je zien wat het zijn onderneming oplevert? Daar zit wel een groot verschil in.” IN BEWEGING BLIJVEN Maar ook klanten meenemen in een transitie kost tijd, beseft Suzanne. “Dat is het grootste probleem, denk ik. Voor veranderen is tijd nodig. Als je die tijd niet vrijmaakt, dan blijf je stilstaan. Ergens moet je die cirkel zien te doorbreken. Ik besef dat ik dat makkelijk kan zeggen, want zelf hebben wij als kantoor die stap al gezet. Maar ook nu zorgen wij dat we in beweging blijven. We sluiten onszelf regelmatig een paar dagen op om aan ons kantoor te werken. Wat kan er beter? Welke processen kunnen we anders inrichten? Daar maken wij tijd voor, omdat het ons uiteindelijk ook tijd oplevert.” Als je als kantoor de basis op orde hebt, dan kun je verder, denkt Suzanne. “Dan kun je ook meer naast een klant gaan ondernemen, in plaats van dat je alleen maar met de cijfers bezig bent. Dan is het standaardwerk een opstapje naar meer en kun je richting de rol van vertrouwd adviseur bewegen. Want met boekhouden alleen ga je het verschil niet maken. Om een kantoor écht toekomstproof te maken en meerwaarde te kunnen bieden, moet eerst de basis op orde zijn. Dat begint met tijd maken, anders blijf je brandjes blussen.” NOAB.NL 17 Fotografie: Paul Tolenaar TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Bij TOP Fiscaal en Financieel Adviseurs in Roermond stemmen ze hun dienstverlening continu af op de technologische mogelijkheden en de klantbehoefte. Ooit waren ze een van de eerste kantoren met abonnementen. Daarna onderscheidden ze zich met een volledig digitale productiestraat in de cloud. En nu? Nu stellen eigenaren Ruud Bongers, Ivo Joosten en Berry Cuijpers ons voor aan Qoen. Hun nieuwe virtuele collega, speciaal voor de nieuwe generatie ondernemers die veel zelf kan en wil doen. Fotografie: Ilse Leijtens DOOR: FEMKE HELLINGS

V.l.n.r. Ivo Joosten, Berry Cuijpers en Ruud Bongers vóór hun kantoor in Roermond. Laat Qoen de boekhouding doen Berry en Ivo richtten TOP Adviseurs op in 2013. Toen nog met een andere vennoot erbij, later kwam Ruud voor haar in de plaats. “Voorheen werkten we alle drie bij grotere kantoren en daar zagen we dat het uurtjefactuurtjemodel veel frustratie opleverde bij klanten. We hebben zelf dan ook vanaf het begin voor een abonnementsvorm gekozen.” De klant neemt een pakket standaard werkzaamheden af en mag onbeperkt vragen stellen. “Dat wil zeggen: vragen die binnen een kwartier beantwoord kunnen worden. Voor grotere vraagstukken rekenen we extra, maar ook dan geldt een fixed fee. Zodat de klant weet waar hij aan toe is.” Het feit dat er nooit een drempel is geweest om contact te leggen, heeft TOP geholpen snel in gesprek te komen en coach van de klant te worden. ALLES IN DE CLOUD Een paar jaar later en technologische ontwikkelingen verder gingen ze in 2017 werken met Vision Planner in de cloud. “Sinds tweeënhalf jaar hebben we een volledig digitale productiestraat. In plaats van de papieren jaarrekening introduceerden we de interactieve versie, die online geaccordeerd en gedeponeerd wordt. Eerst gingen onze nieuwe klanten werken met een portal en scansoftware, later ook de bestaande. Het voordeel van alle tijdwinst? We hebben nu meer de kans te praten over de toekomst. We zitten nu nog meer op de cijfers. Omdat we regionaal werken, staan we dicht bij de ondernemers. We weten dat hun kind op kamers gaat of dat ze getrouwd zijn en spelen daarop in met ons advies.” EN TOEN WAS ER QOEN De zaken gaan dus goed, maar dat is wat de heren betreft geen reden om stil te blijven zitten. “We merken dat er een nieuwe groep jonge ondernemers is, die het liefst alles online regelt en een beperkte adviesbehoefte heeft. Deze zzp’ers en mkb’ers willen gewoon dat hun jaarcijfers en aangiften BTW en inkomstenbelasting op tijd en goed zijn en hebben minder behoefte aan iemand die continu fysiek naast ze staat. Door zelfonderzoek hebben ze hun adviesvraag al voor 90% helder en ze zoeken alleen nog dat laatste stukje bevestiging. Speciaal voor deze groep hebben we Qoen.online ontwikkeld.” SNEL EN COMPLEET Qoen is een fictieve boekhouder, met toch een vertrouwd gezicht. Hij begint op 1 december en met hem gaat TOP een nieuwe kant op. “We gaan landelijker werken, onze doelgroep wordt breder. De klant kan alles van begin tot eind zelf regelen, inclusief berekeningen maken met de tools op de website. Zo compleet hebben wij online dienstverlening tijdens ons marktonderzoek nog nergens gezien. Het enige wat mensenwerk blijft is het inschatten van het risicoprofiel na aanmelding, maar ook dit gebeurt online. Een klant die zich vrijdagavond aanmeldt, is maandag rond de middag geaccepteerd. Zonder dat er persoonlijk contact is geweest.” TOP BLIJFT TOP “Voor de duidelijkheid: Qoen komt ons versterken, niet vervangen. Onze ‘gewone’ abonnementen NOAB.NL 19 KANTOOR VAN DE TOEKOMST

“DE DIGITAAL OPGEGROEIDE GENERATIE IS GEWEND DAT ZE ALTIJD EN OVERAL INFO TOT HAAR BESCHIKKING HEEFT EN ALLES ZELF KAN REGELEN” blijven we ook aanbieden. Er zijn en blijven natuurlijk genoeg ondernemers die wél voor full service gaan en die trusted advisor of coach willen. Met veel van onze klanten hebben we inmiddels een vertrouwensband opgebouwd, die zowel zij als wij willen behouden en waar ze graag voor betalen. Maar ben je een eenpitter of kleine onderneming, heb je weinig financiële middelen of kun je om een andere reden niet met alle automatiseringsslagen mee, dan is Qoen een goede optie. Hij neemt productiewerk uit handen, zonder dat je grote investeringen hoeft te doen.” KANTOOR IN BEWEGING Bij TOP Adviseurs werken naast Ruud, Ivo en Berry nog drie collega’s. “We hadden eerst alleen assistentaccountants Paul en Marco, die administraties en jaarrekeningen verwerken. Om voor te sorteren op de komst van Qoen, hebben we een paar maanden terug ook Patrick aangenomen. Met zijn achtergrond in IT en marketing bij Exact gaat hij Qoen coördineren. Zo’n 10 tot 20 procent zal Qoen immers niet weten, in dat geval helpt Patrick. Ieder modern accountantskantoor zou zo’n automatiseringskenner in huis moeten hebben! Alles uit de software halen, processen verbeteren en efficiënter werken: het is de toekomst. Ook Paul en Marco groeien mee met onze organisatie trouwens, mede dankzij trainingen van NOAB.” “Kijken we nog iets verder de toekomst in, naar het moment dat Qoen helemaal ingewerkt is, dan komen er hopelijk veel klanten bij zodat we nog verder kunnen opschalen. Natuurlijk kunnen we straks meer klanten helpen met hetzelfde aantal medewerkers, maar omdat een gedeelte altijd mensenwerk blijft en we nu landelijk gaan werken, verwachten we toch te groeien. Wie weet gaat Qoen ooit ook wel voor andere accountantskantoren werken. Met duidelijke afspraken zou dat prima lukken. Wij zijn in elk geval niet bang voor ontwikkeling en verandering, dus aan ons zal het niet liggen!” 20 &GO magazine

