198 1 2 3 4 5 Doorlopend proces 6 7 8 9 Didactische componenten 10 11 12 13 14 § 5.1 kinderen in hun ontwikkeling maken, wordt de bijvangst genoemd. Ook oog hebben voor de bijvangst, is oog hebben voor de totale mens. Niet zonder reden krijgt dit motorisch-didactisch leermodel een centrale plaats in dit boek. Binnen de drie componenten van het zandlopermodel komt alle didactiek, die beschreven wordt in dit boek, samen. Dit is de praktijk. Dit is waar het om draait. ‘Those who know, do. Those that understand, teach’ — Aristoteles Het zandlopermodel In deze paragraaf wordt de schets gegeven van het model waarin verschillende didactische componenten aan elkaar zijn gekoppeld. Het model heeft de vorm van een zandloper. Het symboliseert een doorlopend proces dat steeds weer opnieuw begint door de zandloper om te draaien. Het is een zich herhalend proces waarmee je door voortschrijdend inzicht stap voor stap verder komt. De drie didactische componenten die samenkomen in dit model zijn de vijf fasen, de vier elementen en de vele factoren die van invloed kunnen zijn op jouw les. Samen vormen ze een inzichtelijk en praktisch middel om te helpen bij het voorbereiden en geven van de lessen (Lowyk, e.a., 1995; Valke, 2007). In het zandlopermodel zijn vijf fasen te onderscheiden die de voorbereiding, de les zelf en de lesnabereiding omvatten. De vier elementen: kind, leerkracht, taak en omgeving zijn in iedere fase van het model onlosmakelijk met elkaar verbonden (zie figuur 5.1). Iedere fase en ieder van de elementen is afhankelijk van en heeft invloed op de andere fases en elementen. Het motorisch-didactisch leermodel is een contingentiemodel. De verschillende drie didactische componenten in dit model zijn van belang bij het voorbereiden en uitvoeren van een les bewegingsonderwijs met kleuters. Het proces dat gesymboliseerd wordt met de zandloper, doorloopt chronologisch de vijf fasen van het lesgeven. Dit houdt in dat de verschillende componenten elkaar beïnvloeden. Fasen die niet zonder elkaar kunnen en die elkaar beïnvloeden en versterken. Bovenin is de zandloper breed. Veel informatie uit de vorige les en de overwegingen die vooraf gemaakt worden, leiden in het centrum van de zandloper tot de keuzes die in de lesvoorbereiding komen. Daarna waaiert de zandloper weer uit. De les, waar het allemaal om draait en waarin heel veel gebeurt, levert weer veel nieuwe informatie voor de lesnabereiding. Het didactische model representeert een zich steeds herhalend proces waarin de verschillende fasen opnieuw aan de orde komen. Op deze manier groeit de beschikbare informatie over de vele factoren die van invloed zijn op een les, waardoor je de volgende les nog beter in staat bent af te stemmen en in te spelen op wat deze kinderen nodig hebben. De les of activiteit gaat beter lopen, beter lukken en beter leven omdat je als leerkracht steeds beter in de gaten krijgt aan ‘welke knoppen’ je in welke situatie het beste kunt draaien.
53 Online Touch Home