Als ik op een feestje of receptie kom en ik vertel dat ik coach ben, dan krijg ik bijna altijd een opmerking over mijn vak. Ik geef een paar voorbeelden. ‘Iedereen noemt zich coach’ Deze reactie kreeg ik op een receptie van een net geklede de man die me wat minachtend aan keek. Hij had duidelijk niet veel met het beroep. Mijn provocerende opmerking: ‘Oh wat leuk, jij ben dus een vakgenoot?’ leidde tot een krachtige ontkenning. Hij was jurist en vond dat pas een echt vak. Daar is veel kennis voor nodig. Praten over allerlei issues? Hij vond het wat oppervlakkig en niks voor hem. Hij was zeker bereid om iemand een keer te helpen, maar dat is niet meteen coaching, vond hij. ‘Oh interessant! Ik coach ook!’ Ik kwam er snel achter dat ik sprak met een manager. Hij vertelde dat hij regelmatig coacht, zoals laatst nog zijn secretaresse, toen ze bijna huilend zijn kantoor binnenkwam. Ze had net een lastig telefoongesprek gevoerd namens de manager. De manager liet haar even stoom afblazen en gaf haar een compliment over haar aanpak. Ze had zijn instructies goed opgevolgd. Ze werd wat rustiger en ging weer aan het werk. ‘Als er nog iets nodig hebt, kom je gewoon even langs’. Op mijn vraag hoe het verder was gegaan met zijn secretaresse zei hij: ‘Geen idee, daar heb ik geen tijd voor. Het was vast voldoende zo. Ze ging blij de deur uit.’ Een buurvrouw op hetzelfde feestje coachte ook. ‘Oh, ik ben eigenlijk van nature al een halve coach!’ zei ze. ‘Laatst zei ik tegen de buurvrouw van nr. 29 nog (die mevrouw met de roze blouse daar...): ‘Je ziet er niet goed uit, bakkie doen?’ Ze vertelde ze over haar man, nou dat was wat hoor! Ik zal het niet allemaal vertellen, maar weet je wat ze zei?’. Ik zei: ‘Je weet toch dat ik ook problemen heb gehad met mijn man? We konden heel goed ervaringen uitwisselen. Ze had echt wat aan mijn ervaring. En dat luchtte haar zichtbaar op!’ ‘Heel belangrijk om jezelf te ontwikkelen, ik weet er veel van’ Een nicht van de jarige vertelde mij op een verjaardag dat ze zelf veel cursussen had gevolgd op het gebied van persoonlijke ontwikkeling en spiritualiteit. Na haar ontslag door een reorganisatie, was ze hiermee begonnen. Ze was er duidelijk heel enthousiast over. ‘Ken je die cursus? En die?’ Ze kon wel uren vertellen over het belang van je eigenlijk innerlijk leren kennen en was blij met mij als gesprekspartner. ‘Mooi werk, lijkt me lastig’ De laatste reactie die ik nog wil noemen is van een bouwvakker. Coaching leek hem een mooi, maar ook lastig beroep, wat hij niet zou kunnen. Daar had hij niet voor geleerd. Hij werkte in de bouw en gaf leiding aan stagiairs. Het leukste vond hij het om hun zelfvertrouwen te zien groeien. Hij nam die (meestal) jongens af en toe apart voor een goed gesprek. En regelmatig een geintje natuurlijk. Gezeur over geen motivatie, regen of vroeg opstaan, daar kon hij niet veel mee. ‘Er moet wel hard gewerkt worden. Anders leren ze niets.’ ‘Bij het eindgesprek zie je ze glimmen van trots’, vertelde hij. Wat zeggen dit soort reacties op feestjes nou over het beroep coach? In ieder geval is het een bekend beroep, iedereen kent het en heeft een idee over wat het beroep inhoudt. Veel mensen houden zich ook bezig met het helpen van anderen en halen hier voldoening uit. Maar zijn deze mensen nu ook coach? Waar draait het nu om in coaching? Net zoals bij andere beroepen heeft ook het beroep coach een competentieprofiel. Hiermee onderscheidt een professioneel coach zich van andere begeleidingsvormen. De 8 competenties van de coach Er zijn een aantal competentieprofielen voor coaches. NOBCO hanteert de acht EIA-competenties van EMCC Global, die per niveau zijn uitgewerkt in vaardigheidsindicatoren. Elke EIA gecertificeerde coach voldoet op zijn eigen niveau (Foundation, Practitioner, Senior practitioner of Master) aan deze competenties. De competenties zijn: 1. Zelfinzicht 2. Gericht op zelfontwikkeling 3. Omgaan met het contract 4. Vormgeven van de coachrelatie 5. Doel- en actiegerichtheid 6. Coachee in staat stellen inzicht te verkrijgen en te leren 7. Gebruik van modellen en technieken 8. Evaluatie Zo terugkijkend naar de mensen op de feestjes, dan lijken al mijn gesprekspartners een paar coachcompetenties te beheersen. En dat is zeker te waarderen. Dat geldt zelfs voor de jurist die niet van coaching houdt. Die laat duidelijk de competentie zelfinzicht zien. Hij kent zichzelf, hij vindt coaching niks. Hij laat ook de grenzen van het vakgebied zien. De nicht is duidelijk gericht op zelfontwikkeling met haar cursussen, al is ze wel heel erg gericht op haar eigen ontwikkeling en eigen interesse. Zou ze hiermee zich kunnen verplaatsten in de behoeften van anderen? De buurvrouw heeft duidelijk aandacht voor de ander. 15
16 Online Touch Home