DOOR: FEMKE HELLINGS One-stop-shop voor financieel adviseurs Dat Exact digitale software-oplossingen biedt en een ervaren leverancier van cloudsoftware in de Benelux is, weet je ongetwijfeld allang. Dat Exact nu ook een geïntegreerde Accountancy Suite in Exact Online aanbiedt, waarin jij een 360 graden beeld vormt van je klanten en je klanten inzicht hebben in hun dossier, misschien nog niet. Tijd om je bij te laten praten door Joep Hoeks, CPO bij Exact. “Exact had al een sterke accountancypropositie, maar met de softwareproducten van Accountancy Gemak hebben we ook de fiscale en jaarrekeningpuzzelstukken ingevuld,” legt Hoeks uit. “We bieden nu een compleet pakket waarmee we het hele kantoor kunnen automatiseren, van backoffice tot primaire diensten. Het is dus een systeem voor CRM, dossiervorming, uren en facturen, maar ook voor de administratieve, fiscale, jaarrekening-, HR & payroll en adviesdiensten.” ÉÉN DATASET, 100% SAMENWERKING “Accountants werken vanuit één dataset, op één online platform slim en efficiënt samen met klanten,” gaat Hoeks verder. “Ze hoeven zich geen zorgen te maken over integratie van allerlei applicaties, het is namelijk een open systeem. Met MijnKantoor hebben we een app, waarmee ze optimaal digitaal samenwerken met hun klant over de verschillende domeinen heen. We hergebruiken data maximaal, waardoor kwaliteit en efficiency in het proces enorm toenemen. Daarbij zijn we in staat compleet te rapporteren en te dashboarden.” Om het in Hoeks’ woorden samen te vatten: met dit modulair opgebouwde pakket biedt Exact haar klanten het beste dat er op softwaregebied te krijgen is en versnellen ze verdere innovaties. Het combineren van data uit verschillende domeinen is volgens Hoeks uniek in de markt en stelt kantoren in staat advies op maat te geven. TIJD VOOR ADVIES De Accountancy Suite in Exact Online geeft vorm aan ontwikkelingen als no hands accounting en machine learning. Voorheen manuele handelingen – denk aan bankafschriften invoeren en facturen inboeken – zijn nu gerobotiseerd met scan-en-herkensoftware. Als gebruiker heb je meer en sneller inzicht dan vroeger. “Doordat dubbele gegevensinvoer verleden tijd is en je realtime overzicht hebt op één plek, besparen kantoren zichzelf veel tijd, energie en geld,” aldus Hoeks. De volledig online productiestraat maakt het werk minder foutgevoelig en zorgt ervoor dat output voorspelbaarder wordt. “Met de tijd die kantoren overhouden, kunnen ze andere dingen doen zoals vooruitkijken en zichzelf ontwikkelen tot volwaardig adviseur en sparringpartner van hun klant. We horen regelmatig terug van administratie- en accountantskantoren dat ze nu gemakkelijker, gestructureerder en strategischer samenwerken met hun klanten. Met niet zelden betere bedrijfsresultaten tot gevolg.” www.exact.com/nl NOAB.NL 21 ADVERTORIAL

Automatisering in eigen hand met RPA en Low Code DOOR: HANS PIETERS Robotic process automation (RPA) en Low Code zijn dé twee ontwikkelingen op ITgebied waar NOAB-kantoren zich in móeten verdiepen, stelt Reindert Doorn van DOCCO. Het zijn laagdrempelige middelen voor het automatiseren van de standaardhandelingen. “Het helpt je om zonder kennis van automatisering je eigen softwareprogrammaatje te ontwikkelen voor repetitieve, handmatige administratieve taken.” RPA en Low Code zijn twee termen uit de IT die onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Én waar een belangrijke rol van wordt verwacht als het gaat om de procesautomatisering van accountants- en boekhoudkantoren. VERSNELLEN Robotic process automation (RPA) houdt in dat je met behulp van robotisering processen versnelt, legt Reindert Doorn uit. “Dat is iets waar softwareleveranciers zelf mee bezig zijn. Een voorbeeld is Yuki met de administratiestraat.” Low Code staat synoniem voor de manier waarop je zonder kennis van programmeren toch zelf kunt programmeren. “‘Innoveren zonder programmeren’, zou een goede slogan zijn,” vat hij het voordeel samen. “Het stelt eindgebruikers in staat om zelf een technisch script te maken zonder kennis van programmeren.” De combinatie van RPA en Low Code biedt kantoren kansen om op laagdrempelige wijze zelf stukjes software te ontwerpen. “RPA zet scripts in om je proces te versnellen. Low Code is het platform dat je helpt dat te maken.” 22 &GO magazine

“ERMEE BEGINNEN VRAAGT NIET OM EEN GROTE INVESTERING. ER ZIJN GRATIS TOOLS EN GRATIS ONLINE HANDLEIDINGEN” START MAKEN Doorn legt het uit door RPA en Low Code te vergelijken met macro’s in Excel. “Vroeger had meestal een whizzkid op kantoor die een macro schreef waardoor je iedere volgende keer dat je het Excelsheet opende automatisch de verschillende stappen verwerkte.” Hij gebruikt macro’s om de verschillende rollen van RPA en Low Code uit te leggen. “Je robotiseert het proces (RPA), maar je moet er wel iets voor coderen (Low Code). Juist dat stukje, Low Code, zorgt ervoor dat je geen diepgaande kennis hoeft te hebben om toch processen te kunnen robotiseren.” Gevraagd naar hoe moeilijk het is om zelf software en scripts te ontwikkelen met Low Code, antwoordt Doorn: “Het is functioneel coderen. Starten kan iedereen en het is goed om een start te maken. Ermee beginnen vraagt niet om een grote investering. Er zijn gratis tools en gratis online handleidingen. Microsoft heeft een tool hiervoor, Power Automate, die onderdeel uitmaakt van het Office 365-pakket. Het is sowieso goed om uit te zoeken wat je met de techniek kan en welke impact het heeft voor je werk in de vorm van automatiseren van repeterende taken naar de toekomst toe.” SNIPPERS Het grote voordeel van RPA en Low Code is dat je de randzaken kunt automatiseren. “Er blijven een heleboel snippers binnen een kantoor over die niet geautomatiseerd plaatsvinden en waar geen standaard software voor is.” Als eerste voorbeeld noemt Doorn het afwikkelen van documenten en de stappen die daarbij horen. “Bij een opdrachtbevestiging, een jaarrekening et cetera zijn er handelingen die steeds weer opnieuw plaatsvinden. Vaak zijn het dezelfde stappen op een bepaald type document die je aan de voorkant zet en duizenden keren per jaren herhaalt. Het gaat om een modeldocument met modelteksten, in de huisstijl, met eventueel een handtekening. Als je de parameters weet, kun je die stappen met RPA automatiseren. Zodat het document vanzelf in de huisstijl is opgemaakt, met handtekening, verzonden én automatisch gearchiveerd wordt.” PLANNING Een ander voorbeeld is de planning. “Meerdere uren per week worden opgebrand aan het handmatig bijhouden van een Excelsheet waarin staat wanneer voor welke klant welke jaarrekening af moet zijn. Je kunt ook een script maken waarbij de planning automatisch wordt bijgewerkt op het moment dat je iets naar de klant verstuurt. Of zorgen dat de naam van een nieuwe klant automatisch wordt toegevoegd aan het planbord. Op die manier wordt het overzicht dynamisch bijgehouden op basis van stappen die je elders in je kantoor zet.” Een derde voorbeeld is de salarisverwerking. “Kantoren moeten vanuit het interne facturatiesysteem een klant factureren voor de verloningen. Iedere maand wordt handmatig geturfd hoeveel loonberekeningen er zijn gedraaid. Dat is een voorbeeld waarbij je een RPAcode kunt inzetten voor datasynchronisatie, waarbij de factuurregels automatisch worden klaargezet.” NOAB.NL 23 ICT & INNOVATIE

