23

23 het rivierwater met een grote bocht om de nederzettingen heen naar de komgronden (en de naburige kerspels!) te leiden; later legde men in gezamenlijkheid bandijken aan die alle nederzettingen en de bijbehorende komgronden bescherming moesten bieden. Ontginningen De komgebieden waren vóór de bedijking ontoegankelijke moerassen, die aan niemand toebehoorden. Na de bedijking werden de komgebieden in de 13e en 14e eeuw geleidelijk aan ontgonnen en kwam er blokverkaveling tot stand. Een ingewikkeld stelsel van weteringen en sloten voerde het overtollige water af naar de rivieren. Overal in het Gelders Rivierengebied – langs de Linge, de Lek, Kromme Rijn maar ook langs een riviertje als de Korne – is zo het kenmerkend landschap ontstaan van rivieren met hun kronkelende dijken en grazige uiterwaarden, de hoge oeverwallen waarop zich vaak pittoreske dorpen en gehuchten bevinden en de uitgestrekte lage komgronden met hun rechtlijnig patroon van sloten en weteringen. Buren, mooiste parel aan de ketting Diagonaal door het komgrondengebied van wat nu Nationaal Landschap Gelders Rivierengebied heet, slingert zich – grofweg van Tiel via Buren naar Culemborg – een gordel van min of meer aaneengesloten stroomruggen: ‘de Burense Stroomrug’. De Burense Stroomrug mag voor dit deel van het Gelders Rivierengebied beschouwd worden als de belangrijkste ontwikkelingsas. Aan en in de directe nabijheid van deze gordel van stroomruggen hebben zich – zoals gezegd – de voornaamste cultuurhistorische, economische en demografi sche ontwikkelingen voltrokken. Op en aan de Burense Stroomrug vinden we vrijwel alle historische woonkernen in het gebied als parels aaneengeregen: Beusichem, Zoelmond, Asch, de belegerden in Haarlem (beleg 1572-1573) het nog moeilijker. Na een mislukte campagne in West-Friesland was De Berlaymont plunderend en brandstichtend op weg naar Beverwijk. Maar voordat hij daar aankwam trok hij onverwacht naar Buren om die stad in te nemen. Volgens een geuzenlied gebeurde tijdens de belegering het volgende: De Berlaymont liet zijn mannen de stad twee dagen lang met 15 kanonnen beschieten en wist zich zo toegang te verschaffen. Kapitein Dirck Vijgh, die de verdediging leidde, had bevolen niet terug te schieten. Naar later bleek omdat hij zou zijn omgekocht door de Spanjaarden, die een waar bloedbad aanrichten onder de inwoners. Wie van garnizoen en burgers het vege lijf wist te redden, vluchtte het kasteel in. Op de derde dag van het beleg, 28 juni 1575, gaf Buren zich gewonnen. Dirck Vijgh vluchtte na de inname naar Zaltbommel. Delft de trekschuitroute tussen deze twee steden in ere herstellen. Beleef het comfort van de trekschuit en boek een vaartje. Stap op en af waar en wanneer u maar wilt. Op de zondagen zal de schuit een deel van het traject, vanaf de sluis van Leidschendam richting Leiden, met behulp van een paard worden voortgetrokken. Het herstel van de trekschuitroute is mede mogelijk gemaakt door een ontwikkelingssubsidie van de Provincie Zuid Holland. www.trekschuitdelftleiden.nl

24 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication