Feiten en cijfers TEKST: RIETEKE HUT Nog veel onduidelijk Het is nog onvoldoende bekend wat de oorzaken zijn van hevige, blijvende vermoeidheid. Of welke behandelmogelijkheden er zijn. ZonMw en verschillende gezondheidsfondsen, waaronder de Nierstichting, hebben beschikbare kennis over vermoeidheid bij elkaar gezet op www.zonmw.nl/vermoeidheid. 50% van de mensen die last hebben van energiegebrek, praat zelden met een behandelend arts over vermoeidheid. Vermoeidheid in de spreek kamer Behandelmogelijkheden? Voor mensen met kanker en recent voor long-COVIDpatiënten is die structurele aandacht voor vermoeidheid er wel. Voor deze groepen zijn er vele behandelingsmogelijkheden. Met structurele aandacht voor vermoeidheid bij nier patiënten willen de NVN en de Nierstichting bereiken dat ook voor mensen met nierfalen de behandelopties en de toegang tot behandelingen toenemen. Long-COVID en chronische vermoeidheid gaan vaak samen en deze combinatie staat nu veel in de aandacht. Het lijkt gunstig om mee te liften op deze ontwikkeling en te profiteren van kennis en behandelmogelijkheden bij chronische vermoeidheid na kanker of long-COVID. Moe bij chronische ziekte • Er zijn 9 miljoen mensen in Nederland met één of meer chronische ziekten. • Iemand met één of meer chronische ziekten heeft 50 tot 60% kans op vermoeidheidsklachten, bij gezonde mensen is dat 10 tot 15 procent. • 37,2% van mensen met een chronische nierziekte ervaart ernstige vermoeidheid. Bij mensen met MS, ziekte van Parkinson en levercirrose komt vermoeidheid nog vaker voor (respectievelijk percentages van 55%, 40% en 39%). • Niet uitgerust wakker worden is een vaak gehoorde klacht. Oorzaken, los van ziekte Ook factoren zoals pijnklachten, het niet hebben van werk, een lage bloeddruk, roken, stress, angst, onvoldoende beweging of slaapproblemen kunnen hevige vermoeidheid veroorzaken. Daarom is het wenselijk dat vermoeidheid niet per aandoening wordt onderzocht. Een ziekteoverstijgende aanpak lijkt nodig. Over ernstige, aanhoudende vermoeidheid 4 Ongewone vermoeidheid FOTO: MARJA POLDERMANS ILLUSTRATIE: WANDA KONIJN
5 Online Touch Home