‘Wat vind jij belangrijk in je “ ALS JE ÉCHT LUISTERT, GAAT ER EEN WERELD VOOR JE OPEN” leven?’ Tijdens een workshop over klantcommunicatie liet trainer Marc Wilhelmus de deelnemende NOAB-leden twee jaar geleden ervaren wat er gebeurt in een gesprek als je oprechte vragen stelt en aandachtig luistert. “De kunst is om een gesprek niet over te nemen, maar écht te luisteren, zonder oordeel. Dat leer je door het te doen, met vallen en opstaan. En dan gaat er een wereld voor je open.” DOOR: EVELINE AAN DE WIEL

VERTROUWD ADVISEREN Zijn workshop over vertrouwen en klantcommunicatie was in 2019 onderdeel van de verplichte cursus voor NOAB-leden. Marc leerde de deelnemers vragen te stellen op verschillende communicatieniveaus en vooral goed te luisteren. “Als je in een klantgesprek gedrag kunt herkennen, dan kun je jouw gedrag daarop aanpassen en uiteindelijk vragen stellen op diepere lagen, over drijfveren en gevoel. Dan levert een gesprek veel meer op, omdat er vertrouwen ontstaat.” ACHTER DE CIJFERS Vraag een klant eens naar zijn drijfveren, tipt de trainer. “Cijfers vertellen niet alles. Een ondernemer die als zelfstandig ontwerper is begonnen, kan inmiddels een succesvol bedrijf leiden met honderd medewerkers, maar stiekem terugverlangen naar zijn werkplek aan huis. ‘Hoe gaat het met je, vind je je werk nog steeds leuk?’ Door die vraag te stellen, geef je een ondernemer de ruimte om zijn gevoel te delen en zijn verhaal te vertellen, zodat jij hem verder kunt helpen.” Niet iedereen is van nature communicatief sterk, beseft Marc. “Doe vooral waar je talent ligt,” adviseert hij. “Dat hangt ook samen met je businessmodel. Welke rol wil jij spelen als financieel dienstverlener? Wil je alleen BTWaangiften verzorgen en jaarrekeningen samenstellen? Of wil jij een ondernemer begeleiden in alle fases van zijn leven? Dat is een keuze die je maakt. Maar wel een hele wezenlijke.” LEREN LUISTEREN Lig je wakker van klantgesprekken? Zet er dan vooral getalenteerde adviseurs voor in, adviseert Marc. Toch valt er op het gebied van vragen stellen en luisteren veel te leren. “Als je energie krijgt van ondernemers coachen en adviseren, dan kun je daarin groeien. Ook als je minder sociaal vaardig bent. Daar ben ik van overtuigd. Dan moet je daar alleen iets meer voor doen.” Luisteren naar een ander begint bij luisteren naar jezelf. Wie ben ik, hoe communiceer ik en hoe kijk ik naar de wereld? “Start met het loslaten van je eigen gedachten en overtuigingen,” stelt Marc. “Als je tijdens een klantgesprek bedenkt dat je nog een jaarrekening moet afmaken, dan ben je de verbinding kwijt. Wen jezelf eraan om vijf minuten vóór een afspraak een rondje te lopen of koffie te drinken om je hoofd leeg te maken. Dan kun je met volle aandacht het gesprek aangaan en er écht zijn voor een klant.” INVESTEREN IN JEZELF Voor wie meer wil gaan coachen of adviseren, is leren luisteren een goede investering. Ondernemers vinden het moeilijk om daar tijd voor te maken, merkt Marc. “Vaak zit daar angst onder. ‘Straks zeg ik iets verkeerds en vindt de klant daar misschien wat van.’ Maar goede vragen stellen en leren luisteren is ook een kwestie van durven. Dat leer je door het te doen, en door fouten te maken. Dat kost tijd – en een beetje lef.” Marc hoopt dat meer adviseurs het zichzelf gunnen om eerst in zichzelf te investeren qua ontwikkeling en dan aan hun onderneming te werken. “Dat is misschien niet urgent, maar wél belangrijk voor de toekomst. Urgente taken moet je meteen uitvoeren, anders brandt de boel af. Greppels aanleggen om te voorkomen dat een brand overslaat, is niet urgent, maar wél belangrijk. Anders blijf je brandjes blussen. Aan jezelf werken is die greppel aanleggen. Dat moet je jezelf gunnen.” Marc Wilhelmus verzorgt trainingen op het gebied van gedrag, communicatie en talentontwikkeling. Daarnaast helpt hij ondernemers een-op-een met hun eigen life design en ondersteunt hij cliënten met stress- en burn-outklachten naar herstel. marcwilhelmus.nl. NOAB.NL 25 SKILLS

Nieuwe keuzes, nieuwe koers DOOR: FEMKE HELLINGS Het leven van compagnons Marcel Koppers en Cecilia Blok is de afgelopen tijd nogal overhoopgegooid. Ze belandden beiden in de lappenmand, wat tot ingrijpende keuzes en een compleet nieuwe businessstrategie heeft geleid. Een vernieuwende strategie ook, want ze zijn niet voor niets winnaar van de Exact Cloud Award! Cecilia Blok van A-Kantoor in Utrecht vertelt over hun weg naar meer levens- en werkgeluk.

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN “ OMDAT WE NU GEEN BONNETJES MEER INKLOPPEN, HEBBEN WE MEER TIJD VOOR FINANCIEEL ADVIES EN COACHING” “Het is pas vier jaar geleden dat ik bij Marcel kwam werken,” begint Cecilia. “Tijdens mijn sollicitatiegesprek als assistent-accountant liet hij vallen dat hij op den duur een opvolger zocht. Dat ik krap twee jaar later medeeigenaar zou zijn, had ik destijds niet durven denken.” Het toeval wilde dat ze het kantoor in 2020 zelfs alleen moest gaan leiden omdat Marcel gezondheidsproblemen kreeg. “Ik kan niet anders zeggen dan dat het pittig was. Toen mijn eerste burn-outsignalen zich aandienden, ging ik direct in coaching. Want ik omvallen? Dat mocht niet gebeuren!” Uiteindelijk zijn zowel Cecilia als Marcel tijdens hun herstel aan de slag gegaan met de vragen: wat kunnen we en wat willen we? De antwoorden op deze vragen hebben hun nieuwe richting bepaald. NIEUWE KOERS “Alleen klanten die 100% digitaal willen samenwerken, geven we nog administratieve ondersteuning,” legt Cecilia uit. “We hebben onze doelgroep strakker getrokken. Ambitieuze ondernemers die op cijfers willen sturen, geven we graag onze tijd en aandacht. Omdat we nu geen bonnetjes meer inkloppen, hebben we meer tijd voor financieel advies en coaching. Voor dit laatste hebben we de opleiding MKB Ondernemerscoach bij Maurice Lander gevolgd. Daarnaast maken we meer gebruik van specialisten binnen de vakgroep als iets ons ding niet is. Komt er bijvoorbeeld een vraag over een aangifte erfbelasting met buitenlandse belastingplicht, dan zoek ik de samenwerking op met NOAB of FNV.” INNOVATIEF VERDIENMODEL A-Kantoor hoort terug dat hun nieuwe dienstenpakket vrij uniek is. Klanten kunnen kiezen uit drie pakketten, met elk een eigen niveau van coaching. Pakket 1, De Ondernemer, omvat een bedrijfseconomisch dashboard. Bij pakket 2, De Entrepreneur, komt meer advies kijken. En kiest een klant voor pakket 3, De Strateeg, dan coachen ze actief op strategisch vlak. In alle pakketten speelt Exacts ‘Mijn kantoor’ een centrale rol. “Ik laat klanten vaak online instructiefilmpjes zien zodat ze snappen hoe ze realtime inzicht en sturing realiseren,” vertelt Cecilia. “Ik neem zelfs vlogs op om ze in het dashboard rond te leiden.” MINDER HANDEN, MEER COACHING Hoe meer ze het systeem en de scansoftware voor hen laten werken, hoe minder uitvoerende handen er nodig zijn en hoe meer ze bezig kunnen zijn met echte coaching. “We zijn zelfs afgeschaald van 1 FTE ondersteuning naar 0,4 FTE. In plaats van administratief medewerker wordt onze werkneemster Marian nu ook relatiebeheerder, iets wat ze ziet als uitdaging. Sterker nog: je ziet haar groeien.” Ook bij Exact zijn de toenemende automatiseringsgraad, het onderscheidende verdienmodel en de innoverende manier van samenwerken van A-Kantoor opgevallen. “Het is een hele eer dat we de Cloud Award gewonnen hebben!,” aldus Cecilia. “Deze ervaring pakt niemand ons meer af.” GROEI EN GELUK De recente ontwikkelingen hebben A-Kantoor qua FTE’s laten krimpen, maar inhoudelijk laten groeien. “We werken voor minder ondernemers, maar diegenen waar we nu voor werken geven ons een glimlach terug. Dat vat goed samen waar ik het voor doe,” glimlacht Cecilia. “Ik krijg nu energie van mijn werk in plaats van dat ik overstroom. Ook Marcel heeft een hele ontwikkeling doorgemaakt en staat er nu sterker in. We hebben diepere gesprekken en werken meer op gevoel. En dat voelt goed.”

Slim boekhouden voor moderne accountants Je boekhouding eenvoudiger, efficiënter en leuker maken? De alles-in-eenboekhoudsoftware van Yuki biedt je: Vergaande automatisering en tijdswinst Realtime data, altijd en overal Heldere communicatie binnen het platform Overzichtelijk dashboard en nog betere inzichten Meer tijd en ruimte voor persoonlijk advies aan je klanten Als onderdeel van de Visma-familie bieden we samen met onze partners een totaaloplossing. Zo zorgen we voor de digitale tools waarmee accountants- en administratiekantoren ruimte creëren voor samenwerking, advies en bedrijfsgroei, en verleggen we de mogelijkheden met het unieke Visma Connected Experience voor Accountants. En dat alles met een glimlach. Het NOAB kantoor van de toekomst is al partner, en jij? Bekijk de mogelijkheden! Yuki.nl 28 &GO magazine

Ruimte voor groei DOOR: EVELINE AAN DE WIEL Met de oprichting van Boekhoudkantoor Jazz gooide ondernemer Esther Evers ruim vijf jaar geleden het roer om. Maar al snel ontdekte ze de schaduwzijde van het beroep: piekdrukte, aangiftestress en klanten die slecht aanleveren. De overstap naar de software van Yuki bood uitkomst. “Ik besteed nog een half uur per dag aan het verwerken van bonnen, de rest van de tijd help ik mijn klanten om te groeien. Zij zijn meer met hun onderneming bezig – en ik ook.” Met een rugzak vol ervaring als ondernemer in de detailhandel kent Evers het klappen van de zweep. “Ik weet dat ondernemers niet alleen met financiële vragen zitten, maar ook met onzekerheden over het ondernemerschap. Ze nemen beslissingen voor hun bedrijf die niet altijd gebaseerd zijn op cijfers, maar vooral op gevoel. Ik vind dat je beide moet combineren. Maar daar is een bijgewerkte administratie voor nodig.” GEWOON GENIETEN Boekhouden is een stressvol beroep, ontdekte Evers toen haar klantenbestand groeide. “Iedere drie maanden werkte ik keihard om de BTW-deadline te halen. Ik zat continu klanten achter de broek om hun gegevens tijdig aan te leveren. Voor de adviserende rol was nauwelijks nog ruimte, terwijl ik daar juist energie van kreeg. Dat moest anders.” Ze besloot te gaan automatiseren. Ze vergeleek verschillende boekhoudpakketten en ging voor Yuki. “De mogelijkheden zijn enorm. Yuki is heel ver in het herkennen van documenten en het automatisch verwerken van gegevens, wat mij een enorme tijdwinst oplevert. De koppeling met banken maakt het nog gemakkelijker. Facturen boek ik volledig automatisch door. Dat is gewoon genieten.” “ HOE MEER IK AUTOMATISEER, HOE MEER IK KAN ADVISEREN” HET VERSCHIL Ook klanten merken het verschil. “Die zeggen: Esther, je bent er weer. Ik heb weer ruimte om te adviseren, om de telefoon aan te nemen. Ik merk dat ondernemers dat fijn vinden. Ik luister naar ze. Ik denk dat daar de relatie met klanten begint, door naar ze te luisteren. Want ondernemers zijn net mensen. In gesprekken ontdek je hun sterke punten, maar ook hun onzekerheden. Daar denk ik over mee.”Sinds de overstap heeft Evers haar 80-urige werkweek gehalveerd. “De avonden en de weekenden heb ik weer voor mezelf. Ik kan weer ademen in mijn bedrijf. En dankzij de software van Yuki hebben klanten nu meer inzicht in hun onderneming. Ze zijn meer met hun bedrijf bezig en stellen gerichtere vragen. ‘Denk je dat ik kan investeren in nieuwe computers?’ Nu kan ik direct met ze meekijken. Dat wordt enorm gewaardeerd.” www.yuki.nl NOAB.NL 29 ADVERTORIAL

DOOR: HANS PIETERS Door de coronamaatregelen – het hybride werken – en de opkomst van nieuwe mobiliteitsproducten lijkt de auto van de zaak op z’n retour. Bedrijven staan onder toenemende druk om het wagenpark te vergroenen. Leasemaatschappijen en mobiliteitsplatforms spelen hierop in met een persoonlijk mobiliteitsbudget en slimme apps. De coronapandemie blijft het leven ontregelen, maar heeft zeker ook positieve veranderingen in gang gezet. Bijvoorbeeld als het gaat om mobiliteit. Luchtvaartmaatschappijen constateren dat de zakenreiziger in groten getale wegblijft, ook nu er weer wordt gevlogen. Online vergaderen en hybride werken zijn een volwaardig alternatief voor de kantooromgeving. Roger Demkes van De Verkeersonderneming is overtuigd dat corona de mobiliteit blijvend verandert. “Het zorgt hoe dan ook voor een omslag in ons denken. Waar thuiswerken als laatste in de keten stond, omdat bedrijven dat ingewikkeld vonden, wordt het opeens de eerste optie.” DEELPLATFORMS Naast corona is er ook druk van bovenaf. De klimaatimpact van zakelijk rijden is enorm: woon-werkverkeer en zakelijke mobiliteit veroorzaken samen bijna de helft van de CO2-uitstoot van personenauto’s in Nederland. Bedrijven met meer dan 100 medewerkers moeten vanaf 1 januari 2022 jaarlijks de CO2-uitstoot van het zakelijke verkeer en woon-werkverkeer van de medewerkers verplicht rapporteren en verkleinen. Ze krijgen vier jaar de tijd om te voldoen aan de maximumnorm. En dan is de jongere generatie in de stad nog niet eens benoemd. Voor hen is het bezit voor een eigen auto minder vanzelfsprekend, vooral ook omdat ze zijn opgegroeid met deelplatforms in alle maten en soorten. Ze grijpen naar het vervoermiddel dat op dat moment het makkelijkst is, variërend van Uber, de deelauto, de deelscooter, het OV tot gewoon de fiets. MOBILITY AS A SERVICE (MAAS) Deelplatforms kunnen een alternatief voor de auto bieden, maar het nadeel is dat ieder platform z’n eigen app heeft. Het Rijk, regionale overheden en marktpartijen experimenteren in zeven regio’s met Mobility as a Service (MaaS). Kern van het concept is een gebruiksvriendelijke app waarmee je de afzonderlijke 30 &GO magazine MOBILITEITSMIX ALS ALTERNATIEF VOOR DE AUTO VAN DE ZAAK

