AMBITIES In de openbare ruimte komen een groot aantal functies en voorzieningen samen. Vanuit wetgeving en landelijk gehanteerde normen zijn er tal van voorwaarden waaraan moet worden voldaan bij de (her)inrichting van de openbare ruimte. Net zo belangrijk is het om de karakteristieke kenmerken van onze gemeente te koesteren en tegelijkertijd in te spelen op veranderingen in de samenleving, het klimaat en de rest van onze omgeving. Dit komt tot uiting in onze ambities. Bij elk initiatief waarbij de openbare ruimte wordt (her) ingericht vragen we daarom aandacht voor deze ambities. 1. We koesteren ons landelijke en historische karakter. Gemert-Bakel staat bekend om haar landelijke en historische karakter. Nieuwe ontwikkelingen willen we daarom als schijnbaar natuurlijk gegroeide situaties vorm geven. Dat hoeft niet te betekenen dat stedelijke kenmerken in zijn geheel (blijven) ontbreken of dat moderne invloeden worden uitgesloten. Maar wel dat ze in de context van de omliggende ruimte worden ontworpen en ingepast. 2. We behouden cadeautjes van het landschap. Elke locatie, binnen of buiten de bebouwde kom, bevat zichtbare en onzichtbare cultuurhistorische, ecologische en landschappelijke waarden. Deze waarden vertellen iets over de geschiedenis van de locatie en over de transformatie in de tijd. Denk aan: grote bomen en struiken, klein reliëf, verschillen in de samenstelling van bomen en bodem, historische boerderijen en erven, oude wegen- en padenstructuren, (voormalige) waterlopen, natuurlijke vegetatie, etc. Geef deze waarden voldoende ruimte, zodat ze tot hun recht komen en overlevingskansen hebben. Het zijn de cadeautjes van het landschap voor de toekomstige ontwikkeling van een (bouw) locatie. 3. We organiseren de inrichting van de openbare ruimte op informele wijze. Waar vroeger de informaliteit van het boerenerf een vanzelfsprekendheid was, is de inrichting van de openbare ruimte tegenwoordig te vaak een zakelijke vertaling van het programma van eisen. Door de inrichting van de openbare ruimte op een schijnbaar informele wijze te organiseren met aandacht voor de positie van verkeersdeelnemers, een subtiele maar heldere aanduiding van parkeervakken, eenduidigheid in materialen met aandacht voor de menselijke schaal komen we tot een informele menging van functies met een hoge belevings- en gebruikswaarde. 4. We combineren belangen en functies. Er zijn veel wensen en belangen voor het gebruik van de openbare ruimte. We ontwerpen slim door verschillende functies te laten versmelten. We gaan zo efficiënter om met de ruimte. Daardoor worden programmatische en technische eisen buiten minder zichtbaar. Dit levert een rustiger en rijker straatbeeld op. 5. Geef water en natuur de ruimte. Water en natuur zijn vaste waarden in inrichtingsvraagstukken en plannen. Om ons aan te passen aan de verandering van het klimaat willen we op een creatieve manier meer ruimte bieden aan water en natuur in de openbare ruimte. Daarmee versterken we ook de belevingswaarde van een gebied. Water is een totaalsysteem, maar werkt niet op elke locatie hetzelfde. Voor de verwerking van regenwater is het soms verstandiger om regenwater ter plaatse te infiltreren en te bufferen. Als wordt gekozen om openwater te ontwerpen, kies dan duidelijk een gewenst profiel waarin stroomprofiel, ecologische waarde, waterkwaliteit en onderhoud in evenwicht zijn: ontwerp creatieve profielen. Goede communicatie naar de bewoners over de werking van het watersysteem met de voor- en nadelen is van groot belang. Veel bebouwing, versteende tuinen en traditioneel beheer zorgen er vaak voor dat natuurwaarden geen kans krijgen. Meer beplanting verminderd hittestress en het versterkt de fysieke en mentale gezondheid van mensen. Bij nieuwe plannen is daarom creatieve inpassing van meer natuur gewenst. 10 / 73 handboek ontwerp openbare ruimte gemeente gemert-bakel — versie 2025.1
11 Online Touch Home