project 7: Vlinderdijken Dijk(vakk)en aanwijzen en ontwikkelen als corridor en leefgebied voor vlinders Vlindercorridor Schrale dijken Het grondlichaam van de dijk geldt als een bijzondere biotoop. Buiten de natuurgebieden zijn dijken vaak de enige landschapselementen die niet worden bemest en daardoor ‘schraal’ zijn. Als gevolg daarvan zijn dijken vaak zeer bloemrijk. Tijdens de recente dijkverhogingen zijn de dijken vaak afgedekt met schralere grond, juist om dit effect te versterken. Bovendien zijn veel dijken langs de Waal in de stadsregio ingezaaid met zaadmengsels, afkomstig uit de weinig nog resterende bloemrijke graslandjes die er nog waren langs de Waal. In voorjaar en zomer is vooral in de Ooijpolder te zien hoe succesvol die ingreep is geweest. Inmiddels hebben daar zelfs diverse bedreigde plantensoorten als veldsalie en grote centaurie een vaste standplaats gevonden. grote centaurie veldsalie Migratieroute voor de natuur Dijk en rivier samen kunnen dienen als migratieroute voor de natuur. Ook binnendijkse natuurverbindingen zijn mogelijk, bijvoorbeeld door een stelsel van met elkaar verbonden kwelkommen, kolken, waaien enzovoort. Verder kan de dijk ter plaatse van schaardijken als groene corridor fungeren om natuurgebieden met elkaar te verbinden; en op sommige plekken eventueel zelfs dienen als voortzetting van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Dit project kan aansluiting zoeken bij het door de gemeente Heumen geïnitieerde project ‘Herstel Maasheggen’ in de uiterwaarden tussen Heumen en Nederasselt. Ook in de gemeente Mook en Middelaar loopt op dit moment een dergelijk project (‘Herstelplan Maasheggen’). Dit soort heggen zorgen voor een fijnmazig netwerk waarlangs migratie van flora en fauna kan plaatsvinden. Steeds meer insecten en met name dagvlinders maken gebruik van deze dijken als leefgebied en geleidingsbaan. Via de bloemrijke dijken kunnen ze gemakkelijk nieuwe leefgebieden bereiken. Bijzondere soorten die we steeds vaker langs deze dijken zien, zijn koninginnepage, oranje luzerne vlinder en bruin blauwtje, voor een deel ook als gevolg van de klimaatverandering. Helaas worden de dijken vaak nog steeds in één keer in zijn geheel gemaaid, waardoor ze niet optimaal als leefgebied kunnen fungeren voor fauna. Een meer gespreid maaibeheer – waarbij verspreid steeds delen ongemaaid kunnen blijven staan – zou de dijk met name als leefgebied en corridor voor planten- én diersoorten kunnen verbeteren. Dit project beoogt van daarvoor geschikte dijkvakken vlindercorridors te maken. Niet zo’n wild idee overigens als men bedenkt dat 2008 het slechtste ‘vlinderjaar’ was sinds men met de jaarlijkse telling begon. bruin blauwtje Masterplan Dijk & Kolk 39
40 Online Touch Home