“JE MOET DE BEHOEFTE VAN DE GEBRUIKER KENNEN. DAARBIJ SPELEN KOSTEN, TIJDSDUUR, FLEXIBILITEIT EN DUURZAAMHEID EEN BELANGRIJKE ROL” vervoersmogelijkheden, van fiets en OV tot deelplatform, aan elkaar knoopt. “Het idee is dat je met een app kunt zien wat de mogelijkheden zijn om op je bestemming te komen, waarbij je kunt kiezen uit gemak, comfort, duurzaamheid of prijs. Als gebruiker wil je op verschillende momenten van verschillende reismogelijkheden gebruikmaken,” vertelt Roger Demkes. Zijn organisatie onderzoekt voor de gemeente Rotterdam hoe je het aanbod van OV, deelplatforms en andere vervoersvormen slim aan elkaar koppelt. Hij benadrukt dat je MaaS moet ontwikkelen vanuit de reiziger. “Je moet de behoefte van de gebruiker kennen. Daarbij spelen kosten, tijdsduur, flexibiliteit en duurzaamheid een belangrijke rol.” BIJTELLING ELEKTRISCHE AUTO Doordat het financiële voordeel qua bijtelling per jaar minder interessant wordt, verliezen elektrische leaseauto’s aantrekkingskracht onder leaserijders, constateert Remco van Lotringen van J&T Autolease. “Leaserijders kiezen, over het algemeen, elektrische auto’s omdat het financieel aantrekkelijker is. In de jaren dat de bijtelling nul en vier procent was, koos bijna iedereen daarvoor omdat ze netto in de maand meer overhielden.” Dat voordeel is bijna volledig verdwenen. De bijtelling voor elektrische auto’s bedraagt in 2022 16 procent tot aan het drempelbedrag van 35.000 euro. Daarboven geldt 22 procent bijtelling, hetzelfde percentage als voor benzine- en dieselauto’s en hybride aangedreven modellen. De motivatie om te kiezen voor elektrisch is hierdoor steeds minder fiscaal en eerder een imagokeuze of puur praktisch. In steeds meer branches eisen opdrachtgevers bij aanbestedingen NOAB.NL 31 namelijk dat je een duurzaam wagenpark hebt. Werkgevers bekijken steeds nauwkeuriger wie wel en zeker wie geen leaseauto nodig heeft voor zijn of haar functie, constateert de voorzitter van de Vereniging Zakelijke Rijders Jan van Delft in het AD: “We krijgen van onze leden bij kleinere bedrijven al te horen dat de leaseauto’s eruit gaan en dat poolauto’s worden ingezet.” in huis, we kunnen sneller werken, hebben meer contacten met de klant en kunnen de kwaliteit van het kantoor beter bewaken. En ja, het belangrijkste als je gaat samenwerken is vertrouwen hebben in elkaar. Je moet dingen los kunnen laten, ik kan het kleinere kantoren alleen maar aanraden.” TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

DOOR: HANS PIETERS UITEINDELIJK WIL JE ALS ONDERNEMER OOK NIETFINANCIËLE IMPACT MAKEN Energie, klimaat en duurzaamheid. Het zijn dé onderwerpen van dit nog maar net begonnen decennium. Steeds meer ondernemers omarmen het in hun visie en doelen. Nancy Kamp, professor niet-financiële informatie en integrated reporting, constateert dat de mkb-accountant hierin een belangrijke rol kan spelen. Er is geen tijd te verliezen. “De eerste Klimaatconferentie vond al in 1992 plaats. We zijn nu 29 jaar later. De urgentie wordt steeds groter. We ervaren de maatschappelijke én de financiële impact,” vertelt Nancy Kamp. “Het is jammer dat we zo lang hebben gewacht. De maatregelen worden steeds extremer en duurder. Dat geldt ook op het gebied van natuurlijk kapitaal (biodiversiteit en ecosystemen) en sociaal ondernemen.” VOLLEDIGE PLAATJE Kamp publiceert al sinds 1995 over de relevantie van niet-financiële rapportages. Het begint door te dringen dat het ernst is en dat de accountant daarin een grote rol kan spelen, constateert ze. “Lang was binnen het accountantsberoep de gedachte ‘accountant blijf bij je leest’, terwijl ik een accountant zie als een informatiedeskundige. Die informatie kun je op verschillende gebieden hebben. Niet-financiële informatie is net zo relevant als financiële informatie. Uiteindelijk wil je als onderneming bijna altijd ook een niet-financiële impact behalen.” De jaarrekening geeft een heel beperkt beeld van hoe je je onderneming aanstuurt. Mensen willen het volledige plaatje zien. Dát is de grote verandering. Het inzicht dat waardecreatie op meerdere gebieden dan alleen financieel steeds explicieter wordt gemaakt. Er werd niet op gestuurd en dat zie ik veranderen.” Kamp geeft als tip om gewoon eens duurzaamheidsinformatie in jaarverslagen te bekijken, te kijken naar het compacte waardecreatiemodel dat daarin vaak is opgenomen en dat extrapoleren naar het eigen kantoor.

“ MENSEN WILLEN HET VOLLEDIGE PLAATJE ZIEN. DÁT IS DE GROTE VERANDERING” “Het gaat om het denkproces. Wat is de toegevoegde waarde die ik wil bereiken op korte, middellange en lange termijn? Wat kan ik operationeel en qua dienstverlening (anders) doen? Hoe maak ik de veranderingen concreet?” Ze stelt dat het mkb en de mkbaccountant op twee manieren moeten leren denken, zowel in kansen als in risico’s. “De eerste stap die je zet, is dat je inzicht krijgt in je eigen organisatie, door vast te leggen wat je nu al doet. Je maakt je bedrijfsmodel en de status quo inzichtelijk. De volgende stap is kijken wat er gaat veranderen en wat voor impact dat op je organisatie heeft, zowel positief als negatief. Daardoor kun je qua input, processen en output veel beter bepalen waar je allemaal invloed op hebt.” MAINSTREAM Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) gaat over economische, milieu- en sociale aspecten van ondernemen en is steeds meer ‘mainstream’, ook in het mkb. Het maakt de vraag wat de toegevoegde rol is van de accountant relevant. “Er komt zoveel op ondernemers af. De behoefte van het bedrijfsleven aan een sparringpartner neemt enorm toe. Een account ziet veel, komt bij veel ondernemingen over de vloer. Hij of zij kan bij uitstek een meer strategische rol aannemen, in plaats van dat hij alleen maar de man of vrouw van de cijfers is.” Duurzaamheid is zowel context als cijfers, benadrukt Kamp. “Het gaat om de combinatie. Je wilt de verandering laten zien. Het is veel meer naar de toekomst gericht adviseren, waarbij je de maatschappelijke behoeften en strategische doelen op lange termijn terugvertaalt naar kansen en risico’s in het nu.” Duurzaamheid is een ander actueel onderwerp: “’Wat vraagt de ketenpartner van mij? Welke informatie vraagt hij van mij, wil ik een relevante toeleverancier blijven?’. Banken zullen meer gaan vragen over je beleid met betrekking tot duurzaamheid, zoals over milieu, veiligheid en welzijn. De rol van de mkb-accountant is om de bredere context te laten zien en zijn klanten te waarschuwen dat dit eraan komt. Dan ben je sparringpartner. Als accountant kun je helpen om scenario’s uit te werken en de alternatieven door te rekenen.” MULTIDISCIPLINAIR Tijdens de trainingen die Kamp aan mkb-accountants geeft, gaat het veel over de sparringrol. “Ondernemers hebben behoefte aan iemand die meerdere bedrijven ziet en ervaringen daarvan kan delen. De expertise die de mkb-accountant op financieel gebied heeft, kun je gaan inzetten op niet-financieel gebied. Als accountant kom je heel ver.” Je hoeft niet alle expertise zelf in huis te hebben, benadrukt ze. “Je bent altijd geneigd om te denken dat andere mensen denken zoals jij. Als je multidisciplinair de samenwerking zoekt, kom je erachter dat dat helemaal niet zo is.” NOAB.NL 33 IN GESPREK

Een coach zorgt ook goed voor zichzelf DOOR: FEMKE HELLINGS Meer informatie over de opleiding MKB Ondernemerscoach vind je op www.noab.nl/ educatie/mkb-ondernemerscoach In de succesvolle opleiding MKB Ondernemerscoach, die sinds dit jaar een nieuwe vorm heeft, neemt Maurice Lander van het Sparrer Instituut je stap voor stap mee op weg naar je nieuwe rol. Waar de rode draad van de opleiding sinds 2016 ‘Discover, Develop and Deliver’ was, is dit tegenwoordig omgedraaid. “Deelnemers brengen het vertrouwd adviseurschap direct in de praktijk. Daarna gaat er een wereld voor ze open!” 34 &GO magazine

“ WIJ VERKOPEN GEEN TIJD MAAR AANDACHT” Cecilia Blok van A-kantoor, deelnemer MKB Ondernemerscoach en winnaar Exact Cloud Award 2021/2022 Als ervaren ondernemerscoach met een achtergrond in accountancy, coacht Maurice accountants die coach willen worden. “Ik help financials zichzelf te leren kennen en een nieuwe mindset aan te nemen. Ik merkte dat de gemiddelde deelnemer het te druk had om tijd te maken voor persoonlijke ontwikkeling. De verleiding om méér klanten en meer werk binnen te halen blijft dominant totdat er een pakkend alternatief met korte terugverdientijd tegenover staat. Vandaar kortere stappen, kleinere groepen, intensievere contactmomenten en laagdrempeligere toegang van de opleiding. Je kiest per stap of je verdergaat en er is meer aandacht voor de implementatie.” Naast trainingen in groepjes van vijf kantoorhouders geeft Maurice ook teamgerichte incompanytrainingen bij grotere kantoren. VERTROUWD ADVISEUR De nieuwe opleiding bestaat nog steeds uit vier stappen, met daarvoor een persoonlijk consult en eventueel een oriënterende masterclass. In stap 1 word je sparringpartner van je klant. “Meestal smaakt deze nieuwe vorm van adviseren naar meer en kiezen mensen ook voor stap 2,” aldus Maurice. “In deze fase gaan ze hun nieuwe business- en verdienmodel ontwerpen. Accountants- en administratiekantoren hebben altijd de luxe gehad dat hun dienst als het ware bij wet verplicht was, nu moeten ze ineens commercieel nadenken over hun toegevoegde waarde. Ga je naast jaarrekeningen en aangiftes ook coaching aanbieden, dan moet je de klant overtuigen ervoor te betalen. Dit doe je met een doordacht businessmodel, wat zorgt voor én meer rendement én meer rust in de organisatie.” FUTUREPROOF COACH Stap 3, die net als de eerdere stappen ongeveer een half jaar duurt, gaat over het implementeren van je nieuwe businessmodel. Je draait pilots en gaat daadwerkelijk naar de klant toe om je dienstverlening te verkopen, vaak in pakketvorm. Ga je ook nog voor stap 4, de groeistap, dan professionaliseer je je verdienmodel en borg je je rol voor de toekomst. “Zie het als het aandraaien van schroeven voor de stevigheid.” Na zes maanden gaat de training over in een netwerk. “Na zoveel fysiek en virtueel contact blijven de groepjes graag bij elkaar om te sparren. Innovatie krijgt hiermee de aandacht die het verdient.” “ WIL JE MÉÉR BETEKENEN VOOR KLANTEN MAAR MINDER DOEN?” SNEEUWBALEFFECT “Tijdens dit leiderschapstraject verander je eerst zelf van urenmanager naar mensgericht ondernemer,” legt Maurice uit. “Je gaat (klant) gerichter te werk waardoor je meer waarde levert – en meer factureert – terwijl je minder tijd kwijt bent. Pas als we beseffen dat we eerst goed voor onszelf moeten zorgen, ontstaat de ruimte dit ook voor anderen te kunnen doen.” Wat Maurice veel voldoening geeft, is dat hij met zijn coaching meer mensen helpt dan degene die hij coacht. “Hij of zij helpt immers een heel kantoor verder en zij van daaruit weer hún klanten, de ondernemers van Nederland. Gaaf om deze marktbeweging in gang te zetten!” NOAB.NL 35 EDUCATIE

DOOR: MR. E.A. (ERIC) VAN UUNEN Marree & Van Uunen Belastingadviseurs Een ondernemer die zijn onderneming staakt, moet met de fiscus afrekenen over zijn stakingswinst. Daar staat een aantal stakingsfaciliteiten tegenover. Maar ook kan die ondernemer op stakingswinst de reguliere 14% mkbwinstvrijstelling en zelfstandigenaftrek toepassen. Daarbij kan het zijn dat die ondernemer in het verleden aanspraak had op zelfstandigenaftrek, maar hij die niet heeft kunnen realiseren omdat zijn winst te laag was. Dan bouwt hij zogenoemde niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek op. De vraag luidt dan of die ondernemer bij staking zijn niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek alsnog voor die stakingswinst kan gebruiken. De basisaftrek geldt voor elke ondernemer die aan het urencriterium voldoet. Het moet dus wel gaan om een ondernemer, niet om een medegerechtigde zoals een commandiet in een commanditaire vennootschap. Naast de basisaftrek is er ook een startersaftrek. Die kent een dubbele eis: 1. de ondernemer moet in één of meer van voorgaande vijf kalenderjaren geen ondernemer zijn geweest; én 2. in maximaal twee van de vijf voorafgaande kalenderjaren de zelfstandigenaftrek hebben toegepast. Als in een jaar niet is voldaan aan het urencriterium, krijgt de starter dat jaar ook geen startersaftrek. 36 &GO magazine Hij heeft dus eigenlijk vijf jaar de tijd om maximaal drie keer startersaftrek te benutten. Grappig daarbij is dat iemand meerdere keren starter kan zijn, en dus ook meerdere keren de startersaftrek kan claimen. Alleen na een geruisloze terugkeer uit de bv in de laatste vijf jaar heb je geen recht op de startersaftrek. Een geruisloze doorschuiving naar ondernemers is geen belemmering om in aanmerking te komen voor de startersaftrek. AFTREKBEDRAGEN De zelfstandigenaftrek bedraagt in 2021: AOW-leeftijd op 1 januari bereikt Nee > 100% Aftrek Starters (max. 3x) € 6.670 Ja > 50% € 3.335 € 2.123 € 1.062 Totaal € 8.793 € 4.397 ZELFSTANDIGENAFTREK BIJ STAKINGSWINST: EEN EENVOUDIGE REGELING?

