KienhuisHoving informeert Mogen gemeenten bedingen dat eigen inwoners voorrang hebben bij koop van een woning? Door schaarste op de woningmarkt bestaat bij veel gemeenten de behoefte om koopwoningen toe te wijzen aan gegadigden met een regionale binding. Aangezien gemeenten in hun huisvestingsverordening (nog) geen regels voor toewijzing van koopwoningen mogen opnemen, is de vraag of een gemeente dit mag regelen via een anterieure overeenkomst. Het Hof Arnhem-Leeuwarden (10 mei 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:3698) heeft zich onlangs uitgelaten over deze vraag. Casus De gemeente Lansingerland heeft met een ontwikkelaar een anterieure overeenkomst gesloten, waarin onder meer is vastgelegd dat tenminste veertien starterswoningen moeten worden gerealiseerd. In een bijlage bij de overeenkomst zijn criteria opgenomen voor toedeling van deze woningen, namelijk bij voorkeur aan kandidaten met een binding met de gemeente. Na oplevering van de woningen ontstond tussen partijen een geschil over de uitvoering van deze regeling. Beoordeling Het Hof Arnhem-Leeuwarden oordeelt in een kort geding dat de gemeente de criteria voor toedeling van de woningen bij voorkeur aan kandidaten met een binding met de gemeente, niet kan opleggen via een anterieure overeenkomst. De wetgever heeft namelijk met de Huisvestingswet 2014 zen voor een uitputtende publiekrechtelijke regeling. De consequentie is dat de gemeente voor koopwoningen geen contractuele afspraak omtrent toedeling mag maken en een dergelijke afspraak dus evenmin kan afdwingen. Toelichting Op grond van de Huisvestingswet 2014 mag een gemeenteraad uitsluitend bij verordening regels geven met betrekking tot het in gebruik nemen of geven van woonruimte en wijzigingen in de bestaande woonruimtevoorraad. Deze regels mogen geen betrekking hebben op koopwoningen (met uitzondering van de Waddeneilanden). Verder staat in de Huisvestingswet 2014 dat de gemeenteraad in de huisvestingsverordening in bepaalde gevallen kan bepalen dat bij verlening van huisvestingsvergunningen voorrang wordt gegeven aan woningzoekenden die economisch of maatschappelijk gebonden zijn aan de woningmarktregio of de gemeente. Het is niet toegestaan dat een gemeente via een (anterieure) overeenkomst Deze column is geschreven door: Marianne ten Feld, advocaat bouwrecht en aanbestedingsrecht. Haar e-mailadres is marianne.tenfeld@kienhuishoving.nl, haar telefoonnummer is 088 - 480 40 69. 21 afspraken maakt die de werking van de Huisvestingswet 2014 doorkruisen, zoals afspraken over de verdeling van koopwoningen. Daarnaast kan een dergelijke regeling ook een schending opleveren van het vrij verkeer van personen op basis van het VWEU, van de grondrechten uit het EVRM en het vrij verkeer van vestiging uit het IVBPR. Wijziging Huisvestingswet 2014 Momenteel ligt er een wetsvoorstel voor advies bij de Raad van State voor wijziging van de Huisvestingswet 2014. Gemeenten krijgen met dit wetsvoorstel meer ruimte om huurwoningen én sociale koopwoningen toe te wijzen aan eigen inwoners of aan mensen die een vitaal beroep hebben. Dit moet worden geregeld in de huisvestingsverordening. Het is ook na deze wijziging niet toegestaan om op andere wijze, zoals in een anterieure overeenkomst, aanvullende of afwijkende afspraken te maken over toewijzing van koopwoningen.
16 Online Touch Home