De zelfstandigenaftrek ligt op het hakblok. Enerzijds wordt sinds 2020 de hoogte gekort. Hij werd al op grond van het Belastingplan 2020 met € 250 per jaar verlaagd tot € 5000 in 2028. En op grond van het Belastingplan 2021 wordt hij nog eens met € 110 per jaar extra verlaagd over de periode 2021 tot en met 2036. Daardoor belandt de aftrek uiteindelijk op € 3240. En anderzijds wordt in de loop der komende jaren het aftrektarief teruggebracht tot het lage box 1-tarief (37,03% in 2024). Ook al is het box 1-inkomen hoger dan de eerste box 1-schijf. Een naar mijn mening zotte afbouwperiode. Als je de zelfstandigenaftrek wilt versoberen, doe het dan in één jaar. Of hooguit in een paar jaar om de pijn te verzachten. Dit voelt alsof je een pleister heel langzaam van je arm trekt. Het is daarnaast een illusie als je meent te weten hoe in 2036 de fiscale wetgeving eruitziet. En waar gaat het om: uiteindelijk een extra afname met € 110 tegen 37,03% x 86%, ofwel een belang van € 35,03… Een kratje La Trappe Isid’or is amper duurder. Inclusief statiegeld. NIET-GEREALISEERDE ZELFSTANDIGENAFTREK De zelfstandigenaftrek is in een bepaald jaar nooit hoger dan de winst, tenzij aanspraak bestaat op startersaftrek. Ofwel een starter mag toch de hele zelfstandigenaftrek benutten, ook al is zijn winst lager dan de (verhoogde) zelfstandigenaftrek. Deze regel geldt vanaf 2010. Niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek wordt extracomptabel bijgehouden. En wordt in later jaren (maximaal negen) alsnog verrekenend in de vorm van een verhoging van de reguliere zelfstandigenaftrek van dat kalenderjaar. Bij die verrekening worden de oudste jaren het eerst verrekend. Het bedrag aan zelfstandigenaftrek dat in het verleden niet is gerealiseerd wordt bij voor bezwaar vatbare beschikking vastgesteld en afzonderlijk op het aanslagbiljet vermeld. Omdat de verrekening van in het verleden nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek alleen kan plaatsvinden in de vorm van een verhoging van de reguliere zelfstandigenaftrek van dat jaar, geldt ook voor die verrekening dat in dat jaar voldaan moet zijn aan het urencriterium. VOORBEELD Xabi heeft in 2021 een winst van € 5000. Daardoor is zijn zelfstandigenaftrek over 2021 maar € 5000 en geen € 6670. Het verschil van € 1670 vormt niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Als Xabi over 2022 € 10.000 winst maakt, krijgt hij over 2021 € 6310 reguliere zelfstandigenaftrek plus € 1670, ofwel totaal € 7980. Zou Xabi overigens in 2021 starter zijn geweest, dan had hij wel de volle € 6670 (te verhogen met € 2123 startersaftrek) kunnen claimen. STAKING BIJ LEVEN Maar vooral bij diegenen die op hun gemak uitbollen, zie je dat ze niet meer voldoen aan het urencriterium van in beginsel 1.225 uren per kalenderjaar. En als zij vervolgens hun onderneming staken, hebben ze juist behoefte aan verrekening. Want juist in dat jaar realiseren ze stakingswinst, dus een hoge winst uit onderneming waarbij ze hun in het verleden niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek willen inzetten. Maar als ze bij staking leven, gaat deze vlieger door het niet voldoen aan het urencriterium vaak niet op. NOAB.NL 37 ADVIES

“DIT VOELT ALSOF JE EEN PLEISTER HEEL LANGZAAM VAN JE ARM TREKT” En het urencriterium komt vooral in het nauw als een onderneming aan het begin van een kalenderjaar staakt. Want als iemand staakt op bijv. 1 februari kan hij in dat kalenderjaar nooit aan het urencriterium voldoen. Ook al werkt iemand nog zo hard, in een maand tijd 1.225 uur werken lukt mij zelfs niet. En dat is krom, want in de opbouwfase van de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek voldeed de ondernemer kennelijk wel gewoon aan het urencriterium. Een kromme regel, maar wel een belangrijke regel. STAKING BIJ OVERLIJDEN Daarop geldt één uitzondering: bij staking wegens overlijden van de ondernemer. Dit, op grond van een besluit van 14 januari 2016 (StCrt. 2016, nr. 2495). Als de ondernemer in het jaar van overlijden niet aan het urencriterium voldoet, mag hij in dat jaar toch eerder niet- gerealiseerde zelfstandigenaftrek in mindering brengen op zijn stakingswinst. Let wel, alleen op stakingswinst en niet op reguliere jaarwinst in het jaar van staking. Verrekening mag alleen plaatsvinden indien en voor zover de stakingswinst toereikend is. Deze uitzondering geldt ook alleen maar voor niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek uit het verleden, niet voor reguliere zelfstandigenaftrek in het jaar van staken. Een laatste aandachtspunt betreft de lijfrenteaftrek. Een ondernemer die staakt kan zijn stakingswinst onder voorwaarden omzetten in een lijfrente of bankspaarproduct. Als door deze omzetting het bedrag van de nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek hoger wordt dan de stakingswinst verminderd met die lijfrente, vindt voor het meerdere geen verrekening plaats en vervalt voor dat deel de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Voorbeeld Arturo overlijdt op 1 april 2021 en heeft een stakingswinst van € 110.000. Hij heeft nog € 15.000 aan niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek staan. Arturo bedingt een lijfrente van € 98.000, althans zijn weduwe in de vorm van een nabestaandenlijfrente. Hoeveel niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek geldt dan voor Arturo in 2020: stakingswinst af: lijfrenteaftrek restant stakingswinst € € 110.000 98.000 € 12.000 waardoor Arturo maximaal € 12.000 nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek mag benutten. Zie hier het belang om de lijfrente niet te hoog te nemen. De stakingswinst had voor € 3.000 extra onbelast kunnen zijn, terwijl de latere uitkeringen uit die lijfrente wel belast zijn. Wel staat er in het besluit van 14 januari 2016 een vervelende voorwaarde: de goedkeuring geldt alleen als de ondernemer in het jaar van overlijden als gevolg van het overlijden niet aan het urencriterium voldeed. En toon dat maar eens aan… 38 &GO magazine

Voorbeeld Arturo in bovenstaand voorbeeld haalde over 2016 tot en met 2020 zijn 1.225 uren al bij lange na niet meer doordat hij zijn onderneming afbouwde. Dan is het onwaarschijnlijk dat hij bij leven zijn uren in het jaar 2021 wel gehaald zou hebben, waardoor hij – ondanks zijn overlijden – zijn nietgerealiseerde zelfstandigenaftrek opgebouwd over de jaren vóór 2021 toch weer niet kan benutten. Volgens de Belastingdienst zijn er in 2019 kennelijk 235.000 belastingplichtigen met een niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Hiervan hebben 180.000 ondernemers in de afgelopen 9 jaar nog niet voldoende hoog positief resultaat gerealiseerd om hun belastbare winst te verlagen met de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. Door de coronacrisis zullen die aantallen allicht nog hoger zijn. En in 2018 hebben 20.000 ondernemers zichzelf benadeeld door hun belastbare winst niet te verlagen met de niet-gerealiseerde zelfstandigenaftrek. En in 2019 5.000 ondernemers. Werk aan de winkel, dunkt mij. TEN SLOTTE Het antwoord op de vraag of een ondernemer bij staking zijn nog niet gerealiseerde zelf-standigenaftrek mag verrekenen met stakings-winst luidt: alleen als hij in dat jaar zijn reguliere zelfstandigenaftrek krijgt, ofwel voldoet aan het urencriterium. Tenzij je praat over overlijdenswinst, maar zelfs dan is het niet eens zeker. Dus bij leven liever niet staken op 1 februari, maar indien mogelijk beter op 31 december voorafgaand. Het is en blijft maatwerk. Mr. E.A. (Eric) van Uunen RB is als vennoot verbonden aan Marree & Van Uunen Belastingadviseurs te Oisterwijk NOAB adviesgroep voor leden NOAB heeft een betrouwbaar netwerk van specialisten opgebouwd om op terug te vallen zodra extra specialistische kennis nodig is. Fiscaal-juridisch Marree & van Uunen Belastingadviseurs T: 013 - 5 773 481 E: info@marree-cs.nl W: www.marree-cs.nl Punt & Van de Weerdt Belastingadviseurs T: 070 - 3 025 825 E: friso@defiscalisten.nl W: www.defiscalisten.nl Advocatuur Dijkstra & Van den Ende Advocaten T: 06 - 22 56 85 66 Hilmar Dijkstra 06 - 53 45 92 98 Lilian van den Ende E: secretariaat@de-advocaten.nl W: www.de-advocaten.nl Voor meer informatie: WWW.NOAB.NL/ADVIESGROEP NOAB.NL 39

40 &GO magazine

De perfecte plek om te blijven innoveren DOOR: HENK POKER Op 9 september jl. organiseerde Wolters Kluwer het jaarlijks terugkerende event Move On, een middag vol nieuwe oplossingen, productververbeteringen en markttrends voor de accountant en boekhoudprofessional. Vele professionals volgden dit online event en kregen op die manier een kijkje in de toekomst van hun branche. Ontwikkelingen staan nooit stil. Dat is wellicht een open deur, maar Move On maakte duidelijk dat we aan de vooravond staan van diverse interessante ontwikkelingen in de branche. Juist de aanwezigheid van Wolters Kluwer in talloze Europese landen draagt daaraan bij. Claire Carter, Executive Vice President en Managing Director van Wolters Kluwer Tax & Accounting Europe, zegt daar het volgende over: “Door de kennis en innovatieve kracht die we in tal van landen in Europa combineren, kunnen we elkaars best practices omarmen en investeringen optimaliseren. Zo stimuleren we de ontwikkeling van onze software. Ons doel is altijd om onze klanten te ondersteunen, zodat zij hún klanten zo goed mogelijk kunnen bedienen.” SAMENWERKING In Europa ziet Wolters Kluwer ‘workspaces’ in boekhoudsoftware ontstaan. Volgens Theo Reijnders, Head of Marketing en Business Development bij Wolters Kluwer Tax & Accounting Nederland, is dit een mooi voorbeeld van samenwerking. “Accountants en boekhouders werken vaak met verschillende systemen, waarmee ze grip houden op alle klant- en werkprocessen. De praktijk wijst echter ook uit dat deze data niet altijd gekoppeld zijn aan of beschikbaar op mobiele devices. Het realiseren van één centrale plek waar accountants en boekhouders direct toegang hebben tot alle relevante oplossingen helpt om meer inzicht te krijgen in resultaten, taken, voortgang en adviesmogelijkheden. Deze gegevens worden in de toekomst samengesteld op basis van actuele data, kunstmatige intelligentie en machine learning.” ROBOTS Gebruiksgemak staat bij klanten van Wolters Kluwer voorop, weet Reijnders. “Klopt, dat wordt steeds belangrijker en robotic accounting gaat daarbij helpen. Daarmee creëer je namelijk de mogelijkheid dat geautomatiseerde taken door robots worden overgenomen. Denk aan het maken van een boekingsvoorstel of het opzetten van triggers die accountants en boekhouders helpen om nog diepgaander te kunnen adviseren, met de meest actuele resultaten van hun klant bij de hand. Daarbij staat het verder elimineren van handmatige handelingen voorop, kortom Twinfield gaat zo ver mogelijk door met robotic accounting. Immers, het gaat erom dat accountant en boekhouder écht tijd overhouden om klanten van toegevoegde waarde te voorzien.” “Twinfield ondersteunt accountants en boekhouders waar mogelijk om hun klanten zo goed mogelijk bij te staan,” besluit Claire Carter. “En dat gaat verder dan de jaarrekening. Diepgaande domeinexpertise is daarin net zo belangrijk, zodat de accountant of de boekhouder de klant kan helpen met inzicht in de omzet en kennis van domeinen, zoals belastingen. Het is daarbij een pre dat Nederland een extreem digitaal land is, voor ons dus de perfecte plek om te blijven innoveren.” www.wolterskluwer.com NOAB.NLNOAB.NL 41 41 ADVERTORIAL

De krapte op de arbeidsmarkt DOOR: HENK POKER Te weinig mensen voor te veel banen, dat is het beeld dat de Nederlandse arbeidsmarkt momenteel biedt. En dat hadden we tijdens corona niet verwacht. Immers, de doemscenario’s vlogen ons om de oren, maar daarvan is gelukkig niets uitgekomen. Integendeel, menig werkgever zit met de handen in het haar en een groot aantal vacatures is niet of nauwelijks in te vullen. Dat geldt ook voor talloze NOAB-kantoren, maar die zijn in staat om vacatures vaak creatief in te vullen, zo bleek uit een korte rondgang. 42 &GO magazine Of ze roepen de hulp in van het UWV, zoals eerder dit jaar in Noord-Oost Nederland gebeurde. Yvonne van Dijk, landelijk adviseur zakelijke dienstverlening, ICT en uitzendbranche bij UWV, kwam toen in contact met een aantal administratiekantoren die op zoek waren naar personeel. “Uit cijfers blijkt dat er grote tekorten zijn op de arbeidsmarkt en dat geldt zeker ook voor accountants- en administratiekantoren. Over het algemeen gaat het daarbij om kandidaten die wij niet kant-en-klaar in ons bestand hebben.” BIJSCHOLEN “Wat we echter wél hebben zijn kandidaten afkomstig uit de zakelijke dienstverlening, hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan de verzekeringsbranche en de bankensector,” aldus Van Dijk. “Deze mensen passen misschien niet direct op

“JE MOET ANDERS KIJKEN NAAR TALENT EN VERDER KIJKEN DAN ALLEEN DE JUISTE OPLEIDING EN WERKERVARING” een vacature, maar zijn bijvoorbeeld voor 70 procent geschikt voor de administratieve sector en voor de overige 30 procent moeten ze worden bijgeschoold. Inmiddels is er al een aantal mooie matches gemaakt, dit zouden we graag willen uitbreiden.” Wat Van Dijk sowieso wil meegeven is dat werkgevers die op zoek gaan naar het schaap met de vijf poten in de huidige arbeidsmarkt weinig tot geen succes zullen hebben. “Je moet anders kijken naar talent en verder kijken dan alleen de juiste opleiding en werkervaring. Let vooral op de skills en kijk of dat matcht met hetgeen je nodig hebt. Denk daarbij ook eens aan mensen uit een andere branche met overlappende werkzaamheden en skills. Zo heb je ineens een grotere pool om uit te vissen.” STAGIAIRS Bij Administratiekantoor Rogema in Grootebroek zijn op dit moment geen vacatures. “En als die er zijn, dan kunnen we die redelijk makkelijk invullen,” zegt kantoorhouder Joost Negenman. “Hoe we dat doen? Wij hebben bijna altijd stagiairs en als daar een goede kandidaat tussen zit, dan bieden we die, na de studie, een baan aan.” Bij Rogema kijken ze tegenwoordig verder dan het papiertje alleen. “Het werk wordt ingewikkelder en ook richting klant worden er andere competenties gevraagd dan voorheen. Klanten verwachten dat je dieper op de materie ingaat en zijn niet meer tevreden met alleen maar het bespreken van cijfers, dat is logisch.” Rogema telt op dit moment vijf medewerkers. Of het kantoor gaat groeien is mede afhankelijk van de zoon van Joost Negenman, die heeft aangegeven het kantoor op termijn te willen overnemen. “Wellicht heeft hij een andere visie op de route die het kantoor moet gaan,” besluit hij. NETWERKEN Ook bij Huisman & Partners in Woerden gaat het goed met het invullen van vacatures. “Het is niet gemakkelijk, maar het lukt over het algemeen nog wel,” zegt Hans van Schaik. “Wij krijgen nieuwe medewerkers vooral via onze netwerken binnen, we willen opschalen naar uiteindelijk circa 30 medewerkers.” Ondertussen moeten de bestaande medewerkers mee in de nieuwe ontwikkelingen van deze tijd. “We zijn daar al jaren mee bezig. Wij hebben daarvoor coaches ingeschakeld, met als doel dat onze medewerkers onder andere meer commerciële skills gaan ontwikkelen. Je moet je als kantoor profileren en ik denk dat ons dat aardig goed lukt.” “ KLANTEN ZIJN NIET MEER TEVREDEN MET ALLEEN MAAR HET BESPREKEN VAN CIJFERS, DAT IS LOGISCH” BINNENBOORD Daarnaast wil Van Schaik zijn mensen graag ‘binnenboord’ houden en dat doet hij vooral door onder andere goede secundaire arbeidsvoorwaarden aan te bieden. “Circa de helft van het personeel rijdt in een auto van de zaak. Dat is een voorbeeld van een manier om mensen te binden. Maar, er is meer, onze mensen gaan regelmatig op cursus. Zo blijven we bij, want dat is waar deze tijd om vraagt. En last but not least: het personeel krijgt de mogelijkheid om één keer per week te sporten, door middel van een bootcamp.” Geïnteresseerde kantoorhouders kunnen zich melden bij Yvonne via yvonne.van.dijk-01@uwv.nl. Zij staat in nauw contact met de adviseurs uit de 35 arbeidsmarktregio’s. Samen wordt er dan gekeken naar wat mogelijk is. NOAB.NL 43 Fotografie: Paul Tolenaar TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

44 &GO magazine

1 Online Touch

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44

Home